Thread by @scientiadomum

EUREKA

Arşimet'in yaşadığı dönemde Kral Hieron ile arası çok iyiydi. Hatta o dönemde ya çıplak koşabilmesinin de bu dostluğun rolü olduğu rivayet edilir. Zira MÖ 200’lü yıllarda bunu başka biri yapsa hemen idam ile cezalandırılırdı.

Arşimet’ in kral ile olan muhabbeti babasına dayanmaktadır. Nitekim Arşimet’in babası Kral Hieron’un matematikçisi idi. Dolayısıyla Sicilya doğumlu olan Arşimet çocukluk yıllarını saray çevresinde geçirmiştir. Fakat ne yazık ki Kral ölünce Arşimet’in rahat günleri de sona erer.

Kralın yerine geçen tecrübesiz oğlu yanlış uyguladığı yanlış politikalar nedeniyle Roma Kralı’nın tepkisini çeker. Ve kral bunu cezalandırmak için Sicilya’ya bir donanma gönderir.

Sicilya çok küçük bir adadır ve Roma donanmasını zorlaması söz konusu değildir. Lakin donanma komutanı Marcellius’u bekleyen küçük bir sürpriz vardır: Arşimet!

Roma donanması saldırıya geçmek için adaya yaklaşırken karşılarında Arşimet’ in tasarladığı mancınıkları buldu. Bu mancınıklar, Roma donanmasında ki gemilerde büyük tahribat yaratıyordu.

Oldukça zeki bir komutan olan Marcellius, bu uzun menzilli mancınıklardan yakın savaş taktiği ile kurtulup adayı almak üzere plan yaptı. Fakat atladığı ayrın Arşimet bu mancınıkları öyle tasarlamıştı ki birkaç değişiklikle hızlı bir şekilde kısa menzilli mancınıklara dönüşüyordu.

Bunu kestiremeyen Komutan kolaylıkla alacağını düşündüğü bu küçük adada ordusunun bozguna uğramasını seyrediyordu.

Bunun üzere hemen ordunun geri çekilmesini emreden Marcellius hiç beklemediği bir durumla karşı karşıya kalmıştı. İşin ilginç tarafı ise bu daha Arşimet’in ilk oyunuydu.

Daha sonraki günlerde ise surlara yaklaşan gemileri iplerle bağlayıp tasarlamış olduğu makara sistemi ile kaldırıp kaldırıp suya vurarak gemileri batırıyordu. Başka bir saldırı gününde ise aynalarla gemilerin yelkenlerini yakmıştı.

Her geçen gün Roma donanmasına adeta tek başına zekasıyla kafa tutan bu büyük matematikçi düşman üzerinde ciddi bir etki yaratmıştı. Hatta bir saldırı esnasında Roma donanması Sicilya’yı oldukça zor bir duruma düşürmeyi başarmışken,

Arşimet’ in düşman üzerinde yarattığı etkiyi kullanarak surlardan aşağı bir ip sarkıttığı Roma donanması da Arşimet’ in yine bir oyun peşinde olduğunu düşünüp geri çekildiği rivayet edilmektedir.

Sicilya’nın günler süren başarılı savunmaları karşısında çaresiz kalan komutan Marcellius sık sık komutanlarına “Bu ihtiyar matematikçiyi ne zaman yeneceksiniz?” diyerek tepki göstermiştir. Zira ihtiyar matematikçi neredeyse tek başına koskoca donanmayı parmağında oynatıyordu.

Defalarca ordusunu geri çekmek zorunda kalan Marcellius sonunda şehri saldırarak alamayacağına kanaat getirip kuşatma altında ki adanın yiyeceklerinin tükenmesini beklemiştir.

Ve sonunda da baş gösteren açlık sorunu nedeniyle Marcellius amacına ulaşmış, Sicilya Roma donanmasına teslim olmuştur.

Şehir teslim alınınca Marcellius bu ihtiyar matematikçi ile tanışmayı çok ister ve askerlerine Arşimet’ i bulup getirmelerini emreder.

Askerlerden biri Arşimet’i bulur. Bu sırada Arşimet küllerin üzerinde bir geometri problemi üzerinde uğraşmaktadır. Asker Marcellius’un emrini Arşimet’ e iletir.

İhtiyar matematikçi problemi çözüp geleceğini söyleyerek askere karşı gelince maalesef asker kılıcını çekerek Arşimet’ i oracıkta öldürür.

Komutan Marcellius bu olaya çok üzülür. İhtiyar matematikçinin vasiyetini öğrenerek isteği gibi bir mezar yaptırır ve onu saygın bir törenle defneder.

Arşimet’ in vasiyeti üzerine mezar taşının üzerine bir silindirin içine çizilmiş bir küre resmi yapılmıştır. Çünkü Arşimet hayatta yaptığı en büyük işin bir kürenin hacmini hesaplamak olduğunu söylüyordu.

Arşimet’in mezarı ölümünden yaklaşık 150 yıl sonra Çiçero tarafından bulundu. Fakat maalesef bir turist hatıra olarak bu mezar taşını alıp götürdü. Günümüzde Arşimet’ in mezarının yeri bilinmemektedir.

Kaynaklar
[1] Sven Ortoli, Nicolas Witkowski: Arşimet’ in Hamamı.
[2] Savaş Tekin: Dünyaya Yön Veren Mucidler: Arşimet ve Graham Bell
[3] Sinan Sertöz: Matematiğin Aydınlık Dünyası