2-Faz 1 çalışması, açık etiket bir çalışma olup, farklı dozlarda (25 μg, 100 μg, ve 250 μg dozlar) aşı uygulamasının güvenlik ve immünojenisitesinin değerlendirildiği bir çalışmaydı.
3-Aşı adayının özelliklerini daha önce yazmıştım; aşı lipid nanopartikül komponent aşı adaylarından biri ve SARS-CoV-2 spike (S) glikoproteini üzerinden etki gösteren bir mRNA aşı adayı.
4-Çalışmada 18-55 yaş arasında sağlıklı gönüllüler alındı. İlk olgular Seattle (Washington)’da alındı sonrasında Atlanta’dan da gönüllü alındı. 0.5 ml kas içine enjeksiyon biçiminde uygulanan likit formunda bir aşı.
5-İlk aşı uygulamasından 28 gün sonra 2.doz aşı uygulandı. Her iki aşı uygulamasından sonrasında 7-14 gün süre ile istenmeyen etki takibi yapılıp, ilk aşı uygulamasından sonra 57, 119, 209 ve 394.günde de değerlendirme yapılacak (çalışma halen devem ediyor)
6-Çalışmada aşı antikor yanıtının değerlendirilmesinde ELISA testi kullanıldı. Nötralizan antikor yanıtının değerlendirilmesinde ise PSvNA ve PRNT testleri kullanıldı. ELISA ve PsVNA, 1-15-29-36-43-57.günlerde değerlendirildi.
7-Çalışmada elde edilen verilen, SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçiren 41 kişiden elde edilen serum örneklerinin sonuçları ile değerlendirildi (Not: bu hastaların özellikler Clincial Infectious Disease'de ayrı bir yayın olmuş detayına henüz bakamadım, yaş, ciddiyet)
8-Aşı uygulaması yapılan tüm gönüllülerden 1.-29. Ve 43.günlerde T hücre yanıt değerlendirildi (Not: Çalışmanın yayınlanan bölümünde 25 ve 100 μg gruplarının T hücre yanıtı sonuçları yer aldı).
9-Çalışmaya her 3 aşı grubunda 15’er gönüllü dahil edildi. İlk aşı uygulamasını 16 Mart, ikinci aşı uygulaması ise 14 Nisan’da yapılmıştı. İlk doz uygulamasından sonra üç gönüllü çalışmaya devam etmedi.
10- Bir olguda ilk aşıdan 5 gün sonra ürtiker olması nedeni ile ikinci doz olmaz iken. Diğer iki olguda ise COVID19 teması nedeni ile izolasyona alınmaları nedeni ile aşı yapılmamış (her ikisi de negatif çıkmış)
11-Çalışmada ciddi istenmeyen/yan etki gözlenmemiş. Aşılama sonrası 25-μg grubunda %33, 100-μg grubunda %67, 250-μg grubunda ise %53 oranında hafif orta düzeyde istenmeyen etkiler görüldü. Enjeksiyon yerinde ağrı/kızarıklık, halsizlik, kırgınlık gibi bulgular.
12-Olguların hiçbirinde ilk doz uygulaması sonrasında teş gözlenmez iken, 2.doz aşılama sonrasında %54-57 oranında hafif-orta düzeyde ateş saptandı. Bir olguda ise 39.6 derece ateş not edildi (250 mcg grubunda).
13-İlk doz aşılama sonrasında ELISA testi ile elde edilen antikor titresi (GMT), ilk aşamadan sonra hızla yükselmeye başladığı ve 2.doz aşılamadan sonra yükselişi devam ettiği gözlendi.
14-100 ve 250 mcg gruplarında elde edilen antikor yanıtının ilk doz aşılamadan sonrasından itibaren, hastalığı geçiren kişilerdeki antikor titresinden yüksek olduğu görülmüş. RBD spesifik antikor yanıtlarının benzer olduğu görüldü.
15-Not: Hastalığı doğal olarak geçiren kişilerden alınan serumlarda antikor yanıtı 142 düzeyinde iken, 100 mcg aşı grubunda bu yanıt 782 olarak saptandı.
16-Aşılama öncesi serumlarda hiçbir gönüllüde nötralizan antikor saptanmaz iken, 100 ve 250 mcg gruplarında, hastalığı doğal geçiren kişilerdekine benzer yanıt sağlandığı görüldü.
17-Çalışmada aşı adayı mRNA1273’ün 2 doz aşılaması sonrasında, antikor yanıtı ve T hücre yanıtı sağladığı, ciddi yan etkiye neden olmadığı, kabul edilebilir düzeyde aşı enjeksiyon yerinde reaksiyonların olduğu görülmüş (bence biraz yüksek oranlar).
18-Benzer mRNA aşı teknolojisi ile geliştirilmekte olan bir kuş gribi aşısında da özellikle 2.doz sonrası 1-2 gün süren istenmeyen etkilerin (yorgunluk hissi, kas ağrısı, vb) olduğu, aşı teknolojisindeki lipid nanopartikül teknolojisi ile ilgili olduğu düşünülüyor.
19-Bu çalışmanın sonuçları bu aşı adayı için en az 2 doz aşı uygulaması gerekliliğinin altını çizmiş. Henüz #COVID19 için koruyucu antikor göstergeleri belirlenmediğinden (correlates of protection) çalışmada aşı etkinliği için bir değerlendirme yapmak mümkün değil.
20-Çalışmalar 100 mcg dozu ile devam ediyor, 75 yaşa kadar olan gönüllülerin dahil edildiği Faz 2 çalışması tamamlandı. Faz 3 ise Temmuz sonu başlayacak, Ekim ayına kadar 30.000 gönüllü hedefleniyor.
21-Ama Ekimde son gönüllü alınınca çalışma bitmeyecek, bu kişilerin COVID19 olup olmayacağının takip çalışması Faz 3, o yüzden Ekim ayında her şey yolunda giderse aşı çıkacak düşüncesi ne yazık ki mümkün değil.
22-Yorum 1- Virüsün izole edildiği 10 Ocaktan 66 gün sonra ilk doz aşının uygulandığı, 186 gün sonrasında da bu çalışmanın sonuçlarını okuduk. Bunun nedeni hazır bir aşının olması değil, başka virüsler için aşı çalışmaları olan bir platform olması.
23-Yorum 2- Hayvan çalışmaları ve Faz 2 sonuçlarının detayını görmeden aşı için çok ümitli konuşmak zor (öncesinde hiç mRNA aşı tecrübesi yok).
24-Yorum 3- Derya hoca (@DeryaTR_ ) ve ekibi son çalışmasında COVID19 geçiren hastalarda zaman içerisinde düşen antikor titresini gösterdi. Bu Faz 1 çalışmasında takip edilen hastaların uzun dönem serum örnekleri sonuçları daha önemli oldu.
25-Yorum-4 BARDA ve CEPI tarafından da desteklenen, ABD’nin kendi ülkesinde uygulamak için en ümitli olduğu aşı adaylarından birisi bu. Üretiminin öncelikle ABD’de kullanılacağını, yaygın kullanımının çok mümkün olmadığını düşünüyorum (en azından kısa vadede)
26-Yorum-5 İstenmeyen etkiler her ne kadar enjeksiyon yeri ağrısı, kas ağrısı, ateş gibi de olsa aşının kabulünden güçlükler yaşanacaktır. Zaten düşük olan aşı kabul oranı da gözönüne alındığında.
27-Yorum 6- Ben 65 yaş üzeri kişilerde aşının vereceği yanıtın 18-55 yaş gibi olmayacağını; mutlaka üzerinde daha çok çalışılması gerektiğini düşünüyorum.
28-Son nokta; teknoloji, laboratuvar ortamları, yapay zeka, ne kadar gelişirse gelişsin aşı Faz çalışmaları insan üzerinde yapılan ve süreleri olan çalışmalardır, kısaltamazsınız, hızlandıramazsınız.
Bu aşı ile ilgili daha önce yazdıklarım 26 Nisan 2020
Bu da dah öncesinde yazdıklarım
