Thread by @KAYAMERTHASAN_

Harun Reşit ve Vezir Bermeki Ailesi’nin Feci Sonu

Abbasi Halifesi Harun Reşit çok zeki ve detayları hiç kaçırmayan bir idareciydi. En büyük taktiği ‘’farkında değilmiş gibi yapmak’’ ve vakti geldiğinde ‘’ansızın’’ hesap sormaktı. +

1. Çocukluğundan itibaren onu daha sonra veziri olacak olan İran, Fars asıllı Yahya el Bermeki yetiştirdi. Aslen Belh şehrinden olan Bermekiler'den ilk Müslüman olan Yahya el Bermeki'nin babası Halid bin Bermek'ti. Halid bin Bermek Budizmden İslama geçmişti. +

2. Harun, Yahya el Bermeki’yi ‘’baba’’ diyecek kadar çok sevdi. Tüm çocukluğu onun evinde ve oğulları Cafer ve Fadl Bermeki ile oynayarak geçti. Yahya el Bermeki’nin karısı Harun ve Fadl’ı bebekten emzirmiş ve Harun, Fadl ile süt kardeşi olmuştu.+

3. Harun Bermekilerin arasında geçen tüm çocukluğu ve gençlik yıllarında Farsçayı da onlar kadar iyi konuşacak kadar öğrenmişti. Yahya el Bermeki’nin diğer oğlu Cafer’i o kadar çok seviyor ve güveniyordu ki ileride halife olduğunda devlet / hilafet mührünü ona teslim edecekti.+

4. Harun gençliğinde özellikle Anadolu’ya, Bizans’a karşı çok sayıda sefere çıktı. Bir seferinde Üsküdar’a kadar geldi ordusuyla ve Bizans’tan haraç aldı. Ankara’yı 2 sene kadar ellerinde tuttu Abbasiler. Bu dönemde Bizans İmparatoru Nicephorus Focas ile mektuplaşması meşhurdur.+

5. Harun Malatya ve Maraş’ı alınca Focas ona ‘’Arapların Kralı Harun’a’’ hitabıyla başlayan bir mektup yazmış ve Malatya’yı boşaltmazsa Kâbe’yi yıkana kadar durmayacağını bildirmişti. Malatya'yı kaybetmek Focas'ı sarsmıştı. Battal Gazi hikâyeleri o zamandan, Harun dönemindendir.+

6. Harun’da Focas’a cevap olarak ‘’Ey Kâfir kadının oğlu! Mektubunu okudum. Cevabım ise duyacağın değil, göreceğin olacak!’’ cevabını göndermişti. İki tarafta geri adım atmayınca savaş kaçınılmaz olmuştu.+

7. Gerçekten’de Harun hem karadan kendisi sefere çıkmış, hem de Arap donanması ile denizden tüm Ege kıyı bandını işgal edip yağmalatmıştı. Sonunda Ankara’yı da alınca Bizans yıllık 2.5 milyon altın haraç karşılığında barış istemişti.+

8. Hem bu dönemde hem de halife olduğunda Bermekiler her zaman Harun’un yanında oldu ve tüm güçleriyle onu desteklediler. Bu sayede Bağdat’ın en zengin ailesi oldu Bermekiler. Zenginliklerini halkla da paylaşıyor, iyilikleri ve cömertlikleriyle herkesin sevgilisi oluyordu aile.+

9. Yahya el Bermeki’yi ve oğlu, en yakın dostu Cafer’i veziri yapan Harun, Yahya’nın diğer oğlu Fadl’ı da Abbasilerin en güçlü askeri gücü olan Horasan ordularının başına getirdi ve oraya vali olarak atadı. Bermekiler güçlerinin zirvesindeydi artık.+

10. Fakat ne kadar güçlü olurlarsa olsun, unuttukları ya da hafife aldıkları çok önemli bir detay vardı: Arapların ‘’asabe duygusu’’. Aile / Aşiret / Kabile bağlılığı olarak tarif edebileceğimiz asabe duygusu her Arap’ta olduğu gibi Harun’da da çok güçlüydü. +

11. Harun, Cafer Bermeki’yi Suriye’de birbirleriyle savaşan Arap kabilelerini gönderirken Cafer gerekirse güç kullanacağını söyleyince ‘’Sakın kılıcını çekme. Bunu asla yapma. Sen Farssın, onlar Arap. Bunu yaptığın an kendi iç kavgalarını bırakır, birleşip sana saldırırlar’’ der.

12. Ve ekler: ‘’Onlara asla kılıç çekme Cafer! Onların kanı kanım, etleri etimdir. Omuz omuza verirler seni mahvederler. Onları güzel söz ve ihsanlarla sakinleştir’’ diye emir verir. Bu, Bermekilerin Arap asabesi karşısında ilk yenilgisidir.

Devamı:

https://twitter.com/KAYAMERTHASAN_/status/1395811591149522947