Thread by @baydno

Bir çırpıda...

Türkiye ile #SuudiArabistan arasındaki ilişkiler, Arap Baharı’nın kırılma noktası haline gelen, Mısır’da Mursi’nin devrilmesiyle “limonileşmeye” başladı. Kopuş ise 2017’de Katar’a uygulanan Arap koalisyonun ambargosuyla gerçekleşti.

Katar’a dayatılan listenin maddelerinden biri de Katar’daki #Türk askeri üssünün kapatılmasıydı. Türkiye’nin Katar’a olan desteği durmaksızın devam ederken, Türk üssü daha da genişletildi. Türkiye Katar konusunda geri adım atmadı.

Ancak, Libya’daki General Hafter’in Riyad ziyareti sonrası savaşı başlatması ve Libya’da tarafların arasındaki çizgilerin belirginleşmesi, bu gerginliğin nereye gideceği sorularını beraberinde getirdi. Kimse dile getirmese de ilk yumuşama burada gerçekleşti.

Karşılıklı düşmanlık, Mısır ile Türkiye’nin Libya konusunda orta yolu bulma çabasıyla azalırken; BAE ile Türkiye ilişkilerinin tekrar normalleşmesi, gözleri Arap ülkelerinin ağabeyi Suudi Arabistan’a çevirdi.

Müslüman Kardeşler’e olan desteğini hafifleten ve küçük yaptırımlarla reformist dış politika vizyonunu hayata geçiren Türkiye, Suudi Arabistan ile masaya oturmalıydı. İlk olarak 2020'de #Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Suud Kralı Selman arasında telefon görüşmesi gerçekleşti.

Bir yıl sonra da Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu Suudi Arabistan'ı ziyaret etti.

Aslında ilişkiler çok önceden düzelecekti ancak Veliaht Prens Selman’ın emriyle
öldürtülen ve Türkiye’nin gündemde tuttuğu gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti, bunun önündeki en büyük engeldi.

Bu süreçte Riyad yönetimi gayriresmi bir şekilde Türkiye'yi ekonomik abluka altına aldı. Türk şirketlerini ihalelerden uzaklaştırırken, Türk mallarına boykot uyguladı. Ticaret öyle bir düştü ki rakamlar inanılmaz boyutta.

Türkiye, 2020'de Suudi Arabistan'a yaklaşık 2,4 milyar dolarlık ürün satarken 2021’de bu rakam 215,1 milyon dolara kadar geriledi. Bu, 10 kat düşüş anlamına geliyor.

Erdoğan’ın Suudi Arabistan ziyaretinin önündeki tek engel, Kaşıkçı davası olarak görülüyordu.

Dava da geçtiğimiz ay Suudi Arabistan mahkemelerine devredilince, 4.5 yıl sonra Erdoğan’ın ziyareti gerçekleşti. Davanın devriyle birlikte, Suudi Arabistan’ın Türkiye’ye yönelik hac engeli de direkt kalktı. Devamı yorumda.

Türkiye, Katar konusunda çok iyi bir duruş sergilerken, Müslüman Kardeşler konusunda “mermiye kafa atarcasına” gözü kapalı savunmaya geçmesi, Körfez ile ilişkileri ve ekonomiyi çok kötü etkiledi.

2020’de başlayan yeni dış politika hamlesiyle birlikte normalleşmeler de beraberinde geldi. Yeni politikayı desteklesek de, dönemsel ihtirasların ceremesinin acı olduğunu hepimiz gördük.

Bence bu ziyareti en iyi tanımlayan ve benim burada bas bas bağırarak söylediğim şey ile yazıyı tamamlayayım. Geçen yıl Stratejik Ortak dergisinin arka kapağında da belirttiğimiz gibi;

“Ebedi müttefikimiz de yoktur, ezeli düşmanımız da. Ebedi ve ezeli olan çıkarlarımızdır ve bu çıkarların peşine düşmek bizim görevimizdir.” #baydno @baydno