थ्रेड
१७ सप्टेंबर १९४८ : विस्मरणात गेलेला जाज्वल्य इतिहास – मराठवाडा मुक्तीसंग्राम!
जवाहरलाल नेहरूंना मराठवाडा मुक्ती संग्रामात अजिबात इंटरेस्ट नाही, हे बघून मराठवाड्याची जनता स्वतःच निजामाविरुद्ध उभी राहिली आणि भारत सरकारच्या मदतीची वाट न बघता त्यांनी लढा द्यायला सुरुवात केली!
१७ सप्टेंबर १९४८ : विस्मरणात गेलेला जाज्वल्य इतिहास – मराठवाडा मुक्तीसंग्राम!
जवाहरलाल नेहरूंना मराठवाडा मुक्ती संग्रामात अजिबात इंटरेस्ट नाही, हे बघून मराठवाड्याची जनता स्वतःच निजामाविरुद्ध उभी राहिली आणि भारत सरकारच्या मदतीची वाट न बघता त्यांनी लढा द्यायला सुरुवात केली!
रझाकाराच्या लाठ्या कमी पडल्या, पण हुतात्म्यांची वाण पडली नाही.. पोलिसांच्या लाठ्या मोडल्या, पण मराठवाड्यातील माणसांचे कणे मोडले नाहीत. हे बघून फ्रस्ट्रेट झालेल्या निच्चड निजामाने मग अत्याचार अजून वाढवले! निजामाची सुरू असलेली ही वायझेडगिरी नीट सांगून काय संपत नाहीये आणि नेहरू-
यांना काही पडलेली नाही, हे बघून सरदार पटेल यांनी मग सरळ नेहरूंनाच फाट्यावर मारत शेवटी सूत्रं आपल्या हाती घेतली..
ऑपरेशन पोलो -
पूर्वी मराठवाडा हा हैद्राबाद संस्थानात होता. हैदराबाद संस्थानावर निजामचे राज्य होते . निजामाच्या राज्यातून मुक्त होऊन भारतीय संघराज्यात सामील-
ऑपरेशन पोलो -
पूर्वी मराठवाडा हा हैद्राबाद संस्थानात होता. हैदराबाद संस्थानावर निजामचे राज्य होते . निजामाच्या राज्यातून मुक्त होऊन भारतीय संघराज्यात सामील-
होण्यासाठी स्वामी रामानंद तीर्थ यांच्या नेतृत्वाखाली संपूर्ण हैदराबाद संस्थानात मुक्ती संग्राम सुरु झाला होता. हैदराबाद संस्थानात त्यावेळी तेलंगणा, मराठवाडा आणि कर्नाटकचा काही भाग येत होता.
मराठवाडयाच्या गावागावात हा संग्राम लढला गेला. यात जीवाची पर्वा न करता अनेक-
मराठवाडयाच्या गावागावात हा संग्राम लढला गेला. यात जीवाची पर्वा न करता अनेक-
स्वातंत्र्यवीर पुढे आले. मराठवाडयात निजामाच्या पंतप्रधानास रोखण्यासाठी पूल उडवून देणारे काशीनाथ कुलकर्णी, दगडाबाई शेळके, विठ्ठलराव काटकर, हरिश्चंद्रजी जाधव, जनार्दन होर्टीकर गुरुजी तसेच सूर्यभान पवार आदींच्या रुपाने मराठवाड्याच्या कानाकोपऱ्यात स्वातंत्र्य संग्राम उत्स्फूर्तपणे-
लढला गेला. या मुक्ती संग्रामात श्रीधर वर्तक, शंकरराव जाधव, जालन्याचे जनार्दन मामा, गोविंदराव पानसरे, जयंतराव पाटील सारख्यांनी आपल्या जीवाची तमा नं बाळगता काम केले. नेतृत्व स्वामी रामानंद तीर्थ, गोविंदभाई श्रॉफ, रविनारायण रेड्डी, बाबासाहेब परांजपे या आणि इतर अनेक नेत्यांकडे होते.
या सर्व हुतात्म्यांनी आणि मुक्ती संग्रामातील स्वातंत्र्य सैनिकांनी केलेल्या संग्रामाचं मोल हे खूप मोठे आहे.
निजाम शरण येत नाही आणि नागरिकांवर अत्याचार वाढले आहेत हे पाहून १३ सप्टेंबर १९४८ रोजी 'पोलीस ऍक्शन' सुरु झाली – ती सरदार वल्लभभाई पटेल यांच्यामूळे. ते भारताचे तत्कालीन-
निजाम शरण येत नाही आणि नागरिकांवर अत्याचार वाढले आहेत हे पाहून १३ सप्टेंबर १९४८ रोजी 'पोलीस ऍक्शन' सुरु झाली – ती सरदार वल्लभभाई पटेल यांच्यामूळे. ते भारताचे तत्कालीन-
गृहमंत्री होते. खूप धाडसी परंतू योग्य अशा निर्णयामूळ॓ जनतेस शेवटी न्याय मिळाला.
मुख्य फौजा सोलापूरकडून घुसल्या. पहाटे ४ वाजता ऑपरेशन सुरु झाल्यावर २ तासात नळदुर्ग व सायंकाळपर्यंत तुळजापूर, परभणी ते मणिगढ, कनेरगाव, चाळीसगावकडून आलेल्या तुकडीने कन्नड, दौलताबाद काबिज केले.
मुख्य फौजा सोलापूरकडून घुसल्या. पहाटे ४ वाजता ऑपरेशन सुरु झाल्यावर २ तासात नळदुर्ग व सायंकाळपर्यंत तुळजापूर, परभणी ते मणिगढ, कनेरगाव, चाळीसगावकडून आलेल्या तुकडीने कन्नड, दौलताबाद काबिज केले.
१५ सप्टेंबर रोजी औरंगाबाद सर करुन फौजा पुढे निघाल्या तेव्हा निजामी सैन्य माघारी पळू लागले..
तसंही भिक्कारड्या निजामाची लायकी २-४ तास लढण्याएवढीच होती! हैदराबादचा सेनाप्रमुख जन. अल इद्गीस याने १७ सप्टेंबर १९४८ रोजी शरणागती स्वीकारली. या हैदराबादच्या फट्टू सेनाप्रमुख जन.अल इद्गीस-
तसंही भिक्कारड्या निजामाची लायकी २-४ तास लढण्याएवढीच होती! हैदराबादचा सेनाप्रमुख जन. अल इद्गीस याने १७ सप्टेंबर १९४८ रोजी शरणागती स्वीकारली. या हैदराबादच्या फट्टू सेनाप्रमुख जन.अल इद्गीस-
चा किस्सा फेमस आहे! हा जन.अल इद्गीस एवढा घाबरला होता की त्याने शरणागती स्वीकारताना स्वतःची पॅन्ट काढून बायकोची नाडीवाली सलवार घातली आणि 'मला माफ करा' म्हणून ढसाढसा रडला होता. तेंव्हा पासून हैदराबाद मध्ये (अजूनही) बरेच मुसलमान खाली लेडीज सलवारच वापरतात. कधी हैदराबादला गेलात तर-
नक्की बघा. असो! ज्याच्या भरवश्यावर निजाम नडत होता, त्याची दोन दिवसात झालेली अशी दयनीय अवस्था बघून खुद्द निजाम पण मग हातापाया पडत शरण आला..
थोडक्याय काय, तर मॅटर एवढा मोठा नव्हताच. पोलिसांना आत घुसायचे आदेश द्यायची नियत नेहरूंमध्ये नव्हती हा खरा प्रॉब्लेम होता. पोस्ट सोबत-
थोडक्याय काय, तर मॅटर एवढा मोठा नव्हताच. पोलिसांना आत घुसायचे आदेश द्यायची नियत नेहरूंमध्ये नव्हती हा खरा प्रॉब्लेम होता. पोस्ट सोबत-
जोडलेली इमेज पाहिली तर लक्षात येईल की भारताच्या बरोबर मध्य भागात एक पाकिस्तान निर्माण होणार होता त्याकडे नेहरू दुर्लक्ष करत होते, जो कट मराठवाड्याच्या जनतेने आणि सरदार वल्लभभाई पटेल यांनी वेळीच उधळला आणि हैदराबाद मुक्ती संग्राम यशस्वी केला! हैदराबाद संस्थानात तिरंगा फडकला!!
'मराठवाडा मुक्ती संग्राम दिना'च्या तुम्हाला सगळ्यांना माझ्या कडून हार्दिक शुभेच्छा! जय हिंद!
- वेद कुमार
- वेद कुमार
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
