Thread by @VeFinans

📌 Ilımlı bir toparlanma içindeyiz ama her an terse dönebilir. Dikkatli olmalıyız. Politik hataya yer yok. Ekonominin görünümünü, son gelişmeleri bardağın boş ve dolu kısmını, iyi ve kötü haberleri 14 maddede özetledim: 👇

1️⃣Ekonomide en kötü günler geride kalıyor, görünüm iyileşiyor. Uluslararası kuruluşlar negatif büyüme tahminlerini pozitife revize ediyor. Ilımlı bir toparlanma, canlanma var. Faiz indirimleriyle konut ve otomotiv satışları hareketlendi. Krediler ivmeleniyor.

2️⃣İhracat, hızı yavaşlasa da yükselişini sürdürüyor. Turizm gelirlerindeki artış devam ediyor. Cari fazlada tarihi zirve görüldü. Sanayi üretimindeki gerileme Ağustos’ta beklentilerin üzerinde olsa da PMI Eylül sonuçlarına göre imalat sanayide 17 ay sonra daralma bitti.

3️⃣TL’de istikrar ve baz etkisiyle enflasyon 26 ay sonra tek hanede. Gerçi bu seviyelerde kalıcı olmayacak. Ayrıca; genel kanı, açıklanan enflasyonun yaşanılan enflasyonu yansıtmadığı yönünde. Elektrik, köprü ve otoyol gibi fiyatlara yapılan son zamlar bu algıyı güçlendiriyor.

4️⃣Olumsuz haberlere gelelim. Bütçe alarm veriyor. Hazine merkez bankası kaynaklarıyla ayakta kaldı diyebiliriz. Gelecek sene için önlem şart. Yatırımlar çakıldı. Toparlanma istihdama yansıyacak güçte değil. İşsizlik oranı tarihi zirvede. Özellikle gençlerde işsizlik büyük sorun.

5️⃣ Güven tam sağlanamadı. Döviz mevduatı tarihi zirvede. Gelişmiş ülkelerdeki gevşek para politikasına rağmen yabancılar portföy yatırımlarında hala satışta. Risk primi yüksek seviyelerde. Takipteki alacaklar artmaya devam ediyor. Jeopolitik riskler bir inişte bir çıkışta.

6️⃣ İktisadi faaliyetteki toparlanmada sadece gerileyen enflasyona paralel iyileşen finansal koşullar etkili değil. Piyasaların bir an önce canlanması için ilave teşvik verildi. Bütçe gevşetildi, kamu bankaları öncülüğünde faizler düşürüldü, krediler artırıldı.

7️⃣ Toparlanmanın devamı için özel kesimin devreye girmesi gerekir, kamu destekleri ilelebet sürdürülemez. Fitch’in yaptığı stres testi sonuçlarına göre faizleri hızla indiren, kredileri artıran kamu bankalarının mali yapıları özel bankalara göre daha zayıf.

8️⃣ Kamu borçluluğu düşük ama borcun vadesi çok uzun değil. Bu yıl iç borcun hem maliyeti arttı hem de vadesi kısaldı. Toplam borcun yarısı da döviz cinsinden. Bankalar hem özel kesime kredi versin hem de kamunun borçlanma ihtiyacını karşılasın arzusu gerçekçi değil.

9️⃣ Özel kesim harcamaları enflasyondaki kalıcı düşüşle, öngörülebilirliğin artmasıyla ve finansal koşulların iyileşmesiyle kademeli artacaktır. Ancak baştan kabul edelim, bu iyileşme çok hızlı olamayacaktır. Hem dış borç hem de reel sektör borçluluğu çok yüksek.

1️⃣0️⃣ Verimsiz faaliyetler durdurulacak, yatırımlar askıya alınacak, borçluluk azaltılacak. Bu sürecin içindeyiz şu anda. Bilançolar küçülmeden yeniden yapılandırma olur mu? Bu nedenle finansal yeniden yapılandırmaya borcu düşünme büyümeye bak şeklinde yaklaşmak sakattır.

1️⃣1️⃣ Dolayısıyla yatırımların kısa vadede artmasını beklemek gerçekçi değil. İşsizlik oranı da bir müddet yüksek seviyelerini koruyacak, bu ise tüketim harcamalarını bir miktar sınırlayacak. Küresel ekonominin yavaşlaması ise ihracatı aşağı yönlü etkileyecek.

1️⃣2️⃣ Sonuç olarak kısa vadede toparlanma yavaş ve kademeli olacak. Zaten YEP’teki %5 büyüme hedefine rağmen bir çok kuruluşun 2020 büyüme tahmini daha gerçekçi seviyelerde, %2-%3 civarında. Ekonomi politikası nasıl yol izlemeli?

1️⃣3️⃣YEP sunumunda ifade edildiği gibi temel mücadele alanının başında enflasyon olmalı, mali disiplinden vazgeçilmemeli. TCMB temkini elden bırakmamalı. YEP ana temasındaki gibi değişim başlamalı. Büyüme potansiyelini, rekabetçiliği ve verimliliği artıran reformlar yapılmalı.

1️⃣4️⃣ Mesele bu amaçları sözde değil özde sahiplenmek, kısa dönem için uzun dönemi heba etmemek. Çok ümitli değilim. Bağımsız kurumlar bu zaman tutarsızlığıyla başa çıkmak için var. Ne yazık ki mevcut yönetim sistemi denge ve denetimi, kurum ve kuralları zayıflatmış durumda.

@threadreaderapp unroll