'ठिणगीच रूपांतर वणव्यात व्हायला वेळ लागत नाही' 🔥😄
अमेरिकेत बॅंकिंग सेक्टर बर्याच तणावात आल असताना आता युरोपची 'Credit suisse' बॅंक संकटात सापडली आहे!
थ्रेडमध्ये आपण Credit suisse
१)स्थापना
२)कोसळण्याची कारणे
३)Bank run ची भिती
४)रघुराम राजन यांचे मत पाहु #वसुसेन#CreditSuisse
युरोपमधील 'Credit suisse' बॅंक ही Switzerland मध्ये स्थित असुन तेथील दुसर्या क्रमांकाची मोठी बॅंक आहे.बॅंकेची स्थापना १८५६ साली(१६७ वर्ष) झालीय.Credit Suisse चे मुख्यालय झ्युरीच, स्वित्झर्लंड मध्ये आहे. युरोपसहित अमेरिका, आशिया खंड इ. सगळीकडे बॅंकचे कार्यक्षेत्र आहे. लहानपणापासुन
आपण सगळे ऐकत आलोय की मोठ्या धनवान लोकांचा ब्लॅक मनी 'स्विस बॅंकेत' असतो तर याचा अर्थ असा आहे की स्विस बँकेत खातेदाराची गोपनीयता मजबुतरित्या पाळली जाते. तिथे खातं असणार्याची माहिती सहजासहजी बाहेर काढु शकत नाहीत. credit Suisse पण विविध फायनान्शियल सर्विसेस देण्यासाठी ओळखली जाते.
आता आपण Credit suisse कोसळण्याचा आढावा घेऊया.
1)गेली वर्षभर ही बॅंक कोसळतच चाललीय. पण जगाच्या पटलावर अचानक चर्चेला का आली तर काल(बुधवारी) जस आपलं बॅंक निफ्टी इंडेक्स आहे ज्यात महत्त्वाच्या बॅंक असतात तसचं युरोपियन बॅंक इंडेक्स आहे ते जवळपास ७% नी कोसळलय 😱
८ मार्चपासून पाहिल तर
युरोपियन बॅंक इंडेक्समधल्या १२८ बिलियन डॉलर्स (१२० बिलियन युरो) रूपयांचा चुराडा झालाय 🤕
या नुकसानीमागे Credit Suisse कोसळणे हे मुख्य कारण असुन कालचा बुधवार 'Black Wednesday' म्हणुन घोषित करण्यात आला आहे. काल या बॅंकच्या शेअर विक्रीत भयानकरित्या वाढ झाली.
आजच्या दिवशी Credit Suisse च्या एका शेअरची किंमत २ युरो पण राहिली नाहीय😅Credit suisse च्या एका शेअरची किंमत मागच्या वर्षी साधारण ७ ते ८ स्विस फ्रँक होती.(१ स्विस फ्रँक म्हणजे साधारण ८८ रू.)
2)आणखी एक कारण असे की Credit Suisse चा CDS (Credit Default Swap) मागील ५ वर्षातील सगळ्यात
जास्त झालाय. जेव्हढा जास्त CDS तेव्हढच बॅंकसाठी ते घातक असत.
इथे CDS बद्दल थोडं जाणुन घेऊया.
मार्केटमध्ये कोणतीही बॅंक बाॅंडच्या स्वरूपात ज्यादा पैसा कमवत असते. बाॅंड विकत घेऊन व्याजाच्या रूपात कमाई करणे हा त्यामागील प्रमुख उद्देश असतो. समजा तुम्ही
१००० रू. बॅंकेत टाकुन त्याचा बाॅंड विकत घेतला आणि उद्या तुम्हाला वाटतय की बॅंक बुडेल तर तुम्ही त्या बाॅंडवर एखाद्या कंपनीचा इंश्युरन्स काढु शकता. जर समजा उद्या ती बॅंक बुडालीच तर तुम्हाला इन्शुरन्स कंपनी तुमचे १००० रू. माघारी देईल. तो जो इंश्युरन्स काढलाय त्याचा प्रिमियम जेव्हढा
जास्त तेव्हढी ती चिंतेची बाब ठरते याचाच अर्थ CDS जेव्हढ वाढत जाईल तेव्हढं ते घातक ठरत जात, आणि इथे आपण एक गोष्ट लक्षात घेतली पाहिजे की Credit Suisse बॅंक काही रात्रीत ढासळली नाहीय तर गेल्या वर्षभरात या बॅंकच्या शेअरमध्ये ७७% नी घट झालीय जी खुप प्रचंड आहे! 🙌 3) नुकतच बॅंकने
२०२२ सालचा वार्षिक अहवाल मांडला त्यात अस निदर्शनास आलं की बॅंकमध्ये बरेच scandals घडलेत, managing body मध्ये कमकुवतपणा एकुणच सिस्टीममध्येच कमजोरी आलीय, बॅंकचा वार्षिक नफा ३४% नी कोसळलाय व ठेवी ठेवण्यापेक्षा ठेवलेल्या ठेवी काढण्याचा वेग गेल्या वर्षभरात प्रचंड वाढत चाललाय!
हे सगळे मुद्दे समोर आल्यावर Credit Suisse मध्ये ठेवी ठेवलेल्या लोकांमध्ये भिती निर्माण झाली त्यात आत्ताच अमेरिकेच्या SVB bank,Signature bank व silvergate bank चे प्रकरण ताजे आहेच!
त्यामुळे 'Credit Suisse'बॅंकच्या शेअर होल्डर्सनी विक्री करण्यास सुरुवात केलीय म्हणुन शेअर आणखी घसरत
चाललाय 😅
4)मागच्या वर्षी Credit Suisse संकटात असताना Saudi National Bank ने Credit Suisse बॅंकचे ९.९% समभाग विकत घेतले होते. ही डिल जवळपास १.४ बिलियन स्विस फ्रँक ला झाली होती. आज एका महिन्यात त्या १.४ बिलियन स्विस फ्रँकमधले ५०० मिलियन स्विस फ्रँकच शिल्लक राहिले आहेत 😅 जेव्हा
Saudi National Bank ला विचारण्यात आलं की तुम्ही आता Credit Suisse बॅंकचे शेअर कोसळले असताना आणखी विकत घ्याल का तर सौदी बॅंकने दोन्ही हात वर केलेत 🙌
आणि ही बातमी जेव्हा बाहेर आली तेव्हा ठेवीदारांमध्ये आणखी भिती वाढलीय..
5)जेव्हा लोकांमध्ये भिती निर्माण होते तेव्हा लोक आपापले पैसे
काढुन घेण्यासाठी बॅंकच्या दरवाजात जाऊन बसतात. अश्यावेळी बॅंककडे एकगठ्ठा एव्हढे पैसे नसल्याने बॅंका पैसे माघारी देण्यास अपयशी ठरतात आणि याच प्रकाराला 'Bank Run' म्हणतात. ही Bank Run Credit Suisse सोबत घडत आहे.
आता आपण भारतीय अर्थतज्ञ रघुराम राजन यांचे Credit Suisse बद्दलचे मत पाहु
राजन यांच्या म्हणण्यानुसार 'सद्यस्थितीला Credit Suisse कडे कोणत्याही प्रकारचा व्यवसाय शिल्लक नाहीय आणि मागील २-४ वर्षात जेव्हढे Scandals उघडकीस आले त्या सगळ्यांमध्ये Credit Suisse च नावं समोर आलय. यामुळे लोकांची बॅंकवरील विश्वासाहर्ता खुप ढासळलीय. जर Credit Suisse ला वाचायचे असेल
Electoral bond बद्दल तत्कालिन अर्थमंत्री स्व.अरूण जेटली नी 2017 च्या अर्थसंकल्पात प्रथम उल्लेख केला.ज्यावेळी वेंकटेश नायक या RTI कार्यकर्त्याने(Right To Information, 2005)याबद्दल विचारणा केली होती तेव्हा अर्थ मंत्रालय,निवडणूक आयोग व रिझर्व बँक ऑफ इंडिया ने आम्हाला
#ElectoralBond
Electoral Bond बद्दल कोणतीही कल्पना नव्हती अस सांगितलं.
Electoral bond आणण्याच्या आधी सरकारने निवडणूक संदर्भातील, उत्पन्न कर संदर्भातील आणि RBI संबंधित असणार्या कायद्यामधी बदल केला आणि मग electoral bond आणला. सुरुवातीला सरकारने मोठ मोठ्या बाता मारत देशाला सांगितले होते की
आम्ही electoral bond आणण्यापूर्वी सगळ्या समभागधारकांशी, निवडणूक आयोगाशी तसेच रिझर्व्ह बँकेसोबत चर्चा करू आणि मगच आणु परंतु आपल्या नेहमीच्या हेकेखोर स्वभावाला जागुन सरकार कोणाशीही कसलीच चर्चा न करता electoral bond घेऊन आले.
बर..या विषयाच्या खोलात जाण्यासाठी RTI कार्यकर्ते नायक
'घरातल्या आणि घरी आणून पूजलेल्या गणपतीला कमी लेखून दुसरे "राजे" पुजायला जाऊ नका.
वाचा आणि सहमत असाल तर अंमलात आणा.
घरात गणपतीची मूर्ती किंवा फोटो नाही असं आस्तिकाचं एकही घर सापडायचं नाही. पण गणपती जवळ आले की त्या घरातल्या मूर्तीवरचा
विश्वास उडतो का काय होतं माहित नाही. पण घरातली मंडळी पहाटे उठून, वशिले लावून, व्हीआयपी दर्शनासाठी पैसे मोजून वगैरे xxxचा राजा, तमुक बादशहा, अमुक सम्राट गणपतीच्या दर्शनाला जातात. का तर म्हणे तो जागरूक आहे.
घरातला गणपती जागरूक नाही.....???
अहो, गणपती म्हणजे देव एकच असतो.
जागरूक, निद्रिस्त वगैरे प्रकार का मानता तुम्ही......???
तो एकच आहे. तुमची श्रद्धाही एक असू द्या. जागरूक म्हणून स्पेशल श्रद्धा, घरातला निद्रिस्त म्हणून त्यावरची श्रद्धा गुंडाळायची असं करू नका.
बहुसंख्य मंडळी घरात चांगली मूर्ती आणतात, मनोभावे पूजाअर्चा, आरत्या, नैवेद्य
म्हातारीचा चौदावा झाला आणि पोरानं घराला मोठा टाळा लावून म्हाताऱ्याला एस.टीत घालून कायमचा शहराकडे आणला. पण उभं आयुष्य रानामाळात गेल्यानं त्याच मन काही इथे रमत नाही. तो खुर्चीत बसून गरगर फिरणाऱ्या पंख्याकडं नुसता एकटक बघत राहतो. जगून झालेल्या आयुष्यावर विचार करत
सकाळी पाच वाजता
उठून अंथरुणात बसून राहतो. आतील नळाला पाण्याचा आवाज आला की बादलीभर थंड पाणी रापलेल्या देहावर मारून घेतो. तसा तो सहा पासूनच चहाची वाट पाहत बाहेरच्या हॉल मधे टांगलेल्या घड्याळाकडे बघत बसून असतो, आतल्या बेडरुमचा दरवाचा उघडण्याची वाट बघत कित्येक वेळा तो हलणाऱ्या
मानेने आत डोकावूनही
बघतो. मग एके काळी भल्या पहाटे बाहेरच्या चुलीवर म्हातारीने चहासाठी ठेवलेलं जर्मनचं पातेलं त्याच्या डोळ्यासमोर दिसू लागतं दहा वाजता सुनेनं कपातून दिलेला चहा थरथरत्या हाताने घश्यात ओतून तो धोतर सावरत जिन्याच्या पायऱ्या उतरुन सोसायटीच्या गार्डन मध्ये थकलेल्या
येणार्या दोन दिवसात अदाणी ग्रुपला एकतर अप्पर किंवा लोवर सर्कीट लागेल कारण २९ ऑगस्टला सर्वोच्च न्यायालयाचा अदाणी संदर्भात निर्णय येणार आहे.
या थ्रेडमध्ये आपण
जाॅर्ज सोरोस कोण आहेत?
OCCRP म्हणजे काय?
SEBI ने सर्वोच्च न्यायालयात जमा केलेला अदाणी रिपोर्ट काय आहे?
'हिंडनबर्ग 2.0'?
ज्यावेळी 24 जानेवारीला 'हिंडनबर्ग'ने अदाणी ग्रुपचा रिपोर्ट बाहेर काढला होता तेव्हा अदाणी ग्रुपमध्ये काय धुर्रळा झाला ते सगळ्या जगाने पाहिले होते. कंपनी एव्हढी कोसळली की आजतागायत अदाणी ग्रुपला उभारी घेता आलेली नाहीय..
तर ज्यावेळी हिंडनबर्गने रिपोर्ट बाहेर काढला त्यावेळी 'जाॅर्ज
सोरोस' ही ९३ वर्षीय व्यक्ती पुन्हा प्रकाशात आली.
सोरोस यांच्याबद्दल सांगायचच तर मार्केटमध्ये ते Short seller म्हणुन प्रचलीत आहेत आणि त्यांना 'The man who broke the Bank Of England' म्हणुन ओळखले जाते. 16 सप्टेंबर, 1992 साली युनायटेड किंग्डमचे चलन(पाऊंड स्टर्लिंग) कोसळत असताना
आयुष्याच्या एका वळणावर आपल्यालाच जाणवायला चालु होत की "माझा मार्ग चुकलाय का? नेमकं काय चुकतय माझ्याकडुन? मलाच का वेळ लागतोय? मला हवय ते मिळेल का नाही??"
या विचारांनी तुम्ही एव्हढे त्रस्त होता की तुम्हाला झोप लागत नाही. रात्रभर विचार करत निपचित पडुन राहण्याची इच्छा होते तर पहाटे
आवर्जून जाग येते, आणि जेव्हा भल्या पहाटे जाग येते तेव्हा या नकारात्मक विचारांचे चक्र पुन्हा फिरायला चालु होते. अस वाटत की 'राव, आपल्याला आपल शरीर हे विचार येण्यासाठी मुद्दाम झोपेतुन उठवतय, रातभरपण झोपुन देत नाही..'
शेवटी आपल्या मनाची घालमेल व्हायला चालु होते, आपलं कशातच मन लागत
नाही. शांत शांत बसुन राहायला आवडत, संवाद साधण्याची इच्छा मरायला चालु होते, आपल्या लोकांसोबतही बोलणं जीवावर येत आपल्या..
अस वाटत सगळ सोडुन निघुन जावं कुठतरी शांत ठिकाणी..डोकं जड होत, मन गहिवरून येत..डोळे पाणावतात. असह्य व्हायला चालु होत सगळं..त्यात मनाच्या जखमेवरची खपली खपकन
छपरी हार्पिक दांड्याने तिलकचा फोकस हालवायचा प्रयत्न केला. तिलक 44 वर असताना बिनाकामाचं 'तुला नाॅट आऊट राहायच आहे' असली बडबड करून पांड्यानं त्याचा बॅट फ्लो थांबवला.
पांड्या स्वतः स्ट्राईकवर आल्यावर हागरा शाॅट मारून हिरो बनण्याचा प्रयत्न करायला गेला पण त्याचं नशीब चांगलं त्याचा
कॅच सुटला.
पुन्हा तिलक स्ट्राईकवर आल्यावर त्याने १ रन काढुन हार्पिकला स्ट्राईकवर आणलं आणि पुन्हा एकदा हार्पिकने हागरा शाॅट मारून हिरो बनण्याचा असफल प्रयत्न केला. स्वताला स्ट्राईक पाहिजे म्हणुन हातात असणार्या बाॅलवर तिलकला २ धावा काढण्यासाठी बोंबलायला लागला. तो हाच पांड्या होता जो
२ बाॅलपुर्वी तिलकला नाॅट आऊट राहण्याबद्दल ज्ञान पाजळत होता.
शेवटी तिलकने लायकी नसलेल्या हार्पिक दांड्याला विचारलं की "मी काय करू?? एक काढू का मोठा शाॅट मारु?" यावर निर्लज्ज हार्पिक त्याला म्हणतोय "तुला काय करायचं ते कर"..
शेवटी २० वर्षीय तिलकने वयापेक्षा जास्त प्रगल्भता दाखवुन