Thread by @elcinarabaci

HELVAYA DAİR: Ölenin ardından helva kavurma adeti belki İstanbul'da unutulmuş bir gelenek olabilir, ne var ki Anadolu'da hâlâ yaşıyor. Üstelik, içinde bulunduğumuz bu korkunç pandemi günlerinde, insanların canının parçası yakınlarıyla bir vedalaşamadan ayrıldıklarını,

https://twitter.com/zezerky/status/1333456759294464006

ölürken elini tutamadıklarını, bir helalleşemediklerini, cenazesini kendi elleri ile toprağa veremediklerini düşünürseniz, yakından gördüğüm kadarıyla bu adet, yakınlarını kaybeden insanlar için her zamankinden daha derin anlam taşıyor.

Siz inançlı olmayabilirsiniz, ancak çoğu durumda, ölen yakınınızın inançlı olduğunu ve böyle duasız, törensiz, vedasız can vermek istemediğini biliyorsunuz. O hastane yoğun bakım odasında onun tek başına çektikleriyle duyulan empati +

ölüme dayanmayı çok zorlu hale getiriyor, vicdanı çok yaralıyor. Elbette çoğumuz biliyoruz, helvanın acıyı alıp götürmediğini, dahası bu adetin şamanik kökenleri olduğunu. Ölünün ardından ne mevlid okutmak, ne helva kavurmak başka Müslüman memleketlerde olan 1 adet değil, bu

kültüre has. Ancak öyle bile olsa, çok sevdiğinizin ardından o helvayı kavururken insan garip bir şekilde onun ruhuyla iletişime geçmiş, onunla vedalaşıyormuş gibi hisseder içinden. Yağda kavrulan unun irmiğin kokusunun ölenin ruhuna ulaştığı, o anda sevdiklerinin onu düşündüğünü

+onunla vedalaşıldığını hissettiğni insana düşündürtür, özellikle bu işi bizzat yapan için. Hiç şahit oldunuz mu yapılırken bilmiyorum, ya da bizzat yaptınız mı? Ben yaptım, çok sevdiğim halamın ardından. O duygunun ölenin yakınlarına verdiği acıyı sağaltma duygusundandır ki,

ölenin en yakınları eğer dilerlerse, ocak başına geçip, o unu ya da irmiği sırayla kavururlar; bir anlamda sırayla ölenle içlerinden vedalaşırlar böylece.

Umarım bu duyguyu alaya almazsınız. Kökeni yüzlerce yıl geriye giden bu adet, bunca kuşaktır sürmüşse, bir "aman bu adeti de

atlamayalım ele güne karşı" kaygısından değil. Gıdaların acayip bir duygusal sembolizmi var, bahsettiğim duyguları ölümün karşısında çaresiz kalan insanlara bu duyguları yaşattığından.

Çaresizliğin katlanarak üstümüze çığ gibi yük olarak bindiği şu günlerde hele, ayakta,

hayatta kalabilmek için bir tutunacak dala muhtaç insanlara "aman ne anlamı var, batıl inanç, şaman geleneği" bilmişliği yapmanın inanın hiç sırası değil. Neyin ne olduğunu, neyin doğru olduğunu kim nereden biliyormuş? Acısını sağaltmak, paylaşmak isteyene bunu nasıl yapacağının

akıl fikrini vermek, üstelik bunu insanların en acılı gününde yapmak kimin ne haddine?

Arkadaşım, en acil ve en kahır dolu anında benden yardım istemiş... Arkadaşlarım sık sık bana tarif sorarlar, ama elimin altında tam ölçülü bir tarif yoktu. Taziye ile meşgul olduğum o anda

google'dan tarif aramaya da zaman yoktu, buradan un helvası tarifi sordum bir bilen ustalara. Çünkü hele ki böyle durumlarda, denenmiş tarifin önemini herkes bilir. İnsan hele ki öylesi bir anda o veda tatlısının tadının, kıvamının ölene sevgisini yansıtır şekilde tam tutmasını

ister. Bu yüzden buradan sordum. Eğer "söz konusu dayanışma ise, etiğe aykırı düşmeyen her yol mübah" ilkesi çerçevesi düşünürseniz- ki benim hayat görüşüm bu, twitter'dan helva tarifi sormanın garip hiç bir tarafı yok.

Buradan ürününü satmaya çalışan çiftçinin küçük esnafın adresini vermek, bir kitabı, makaleyi paylaşmak, bir eylemin duyurusunu yapmak, bir kayıp yakınına ses olmak, derdiyle yanan arkadaşı için helva tarifi istemek vs vs... hepsi aynı motivasyondan:

bi derdi ihtiyacı olana kısıtlı imkanlar altında da olsa el vermek; bu yolla, kendi çaresizliğimizin yaşattığı gam yükünü de hafifletmek... Böyle düşünürseniz twitter'dan un helvası tarifi sormak garip gelmez efendim.

Burada bir araba laf ettikten sonra, dün arkadaşıma yolladığım tarifi de şuraya koyayım. Umarım böyle kötü günlerde ihtiyacınız olmasın. Eğer ki olursa da, kavrulan unun kokusu yüreğinizin ağırlığını azıcık da olsa hafifletsin, paylaştığınız helva gibi, acınızı paylaşanınız da

+ çok olsun.

UN HELVASI

Malzemeler:
- 3 sb. şeker
- 3 sb. süt-su karışımı + yarım bardak soğuk süt
- 3,5 su bardağı un
- 125-150 gr kadar tereyağı
-1 sb. sıvıyağ

Yapılışı:
- 3 sb. şekeri 3 sb. su-süt karışımı içinde ocak üstünde, şeker iyice sıvı içinde eriyinceye kadar eritin, bunu ılık şekerli süt-su karışımını bir kıyıya alın

- Öte yanda, 150 gr kadar tereyağı+ 1 sb suvıyağını dibi kalın yayvan bir pilav tenceresinde ya da derin bir

tavada hafifçe kızdırın ve unu ilave edin, bir tahta kaşık yardımıyla unu kavurmaya başlayın.

Başta biraz zor olacak, ama sonra kavrulmuş un yavaşça yağını salıp pelte kıvamına gelecek... Unun renginin hafifçe karamelize bir renk alması gerek, ama unu yakmamaya da özen gösterin.

Ocağın orta hararektte olması iyidir. Bu aşamada kavrulan un, mis gibi kokar.

- Söylemeyi unuttum, eğer çam fıstığı koyacaksanız, unu koymadan önce onu biraz kavuruyor, yine bu işlemi yaparken fıstıkları yakmamaya özen gösteriyorsunuz.

-kavrulan un pelte kıvamına gelip, iyice kokusu çıkınca, ılık şekerli süt-su karışımını una ilave ediyorsunuz.

Önce çorba gibi görünür, ama un, sıvıyı hemen çeker. Karıştırmaya devam edin...

- Helva istediğiniz kıvama gelince ağzını kapatıp 5-10 dk. dinlendirin.

- En son, yarım bardak şekersiz soğuk süte daldırdığınız bir metal çorba kaşığı ile helvayı kaşık kaşık alıp tabaklara koyun.

Soğuk sütlü kaşık hem helvayı daha lezzetlendirir, hem bu yolla helvaya şekil vermek daha kolay olur.

- Tarçın serpip ılık ılık servis edebilirsiniz.

Arkadaşım bu tarifi dün denedi ve çok iyi tuttuğunu söyledi. Görseli internetten aldım. Haber Türk'tü galiba, idare ediveriniz.

@threadreaderapp unroll pls.