Thread by @mmkubilay

1- 1959'da Küba'da devrim oldu. Öncesinde dünyanın en zengin ülkesiydi, tüm Amerikalılar Küba'ya gitmeye çalışırken denizde boğulurdu. Devrimle birlikte bir anda Küba fakirleşti, ABD ise hiç olmadığı kadar zenginleşerek Kübalıların hep yaşamak istediği yer oldu.

https://twitter.com/tokcem/status/1414130111595569152

2-Gördüğünüz gibi Cem Toker'in yazdığı sığ önermeyi yanlışlamak onunki gibi sığ ve yanlış bir argümanla bile çok kolay, çünkü tarihsel saptırmadan çekinmiyor ve sizlerin tarihi çok iyi bilmemenizden faydalanıyor. Biraz Küba ve SSCB üzerinden detaylandıralım.

3-Küba, devrim öncesinde fakir bir ülke idi ve servet adaletsizliği inanılmaz yüksekti. İsteyen Amerikalıların yaptığı Baba-2 filmindeki ilgili sahneleri izleyebilirler. Çaresiz kalan halk ABD destekli Batista isimli diktatörü devirdi. Alternatif bir sistem ABD'yi endişelendirdi.

4- 2. Dünya Savaşından sonra dünyanın sermaye gücünün yarısından fazlasını toplamış ve toplam ekonomisinin 3'te 1'i büyüklüğüne ulaşmış ABD, Küba'ya ambargo uygulayarak bu ülkeyi sıkıştırdı. Küba, coğrafi ve iklim koşullarından ötürü tam olarak kendine yetebilen bir ülke değildi.

5- Benzer bir bilgi notunu ABD ile SSCB arasında da yapayım. İddia ediliyor ki Amerikan sistemi daha başarılı olduğu için ABD kazandı. Halbuki ABD, bırakın 1945 sonrası Soğuk Savaşı, 1917'deki devrim öncesinde bile Rusya'dan çok daha zengindi. Çarlık kapitalizmi çok verimsizdi+

6-Üstelik 2. Dünya Savaşında SSCB'de çoğu erkek 20 milyondan fazla kişi öldü. ABD'de sadece 400 bin kadar asker hayatını kaybetti. ABD ekonomisi tüm müttefiklere silah satarak büyüdü, SSCB'nin büyük kısmı savaş alanı olunca ekonomisinin 3'te 1'i buharlaştı en.wikipedia.org/wiki/World_War…

7- Bu nedenle SSCB yoğun bir sermaye ve ticaret izolasyonu altında tutuldu. Petrolü çoktu ama uzun yıllar Batı'ya satamadı ve o dönemler petrolün fiyatı da çok düşüktü. ABD ise eşitliğin kendisine sıçramasından korktu ve kapitalizmi törpüleyerek sosyal devletin önünü açtı.

8- Misal 1950-70 arası dönem ABD kapitalizminin en yüksek refah sağladığı dönemdi. Çünkü hem ekonomi büyüyordu hem de çok yüksek vergilerden ötürü oluşan gelir daha eşit bölüşülüyordu. Sıkı durun bu dönemde ABD'de gelir vergisi %70 idi. Hatta savaş döneminde %94'e çıkmıştı.+

9- %99 ihtimalle Cem Toker'in tvitini RT eden kimse bu bilgiyi bilmiyor. 19. yy. kapitalizmini düşünün; Carnegie, JP Morgan, Rockefeller, Mellon gibi silindir şapkalı, viski ve puro içen sakallı zengin kapitalistler. 1940 sonrasında bu isimler etkisizleşti.

10- 1980 sonrası kapitalizminde ise Gates, Zuckerberg, Musk, Brin, Jobs gibi isimleri biliyorsunuz, çünkü vergiler %35'e düşürüldü ve vergi cennetleri yaratıldı. Peki 1940-80 arasında ismi çok bilinen ABD'li zengin biliyor musunuz? Bilemezsiniz, çünkü yok, vergiler çok yüksekti.

11- O dönemde ABD en büyük bilimsel devrimlerinin bir kısmını gerçekleştirdi; tarım devrimi, bilgi çağı, atom çağı ve uzay çağı. Üstü açık arabalara herkesin bindiği ve dans partilerine herkesin gidebildiği dönem işte çoğunlukla o zamanlar, yani Amerikan rüyası.

12-Sadece tarihsel değil ideolojik hatalara da değinelim. Mesela liberalizm özgürlükçülük değil, serbestçiliktir. Herkes eşit koşullarda değilken serbestlik güçlünün zayıfı dövmesidir. Eğer doğanın kanunu böyledir derseniz SMA'lı çocuklar için ölmeyi hakediyorlar demeniz gerekir.

13-Özgürlükçülük liberalizm değil, libertaryanizmdir. Sosyalistler de olabilir serbest piyasaya inanan liberaller de. Ancak unutulmaması gereken nokta eşit koşullar yoksa serbestlikle hakların eşit kullanılamayacağıdır. Bir diğer hata ise kapitalizm ile liberalizm arasında.

14- Kapitalizm devlet mülkiyetinde de olabilir, örneğin kısmen bugünkü Çin. Ancak kapitalizmde esas olan özel mülkiyettir, fiyatlamanın serbest piyasada yapılması daha çok liberalizmle ilgilidir. Yani eğer piyasa verimliliği artırıyorsa, bunun için kapitalizm şart değildir.

15- Özetle, şu ideoloji daha iyidir şeklinde bir önermede bulunmuyorum. Tarihsel koşulları bilmeden, ideolojileri tam anlamadan yapılan böyle sonuçlar bilimsel olmadığı gibi sayısız çelişki ile anlamsız oluyor. Bu yazdıklarım çok temel bilgiler, yani yüksek iktisat gerektirmiyor.

16- Bu konular üzerine kafa yormanızı dilerim. Bizim heveslendiğimiz gelişmiş ülkelerde servet adaletsizliği büyük sorun ve yeni sistem arayışındalar. Geçtiğimiz hafta küresel ölçekte vergi azaltmama anlaşması imzalandı. IMF bile devletlere artık daha çok harcayın diyebiliyor.

17- Üstelik tüm bu bilgiler piyasa yanlısı dergilerde, liberal ekonomistlerce ve Davos'taki en zenginler arasında konuşuluyor, Küba'da değil.
Bu nedenle lütfen sığ tvitlerle büyük çıkarımlarda bulunmayın, bunları atanların niyetlerini sorgulayın, detaya inmeden görünene kanmayın.