त्याला तु'झ्या नावाची म्हणजे "खानबाई' साजरी करतो असं सांगुन हा हिंदुंचा सण साजरा करत होते. कुणी म्हणतं , हा खान्देश = कान्हादेश! खान्देशी लोक कान्हा म्हणजे श्रीकृष्णाला मानतात म्हणुन त्यांनी देवीचा उत्सव सुरु करण्यासाठी 'कानबाई' हे नाव घेतलं असावं. असो. हा उत्सव प्रामुख्याने 👇 
सोनार, शिंपी, चौधरी, माळी या समाजात साजरा होतो.
या उत्सवाच्या आधीही दिवाळ सणाच्या आधी करतो तशी घराला रंगरंगोटी होते. घरातील भांडी घासुन पुसुन स्वच्छ केली जातात. पडदे, चादरी, बेडशीट्स, कव्हर्स सगळे धुवुन घेतात. एकत्र कुटुंब असेल तर 👇
या उत्सवाच्या आधीही दिवाळ सणाच्या आधी करतो तशी घराला रंगरंगोटी होते. घरातील भांडी घासुन पुसुन स्वच्छ केली जातात. पडदे, चादरी, बेडशीट्स, कव्हर्स सगळे धुवुन घेतात. एकत्र कुटुंब असेल तर 👇
रोटांसाठी घरातील लहान मोठ्या पुरुषांना मोजुन प्रत्येकाची सव्वा मुठ असे धान्य म्हणजे गहु,चण्याची दाळ घेतले जाते. तेही चक्कीवालीला आधी सांगुन ( तो मग चक्की धुवुन पुसुन ठेवतो.) चक्कीवरुन दळुन आणले जाते. विशेष म्हणजे या दिवशी चण्याच्या दाळीचाच स्वैपाकात जास्त वापर असतो. 👇
पुरण पोळी, खीर कटाची आमटी चण्याची दाळ घालुन, गंगाफळ/लाल भोपळ्याची भाजी असा थाट असतो.कांदा लसूण वर्ज्य. साड्यांचे पडदे लावुन डेकोरेशन केले जाते. कानबाईचे नारळ मुख्यतः पुर्वापार चालत आलेले असते किंवा परनुन आणलेले असते.नारळालाचा नथ व डोळे लावून कलशावर सर्व दागिने घालून सजवले जाते.👇
चौरंगाला कण्हेरी किंवा केळी चे पान बांधले जाते त्यावर सजवलेली कानबाई बसवून ओढणी टाकली जाते वरतून शेवंतीची वेणी लावली जाते. नेवेद्य पुरणाचे दिवे असतात. कणिक साजूक तुपात दुधात भिजून कानबाई चे दागिने बनवले जाते. रात्री जागरण केले जाते. अनेक अहिराणी कानबाईचे गाणे म्हटले जाते. 👇
काहीजणांकडे फक्त रोट केले जाते ते परातीत घेऊन जिथे कानबाई असते तिथे दर्शनाला नेतात. कानबाईला खास करून नारळाच्या तोरणाचा नवस केला जातो. दर्शनाला येणाऱ्यांना लाह्या व फुटण्याचा प्रसाद दिला जातो. काही जणांकडे हातपाय असलेली कानबाई असते. काहींकडे कानबाई -रानबाई अश्या दोन असतात. 👇
दुसऱ्यादिवशी विसर्जन असते. सकाळी आरती व नेवेद्य करून कानबाईचा चौरंग बाहेर काढला जातो गल्लीतल्या सर्व कानबाई एकत्र विसर्जनासाठी ढोल ताश्या च्या गजरात नदीकडे निघतात. समोर मुली, बायका फुगड्या खेळतात. नदीवर पुन्हा आरती करून सर्व विसर्जन केले जाते. फक्त नारळ परत आणतात. 👇
अशी आमची खान्देशी कानबाई आज तिची स्थापना.
.
हे सगळं बघत आलोय पण ही माहिती खान्देशातील खास करून कानबाई गीता साठी प्रसिद्ध असलेले शिरपूरचे #आबा_चौधरी यांच्याकडून व थोडीशी नेट वरून मिळवली.
.
हे सगळं बघत आलोय पण ही माहिती खान्देशातील खास करून कानबाई गीता साठी प्रसिद्ध असलेले शिरपूरचे #आबा_चौधरी यांच्याकडून व थोडीशी नेट वरून मिळवली.
