(1)
Bir şirketin değeri, yaptığı işin değerinden farklı mıdır Peki piyasa fiyatı şirketin gerçek değeri midir?
Şirket diye neyi alıp sattığımızı bilmeliyiz. Önümüzdeki pastanın hepsi bizim olmayabilir :)
(2)
Şirketler gelir elde ettikleri faaliyetleri yürütmek için kaynak (sermaye, dış kaynak) ihtiyacı vardır. Girişimciler şirketi büyütmek için yeni ortak alırlar (stratejik, finansal, melek yatırımcı, risk sermayesi, halka arz vb) ve borçlanırlar (banka kredisi, bono ihracı vb)
(3)
Şirket borç aldıklarına faiz öder, borç verenler kazanç pastasından başka ısırık almaz. Tüm giderler sonunda kazanç kalıyorsa devlet de vergi olarak payını alır. İşin riskini üstlenen hissedarlar ise faaliyet kazancının faiz ve vergi gideri sonrası kalanında hak sahibidir.
(4)
Şirket yöneticileri, finansman kararlarını verirken özsermaye değerini en olumlu etkileyecek şekide tercihlerini yapmalılar.
Hissedarların menfaati doğrultusunda ellerindeki kaynakları (sermaye ve borç) en optimum şekilde kullanmaları gerekir;..
(5)
..hangi yatırımları yapacakları, yatırımları nasıl finanse edecekleri (borç, bono veya hisse ihracı), karın ne kadarının hissedarlara verileceği vb.
Peki şirket yöneticilerinin arttırmaya çalışacakları özsermaye değerini neler etkiliyor?
(6)
Öncelikle şirketin yaptığı işin değeri (enterprise value) ile özsermaye değerinin (equity value) farklı olduğunu belirteyim. İşin değeri, hem sermayedarı hem de borç vereni ilgilendirir. Özsermaye değeri ise şirketin satılması durumunda hissedarların alacağı değerdir.
(7)
Bir işin değerini hesaplarken; o işi yapan şirkete konulan kaynakları toplarız (özsermaye değeri ve alınan borçlar), o işle ilgili olmayan varlıkları (nakit, finansal yatırım, gayrimenkul vb.) çıkartırız.
(8)
Şirket halka açıksa, borsada özsermayesi için biçilen değer şirketin piyasa değeridir (hisse fiyatı x hisse sayısı). Piyasanın özsermayeyi makul bir fiyatla değerlediğini söylemek mümkün mü?
Piyasa, bazı şirketlere gerçek değerinin çok üzerinde fiyat biçerken bazılarını...
(son)
...gerçek değerinin çok altında satıyor olabilir. Piyasanın sunduğu bu fırsatlardan faydalanmak için şirketlerin gerçek değerini öğrenmek isteyenler akıllı yatırımcılardır.