#Thread #KnowYourDharma #Hinduism
Scriptures of Sanatan Hindu Dharma:-
As Sanatan Hindu Dharma is based on philosophy of "एकं सत् विप्राः बहुधा वदन्ति।" i.e. Truth is one and explained in many ways. Also we have system of "बहुऋषिमतम्" meaning many scholars have many views. 1/
So we have large numbers of Dharmic Sahitya or scriptures.
Scriptures of Sanatan Hindu Dharma can be broadly classified into four groups which are 'श्रुती'(Shruti),'स्मृती'(Smriti), 'पुराण'(Puaranas) and 'शास्त्र'(Shastras). That's why before beginning of every Puja in Sankalp
2/
we say 'श्रुतीस्मृतीपुराणोक्त शास्त्रोक्त फल प्राप्त्यर्थं।' which means 'may we get the फल i.e. result as prescribed by Shruti,Smriti,Puran and Shahstra.'
3/
• श्रुती(Shrutis):-
The first scripture of Hindu Dharma is श्रुती(Shruti). The word 'श्रुती' comes from Sanskrit dhatu 'श्रुतम्' means 'to listen'. These scriptures are 'listened or explored' by our ancient sages and they have arranged it in specific manner.These Shrutis are
4/
what we call as 'Vedas'. The word 'वेद' a sanskrit word comes from dhatu 'विद्' meaning 'to know.'
In ancient times only one Veda was there. Our great Rishi 'Krishna Dwaipayan Vyas or Ved Vyas' classified Vedas in four different groups namely
5/
ऋग्वेद(Rigveda),यजुर्वेद(Yajurveda),सामवेद(Samveda),अथर्ववेद(Atharvaveda).' Again each Veda has four subgroups namely 'संहिता(Samhita),ब्राह्मणम्(Brahman),आरण्यकम्(Aaranyaka) and उपनिषद(Upnishad).'
These four vedas have their 'उपवेद'(Upved) or SubVed.The Rigveda has 'आयुर्वेद' 6/
(Aayurveda),Yajurveda has 'धनुर्वेद'(Dhanurved),Samveda has 'गान्धर्ववेद'(Gandharvaved) and Atharvaveda has 'अर्थशास्त्र'(Arthshastra) as their respective Upveda. This is the classification of Shrutis. 7/
• स्मृती(Smritis):-
The word 'स्मृती' comes from 'स्मृ' dhatu which means 'to remember'. These smrits are those scriptures which are written by our Great Sages according to their 'Smruti or चेतना(Power of mind)'.
As we have many Great Sages in the Hindu Dharma who have guided
8/
the mankind to its right path, we have number of 'Smritis'.
Out of which The prominent Smirits are 'Angirasa Smriti,Vyasa Smriti,Apastamba Smriti,Daksha Smriti,Vishnu Smriti,Yagyavalkya Smriti,Likhita Smriti,Samvarta Smriti,Shankha Smriti,Brihaspati Smriti,Atri Smriti, 9/
Katyayna Smriti,Parashara Smriti,Manu Smriti,Aushanasa Smriti,Harita Smriti,Gautama Smriti,Yama Smriti'.
•पुराण(Puranas):-
Then we have 'Puranas' in our Dharma. The word 'पुराण' means which is 'ancient or old'.Maharshi Ved Vyas has written 18 different types of Puranas which
10/
which have histories of our Hindu Dharma. The names of 18 Puranas are - Agni Purana,Bhagavata Purana,Bhavishya Purana,Brahmanda Purana,Brahmavaivarta Purana,Garuda Purana,Kurma Purana,Linga Purana,Markendya Purana,Matsya Purana,Narada Purana,Padma Purana,Shiva Purana, 11/
Skanda Purana,Vamana Purana,Varaha Purana,Vayu Purana,Vishnu Purana.
We have subgroup of Purana as इतिहास (History) where we have महाभारत (Mahabharat)and रामायण (Ramayan)
•शास्त्र(Shastras):-
After Puaranas we have 'Shashtras' which is can be called as 'Schools of thoughts.' 12/
We have six different types of Shastras namely 'Sankhya Shastra, Yog Shastra, Nyaya Shastra, Vaisheshik Shastra, Purvamimamsa Shastra and Uttarmimamsa Shastra'.
13/
This was simple classification of the Scriptures of Hindu Dharma. In upcoming threads we will go further deep into knowledge of these scriptures.
Thank you...!
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
जन्माला आल्यापासून ते मृत्यूपावेतो प्रत्येक क्षणी केवळ आणि केवळ गुरुंच्या मार्गदर्शनाने ह्या अपार संसारसागरात मनुष्य वावरु शकतो, म्हणून प्रत्येकाच्या जीवनात गुरूंचे अनन्यसाधारण महत्त्व आहे.
२/२५
'गुरू' शब्दाच्या व्याख्येचा विचार करायचा झाला तर, शास्त्रकार सांगतात,
गुरु - गु शब्दस्तु अंधकारः स्यात् रु शब्दस्तन्निरोधकः।
अंधकारनिरोधत्वात् गुरु इति अभिधीयते।।
अर्थात 'गु' कार म्हणजे अज्ञानरुपी अंधकार व 'रु' कार म्हणजे त्या अंधकाराचा नाश करणारे ज्ञानरूपी तेज.
३/२५
#Thread
-: फलटणचे श्रीराम मंदिर :-
एखाद्या गावी आपण पहिल्यांदा जावं आणि तिथे जाऊन आपल्याला खंत वाटावी की अरे..! आपण इथे यायला इतका उशीर का लावला..! तसच काहीसं मला फलटण गावी जाऊन वाटलं. तेथील शहररचना, @ShefVaidya@authorAneesh@MulaMutha #Temples#मंदिर#राम
१/
जुनी पण नावीन्यपूर्ण अशी बांधकामं आणि एकंदरीत वातावरण ह्या गोष्टींनी मला प्रचंड प्रभावित केले. त्यात अजून आनंद वाढवणारा 'दुग्धशर्करा योग' म्हणजे फलटणमधील अतिशय सुंदर अशी मंदिरे..! पुरातन असे जब्रेश्वर महादेवाचे मंदिर, गिरवीचे श्रीकृष्ण मंदिर आणि फलटणचे प्रसिद्ध राम मंदिर..!
२/
या सर्व मंदिरांना उत्तम स्थितीत पाहून मनाला अतिशय संतोष वाटला.
त्यात मला श्रीराम मंदिराची भावलेली भव्यता,सुंदरता आणि रमणीयता इथे शब्दात मांडण्याचा प्रयत्न करत आहे.
फलटण गावात स्थित असणारे श्रीराम मंदिर हे श्रीमंत निंबाळकर यांच्या राजवाड्याच्या परिसरात आहे.
३/
#Thread #ज्ञानेश्वरी_जयंती
-:अद्वैतामृतवर्षिणी भगवती ज्ञानेश्वरी जयंती :-
आज मराठी भाषेतील सर्वच पैलूने श्रेष्ठ ठरणारा ग्रंथ कुठला असा जर प्रश्न विचारला गेला तर याचे सर्वानुमते केवळ एकच उत्तर आहे तो ग्रंथ म्हणजे 'भगवती ज्ञानेश्वरी'.
१/ @Kal_Chiron@ShefVaidya@swamiyogeshji
कारण ज्ञानेश्वरी म्हणजे ब्रह्मज्ञानाचा सागर,भक्तीचा रसकल्लोळ तर मराठी साहित्याचा अद्वितीय आविष्कार आहे.
केवळ संस्कृत भाषेच्या जाणकार लोकांमध्ये सीमित झालेले ब्रह्मज्ञानाचे भांडार ज्ञानेशांनी अगदी सामान्य लोकांना ज्ञानेश्वरीद्वारे खुले करून दिले व त्यामुळे ज्ञानेश्वर महाराज
२/
साधकांची 'माऊली' झाली..! आणि त्यानंतर मग जो अमृताचा वर्षाव सगळ्या महाराष्ट्र भूमीवर झाला की अगदी आजपर्यंत साधक लोक त्यात अखंड न्हाहून आपल्या जीवनाची इतिकृत्यता करून घेत आहेत.
योगेश्वर भगवान श्रीकृष्णांनी गलितगात्र झालेल्या अर्जुनाच्या निमित्ताने भगवद्गीतेचा साक्षात्कार अखिल
३/
#दीपअमावस्या
दीपसूर्याग्निरुपस्त्वं तेजसां तेजमुत्तमम्।
गृहाण मत्कृतां पूजां सर्वकामप्रदो भव।।
आज आषाढ वद्य अमावस्या. आजच्या अमावस्येला 'दीप अमावस्या' देखील म्हणतात. आपल्या सनातन धर्मात आपल्याला आपल्या कार्यात आवश्यक असणाऱ्या प्रत्येक गोष्टीप्रती कृतज्ञता दाखवण्यासाठी
१/
काही ना काही व्यवस्था केलेली आहे. जसं की सूर्य आपल्याला पाणी प्रदान करतो म्हणून आपण दररोज जल 'अर्घ्य' देऊन त्याविषयी कृतज्ञता दाखवतो. त्याचप्रमाणे दीप हा आपल्याला प्रकाश प्रदान करतो, प्रत्येक जीवास 'तिमिरातून तेजाकडे' जाण्याची प्रेरणा देतो म्हणून ह्या विषयी कृतज्ञता व्यक्त
२/
व्यक्त करण्यासाठी आजचा हा दिवस आहे.
आजच्या दिवशी घरातील सर्व समई नीरांजन वैगरे गोष्टी धुवून स्वच्छ केल्या जातात व नंतर त्याची पूजा केली जाते. आजच्याचं दिवशी समई निरांजन स्वच्छ करण्याचं व पूजा करण्याचं कारण हेच की उद्यापासून श्रावण महिना चालू होणार व
३/
#Thread #गुरुपौर्णिमा
श्रीगुरु आणि सद्गुरु :-
आषाढ शुद्ध पौर्णिमा हा दिवस भारतवर्षात 'गुरुपौर्णिमा' म्हणून साजरा केला जातो. प्रत्येक जीवाच्या जीवनात गुरूचे अनन्यसाधारण महत्व आहे. आज भारतातील दिव्य ज्ञानामृत केवळ आणि केवळ 'गुरू - शिष्य' परंपरारुपी
१/ #GuruPurnima2021 @ShefVaidya
गंगेतूनचं प्रवाहित होत होत आपल्यापर्यंत आले आहे.
भारतवर्षातील अनेक थोर ऋषीमुनींनी व संत मंडळींनी आपल्या दिव्यवाणीद्वारे गुरुमहिमा सांगितला आहे. त्यापुढे माझा हा लेख म्हणजे सूर्यप्रकाशासमोर एखाद्या पणतीच्या प्रकाशासारखे आहे. पण ह्या थोरामोठ्यांकडून जे
२/
काही मतीस कळाले ते मांडण्याचा प्रपंच इथे करत आहे.
आता महत्वाचा प्रश्न म्हणजे की 'गुरु' या शब्दाची व्याख्या काय? तर शास्त्रकारांनी गुरु ह्या शब्दाची व्याख्या अशी केली आहे की,
गुरु -
गु शब्दस्तु अंधकारः स्यात् रु शब्दस्तन्निरोधकः।अंधकारनिरोधत्वात् गुरु इति अभिधीयते ।।
३/
#कालिदासदिन
आषाढस्य प्रथमदिवसे मेघमाश्लिष्टसानुं । वप्रक्रीडापरिणतगजप्रेक्षणीयं ददर्श।।
आज "आषाढस्य प्रथम दिवसे" अर्थात आषाढाचा पहिला दिवस म्हणजेच महाकवी कालिदास दिन..!
महाकवी कालिदासांनी आपल्या दिव्य काव्यप्रतिभेच्या जोरावर अनेक रचना करून संस्कृत
१/ @Kal_Chiron@ShefVaidya
भाषेला अधिकच सुंदर केले आणि समस्त रसिक लोकांना उपकृत केले.
"उपमा कलिदासस्य" ही उक्ती नेहमी सांगितली जाते ज्याचा अर्थ उपमा असावी तर कालिदासासारखी..!
आपण जर कालिदासाच्या काही रचनांवर ओझरती नजर जरी फिरवली तरी आपल्याला त्याचा प्रत्यय येईल..!
रघुवंशात कालिदास म्हणतात,
२/
क्व सूर्यप्रभवो वंशः क्व चाल्पविषयामतिः ।
तितीर्षुर्दुस्तरं मोहादुडुपेनाऽस्मि सागरम् ॥
अर्थात - कुठे तो सूर्यापासून उत्पन्न झालेला वंश आणि कुठे मी (कालिदास) त्यांचं गुणगान करण्याचा प्रयत्न करणारा अत्यंत अल्पमति. हे म्हणजे एखाद्या लहानशा नावेने मोठा सागर पार करण्याचे दिव्य
३/