🕳 Ba al dakizue zer diren gordailu-zuloak? #ArkeologiaOstegun honetan, #Eztarroa-ko Andra Mari elizaren Brontze Aroko aztarnategian oinarrituz, gordailu-zuloen funtzioa eta garrantzia ezagutzeko aukera eskaintzen dizuegu.
⛪️ 1984. urtean, #Eztarroa-ko Andra Mari elizaren ondoan lanak egiten ari zirela, langileek lurraren kolorea guztiz aldatzen zela nabaritu zuten. Industria litikoa eta zeramika puskak azaleratu zirenean, Arabako Arkeologia Museo zaharrari ohartarazi zioten.
🔬 Bildutako materialak aztertu ondoren, Museoko ikerlariek premiazko indusketa bat antolatzeko erabakia hartu zuten.
🏺 Gordailu-zuloaren barruan hainbat material arkeologiko aurkitu egin ziren, zeramika gehienbat. Guztira, 1.000 zeramika zati baino gehiago berreskuratu zituzten, eta @RestauraAraba bezalako zerbitzuen lan bikainari esker, 20 ontzi berregin ziren.
🔎 Piezen artean, horma leunduak zituzten goporrak eta biltegiratzako ontzi handiak nabarmendu nahi ditugu. Zeramikak, digitudun kordoi girlandez, erroz, zuloz, ebakiz eta inpresioez apainduta zeuden.
📊 Ikerlariek zehaztu dutenez, eskuz egindako ontziak dira, inguruan aurkitzen zen buztina aprobetzatuz, eta labe irekietan egosi zituzten. Horregatik, ontzi hauek mota askotako kolore eta testurak dituzte.
🤔 Baina, zer dira gordailu-zuloak eta dira baliogarriak Arkeologiarentzat? Aztarnategi hauek lurrean egindako zuloak dira, eta haien barruan mota desberdinateako edukinak sartzen ziren: elikagaiak, hezurrak, zeramikak, industria litikoa, eta abar.
📦 Gordailu-zuloak garrantzitsuak dira ukitu gabeko aztarnategi baten aurrean gaudelako. Inoiz ireki ez denez, ez dago inolako eraldaketarik ez zuloan ez materialetan. Hortaz, informazio kronologiko eta kultural oso interesgarriak ematen dizkigute.
🌱 Normalean, gordailu-zuloak ez dira erraz aurkitzen, eta gehienetan nahi gabe suntsitzen dira. Izan ere, ez dira lur azalean ondo desberdintzen, ezta airetik egindako argazkietan ezta landaretzaren hazkunde bereiztuan ere.
🗣 1918. urtean, #Araba-n ezagutzen den lehen gordailu-zuloa Barandiaranek aurkitu zuen Salbatierrabiden. Hementxe doakizue pasa den asteko ildoa:
🪦 Eta zertarako erabiltzen ziren horrelako zuloak? Teoria askok hileta-eginkizun funtzioa zutela diote, baina azken urteotan elikagaiak gordetzeko funtzioa zutelaren posibilitatea zabaltzen ari da.
🌾 #Eztarroa-koa elikagai-biltegia izan zitekeela zehaztu zen. Hormak buztinez estali ziren iragaizgaitz moduan eta hondoan harrizko lauzak ipini zituzten drainatze egokia bermatzeko. Barruan, bertikalki jarri ziren ontziak, eta zuloaren ahoa material galkorrekin bete zen.
🔎 Horrela argudiatu zuten 2003. urtean Amelia Baldeon eta Mª Jose Sánchez Sierrak “Estudios de Arqueología Alavesa”-n argitaratutako artikuluan: academia.edu/45108579/En_to…
📖 Bukatzeko, Amelia Baldeon eta Mª Jose Sanchez Sierra arkeologoek “Depósitos en hoyo de la Edad del Bronce en Álava: Santa María de Estarrona (Estarrona, Vitoria-Gasteiz), Peracho y Alto Viñaspre (Kripan)” (2006) argitaratutako indusketen txostena gomendatzen dizuegu.
👋🏼 Espero dugu ildo hau gustatu izana, hurrengo astera arte!
🕳 ¿Sabéis qué son los depósitos en hoyo? Este #JuevesArqueológico os lo explicamos mediante el yacimiento de la Edad del Bronce de Santa María de #Estarrona.
⛪️ Su descubrimiento fue fortuito, mientras se realizaban unas obras cerca de la iglesia de Santa María de #Estarrona en 1984. El cambio de color de la tierra alertó a los operarios, que avisaron a l@s encargad@s del antiguo Museo Provincial de Arqueología.
🔬 Tras analizar los materiales recuperados por los operarios, entre los que había cerámicas e industria lítica, se decidió poner en marcha una intervención de urgencia.
Gaurko #ArkeologiaOstegun honetan kontrol arkeologikoen garrantziaz kontzientziatu nahi zaituztegu. Horretarako, kasu berezi bat ekarri nahi dizuegu; testuingurutik kanpo dauden materialak besterik ez ditugunez, interpretazio egokia egin ezin daitekeen aztarnategi baten kasua.
🏗️Beste garai bateko kasu bat da, gauzak beste modu batera egiten zirenean, baina tristea da gaur egun aztarnategi askok segimendu arkeologiko egokirik ez izatea, eta, beraz, aztarnategi batzuk osorik galtzea. Gaur Salbatierrabideri buruz hitz egingo dizuegu.
⛏️Aztarnategi hau 1918an aurkitu zuen Jose Migel Barandiaranek, Marianista Anaiek partzialki industua zegoelarik. Mendizabalako muinoaren iparraldean hondarra ateratzeko egin ziren lanen ondorioz suntsitu zen.
En el #JuevesArqueológico de hoy queremos concienciaros acerca de la importancia de los controles y seguimientos arqueológicos. Para ello os traemos un caso que, debido a que sólo contamos con materiales descontextualizados, no podemos realizar una interpretación adecuada.
🏗️Es un caso muy distante, en un tiempo en que las cosas se hacían de otra manera, pero lo triste es que hoy en día muchos yacimientos siguen sin tener un seguimiento arqueológico adecuado, por lo que se llegan a perder yacimientos enteros. Hoy os hablamos de Salbatierrabide.
⛏️Este yacimiento fue descubierto en 1918 por José Miguel de Barandiarán, estando excavado parcialmente por los HH. Marianistas de Vitoria. Se destruyó debido a los trabajos de extracción de arena al norte de la colina de Mendizabala.
🧶 La semana pasada tuvo lugar el derrumbe de parte del puente de #Mantible. En esta ocasión, queremos aprovechar este #JuevesArqueológico para conocer mucho más a esta construcción tan peculiar.
💭 El pasado verano tuvimos la oportunidad de conocer el puente de la mano de Ramón Loza (@VitalFundazioa):
🌉 Decimos que el puente de #Mantible es peculiar por numerosos motivos, pero estos últimos días ha sido noticia porque uno de los dos arcos que se conservaban se hundió debido a la crecida del río #Ebro: (@La_Ser) cadenaser.com/emisora/2021/0…