Thread by @ibrahimmturhan2

Son bir haftadır yaşanan gelişmeler bir sistem krizinin içinde olduğumuzu kuşkuya yer bırakmayacak şekilde ortaya koydu.
Yaşanan acılar, uğranan kayıplar ortada. Artık gerçeği hepimiz gördüğümüze göre ileriye bakmak zorundayız.
“Ne yapmalı?” sorusuna benim cevaplarım şöyle:

Nesnel gerçekliği, olguları kabul etmek rasyonelleşmenin ilk adımıdır. Toplumun bütün kesimleri ekonomideki kriz ortamını bizzat yaşarken bu gerçeği inkâr etmek, yönetime olan güveni sarsmaktan başka bir şeye yaramaz. Yaşanan ekonomik krizi, varlığını inkâr ederek yönetemezsiniz.

Ekonomi politikalarıyla ilgili kararların gerçeklikten uzak, piyasanın uygulamalarına ve ekonomi biliminin yasalarına aykırı biçimde alındığı, uygulamalarda keyfî ve siyasetteki yandaşları kayıran biçimde davranıldığı kanısı yayılmışsa güven kalmaz.
Kurala dayalı politika şarttır

Hukukun üstünlüğü hiçbir tartışmaya yer bırakmayacak şekilde sağlanmalıdır. Rekabetçi bir ekonomi ve girişimci dostu bir yatırım ortamı ancak öngörülebilirliğin sağlandığı, kuralların herkese eşit uygulandığı ve mülkiyet hakkının güvence altına alındığı bir ortamda kurulabilir.

Hukuk devleti; demokratikleşme, evrensel insan hakları, düşünce ve ifade özgürlüğü, hukuki belirlilik, öngörülebilirlik, mülkiyet hakkı, adil yargılanma hakkı gibi haklar ile somut bir hal alır.
Hukuk devleti ilkesi sözlerle ve temennilerle değil somut eylemlerle kanıtlanmalıdır.

Demokrasi ancak ekonomik ve sosyal alanlarda fırsat eşitliğini de sağlayan özgürlükçü, adil ve kapsayıcı bir toplumsal düzeni içerecek biçimde tanımlandığında gerçek anlamına kavuşur. Ekonomik kaynaklar toplumun tamamının yararına uygun ve etkin biçimde dağıtılmalıdır.

Devletin ekonomiye keyfî biçimde müdahale etmesine son verilmelidir.
Mülkiyet hakkını kısıtlayan, sözleşme serbestisini ve girişim özgürlüğünü zedeleyen kararlar derhal iptal edilmelidir.
“Duruma göre-kişiye göre” politikalara son verilmeli, kurala dayalı politika uygulanmalıdır

Piyasa ekonomisinde devlet ancak nesnel ve genel kurallar koyarak ve bu kurallara uygunluğu denetleyerek ekonomiyi yönlendirir. Denetim; bağımsız, tarafsız ve nesnel ilkelere bağlı ve öngörülebilir olmalı, asla bir baskı aracı ve tehdit unsuru olarak kullanılmamalıdır.

Son 5 yılda alınmış olan kararlar ve mevcut düzenlemeler tümüyle gözden geçirilerek serbest piyasanın işleyişine, sermaye hareketlerine ve uluslararası yatırımlara engel olan mantıksız sınırlamalar kaldırılmalıdır. Serbest kambiyo rejimi ve konvertibilite güvencesi verilmelidir.

Bağımsız kamu otoritelerinin yönetimleri ehliyete ve liyakata dayalı, nesnel ölçütlerle belirlenmeli, TCMB, BDDK ve SPK gibi kurumların bağımsızlığı yeniden sağlanmalıdır. Bu alanlarda genel kabul görmüş yönetişim uygulamaları ve uluslararası standartlar benimsenmelidir.

Yasal düzenlemelerle ve devlet müdahalesi yoluyla yoktan ekonomik servet ve refah yaratılmasına son verilmeli, geçmişte bu yolla yaratılan servetin hesabı sorulmalıdır.
Halkın parası verimsiz, akıl dışı, gösteriş amaçlı ve ego tatminine yönelik harcamalarla israf edilmemelidir.

Kamu gücü-kaynağı kullanan, kamu imtiyazlarından yararlanan her kişi/kurumun;
bütün paydaşlara adaletle davranması, eylemlerinde ve işlemlerinde şeffaf olması,
hesap vermekle yükümlü olması,
çevreye ve topluma karşı sorumluluk bilinciyle hareket etmesi
yasal zorunluluk olmalıdır.

Kamu kaynaklarının nerelere ve nasıl harcanacağı şeffaflık ve hesap verme sorumluluğu çerçevesinde kamuoyunun denetimine açılmalıdır.
Bütçe hazırlama, onaylama ve uygulama süreçlerine katılım sağlanmalıdır.
Denetim dışı “paralel bütçe” uygulamaları sona erdirilmelidir.

Fon yönetimi ile kalkınma bankacılığı ve proje finansmanı kavramlarını sağlıksız bir yapı içinde karıştıran, kararları tamamen siyasal tercihlerle şekillenen, şeffaflıktan uzak, denetim kapsamının dışında faaliyet gösteren Türkiye Varlık Fonu derhal tasfiye edilmelidir.

Bilanço dışı koşullu yükümlülükler oluşturan kamu-özel işbirliği yatırımları ve verilen diğer garantileri şeffaf bir şekilde takip edilmeli ve kamuoyuna raporlanmalıdır.
Sayıştay raporları ve cevapları zamanında ve tam olarak Meclise sunulmalı ve kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

İçinde bulunduğumuz krizden çıkabilmek, özgür bir ülkenin onurlu yurttaşları olarak yaşayabilmek, yeniden huzura, ekonomik refaha ve mutluluğa kavuşabilmek için atılması gereken acil adımlar bunlardır.
Akılla, bilimle barışmalı, özgür dünyanın uygarlık değerlerini benimsemeliyiz.

Bütün bunların kalıcı olarak sağlanabilmesi için, kararların yarın başka yönden esen bir rüzgarla değişmeyeceğini güvence altına almak için, kuvvetler ayrılığını sağlayacak, devlette siyasal-hukuki denge ve denetimi işlevsel kılacak bir yönetimin varlığı olmazsa olmaz koşuldur.

Bütün gücün tek merkezde toplanmasına, kararların tek bir makamdan alınmasına yol açan Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi yanlışından daha fazla gecikmeden dönülmelidir. İnsan haklarına dayalı, demokratik hukuk devleti, Türkiye’de güçlendirilmiş parlamenter sistemle sağlanabilir.