Thread by @pishgoo44444

#وجود #ماهیت
من اینجا فرق وجود و ماهیت رو یه توضیح بدم
این همه دعوا بین فلاسفه بوده که وجود اصیله یا ماهیت، اصالت وجود فلانه، اصالت ماهیت بیساره

اصلا این دو تا چه فرقی با هم دارن؟
و چرا این دوتا مورد رو جدای از هم میبینن؟

ملاصدرا چی میگه که شده خدای این اخوندها تو فلسفه؟
👇

ببینید
برای فهم این دو اصطلاح یه مثال ساده بیارم که اکثرا اساتید فلسفه تو کلاس ها میارن

فرض کنید شما یه بچه سه چهارساله دارید که تو ذهنش پر از سوالات متنوعه، یه روز به شما میگه بابا (یا مامان) اژدها چیه؟
شما میگید👇

یه حیوونه سیاه یا سبز تیره اس، که مثل تمساح جنس پشتش سخته، قدش خیلی بلنده، اندازه یه ساختمون 5 طبقه اس، دوتا دست کوتاه و دو تا پا داره که مثل ادما میتونه رو پاهاش راه بره، از نفسش اتیش درمیاد و...و...و... (خلاصه هر توصیفی از اژدها بلدید واسه این بچه خوچل موچلتون میکنید)

👇

بچه تون اینجا یهو میپرسه، حالا این حیوون عجیب و غریب #وجود داره؟
شما سریعا میگید خیر #وجود نداره

دقت کردید اینجا چی شد؟
شما یه عالمه توصیفات از یه حیوونی کردید؛ ولی در جواب اینکه این حیوون، وجود داره یا نه؟ سریعا گفتید نه #وجود نداره
👇

این یعنی تمام این توصیفات یه چیز بودن، ولی وجود این اژدها، یه چیز دیگست
پس تمام این مشخصاتی که از این اژدها گفتید #ماهیت اون اژدهاس، ولی وجودش یه چیز دیگست

حالا به این مثال دقت کنید، تا ببینید وقتی میگن #اصالت_وجود، حرف اینا چیه؟
👇

فرض کنید شما یه لیوان با طرح یه منظره دارید (یه چیز مشخص رو مثال زدم) که روی میز کارتونه و همیشه تو این لیوان اب و چای و نوشیدنی هاتون رو میخورید

یه لحظه ازتون میخوام چشماتون رو ببیندید و این لیوان روی میز کارتون رو تصور کنید

تصور کردید؟
حالا یه سوال؟

این لیوان تو ذهنتون که تصور کردید، و این لیوان خارج از ذهنتون که روی میزه، چه تفاوتی با هم دارن؟

جواب اینه: هیچ تفاوتی ندارن
مطلقا مطلقا مطلقاااا هیچ تفاوتی ندارن #اِلا در یک چیز، در چی؟

اینکه اون لیوان رو میز کار، وجود داره، ولی این لیوانی که تو ذهنم تصورش کردم، وجود نداره
👇

پس اینجا چه نتیجه ای میگیریم؟

این نتیجه که، انگار به اون لیوان ذهنی که وجود نداره، لیوانی که تصورش کردی، یه پارامتر اضافه کنی، واقعی میشه، چه پارامتری؟ وجود

یعنی انگار اشیا یا چیزها برای اینکه واقعی بشن، باید بهشون یه چیزی به اسم #وجود رو اضافه کنی، تا تبدیل به موجود بشن

👇

پس از این دوتا مثال بالا چه نتیجه ای میگیریم؟

اول اینکه #وجود یه چیزه، #ماهیت یه چیز دیگه

درواقع تمام توصیفات یه شی، ماهیت اون شیئه، ولی وجودِ یه شی، انگار ربطی به ماهیت یا توصیفات اون شی نداره و اصن یه چیز متفاوته، و باید "وجود" رو به اون شی اضافه کنی تا واقعی بشه
👇

دومین نتیجه اینه که، یه ماهیت ذهنی (مثل لیوانتون)، و یه ماهیت بیرونی یا واقعی (مثل لیوان واقعی) با هم تفاوتی ندارن، الا در وجود
انگار این وجوده، یه چیزیه که به لیوان اضافه شده، و بهش وجود واقعی داده

👇

پس این فلاسفه ی #وجودگرا، (این وجودگرایی، فرق داره با وجودگرایی یا بقولی اگزیستنسیالیسم قرن 20) نتیجه میگیرن که وجود یه چیز واقعیه و ماهیت یه چیز اعتباریه، یعنی وجود یه چیز واقعی یا اصیله، و ماهیت یه چیزیه که انگار به وجود اضافه شده
👇

یا به زبون دیگه انگار فقط این وجوده، یه چیز واقعیه، انگار فقط این وجوده، وجود داره، و ماهیت یه چیزیه که بهش اضافه میشه، و یه شی یا موجود ساخته میشه

میدونید مثل چی؟ بیاید باز به این مثال همیشگی من برگردیم
👇

فک کنید یه خمیر بازی، به وسعت این جهان داریم، حالا اون وسطای این خمیر بازی، تو دل خمیر، یه شکل سیب، یا مثلا شکلِ یه درخت، یه میز، یه اسب و... دربیارید، اینجا اگر دقت کنید اون خمیر بازی واقعیه (اصطلاحا اون خمیر اصیله) و این اَشکال سیب و درخت و میز و اسب، یه چیز اعتباریه که 👇

اگر این خمیره نباشه، این اَشکال هم نیست

پس اگر این خمیر (=وجود) نباشه، شکل سیب یا میز یا درخت و هر شکل دیگه ای هم نمیتونی توش دربیاری

(برای اینکه یه مثال تصویری بیارم، مثل اون اَشکال توی مرحله دوم سریال اسکویید گیم -اون اَشکال مثلث و دایره و ستاره و چتر- رو یادتونه؟

اونجا 👇

اون زمینه یا خمیره زرد رنگ، باید باشه که طراح های بازی، توش شکل مثلث و دایره و ستاره و چتر رو بسازن، درسته؟

اینا هم میگن جهان همین شکلیه، #وجود مثل اون خمیره یا زمینه زرد رنگه، و تمام چیزها تو عالم، مثل این اَشکال مثلث و دایره و ستاره و چترن، پس

👇

اون زمینه زرد باید باشه تا طراح های بازی، اون اشکال رو روش بسازن و بدن دست بازیکنا

یا به زبان فلسفی اون زمینه یا خمیره ی زرد #اصیله، و اون اَشکال دایره و چتر و ستاره و مثلث اعتباری و غیرواقعی، یعنی واقعیت مجازی دارن

اعتباری ان یعنی به اعتبار وجود اون زمینه یا خمیره ی زرد، 👇

اینا هم وجود دارن)

حالا نظریه #اصالت_وجود میگه قدیما میگفتن ماهیت اصیله و وجود یه چیز اعتباری ه و چیزی به اسم وجود، واقعیت عینی یا بیرونی نداره

ولی الان من (ملاصدرا) میگم که وجود اصیله، و ماهیت یه چیز اعتباریه

یعنی وجود یه چیز واقعیه
همه چیز در جهان وجوده
👇

یا بقولی تمام کائنات وجوده (مثل اون خمیر بازی) که در اَشکال مختلف به نمایش در اومده، یعنی این سیب که الان جلوتونه، وجوده که به شکل سیب دراومده
(خدای ملاصدرا، همین وجودَس)

تمام اشیای دیگه ی تو جهان هم، همینطور

تمام اشیا مثل طرحهایی رو این خمیر بازی یا وجود هستن، یا انگار 👇

وجود رو گرفتی به شکل سیب و درخت و زمین و خورشید و ماه و سگ و گربه و... خلاصه کل چیزهای عالم دراوردی

پس این طرح ها یا ماهیت ها، به اعتبارِ #وجوده که خودشون موجودن

وگرنه اون #وجود یا خمیربازی رو حذف کن، خودبخود این طرح ها و اَشکال هم حذف میشن، انگار زدی کل جهان رو حذف کردی

👇

من الان سعی کردم این دشوارگویی های فلسفی رو خیلی ساده بگم

این کل اصالت وجوده که تو کتب فلسفی چنان دشوار و قلمبه سلمبه ازش حرف میزنن که اولین بار باهاش روبرو میشی، اصن همون لحظه کتابو میبندی میری میشینی اسکویید گیم نگاه میکنی

البته طبیعیه که این نظریه حاشیه ها و نتایجی داره👇

که من به وقتش تمام اصطلاحات قلمبه سلمبه و دشوارشون رو توضیح میدم

پس من تاحالا هم اصالت وجود و هم حرکت جوهری رو ، دوتا از تفکرات اصلی ملاصدرا رو، توضیح دادم (از حرکت جوهری، اینکه این نظریه کلا چی میگه، یه خلاصه کوتاه تو قسمت پارمنیدس اوردم)

((اگر سوالی بود در خدمتم))

👇👇 مثال تصویری 👇👇

تصاویر زیر رو ببینید
با خمیر بازی اَشکال مختلفی ساختن

ما الان داریم شکل ماهی و ستاره و آدمک و میوه های مختلف و چندین شکل مختلف رو میبینیم ولی واقعیت اینه، اینا یه سری طرحن (ماهیت) که واقعیت نهایی یا ذاتشون اون خمیر بازیه (وجوده)

👇

این طرح ها (یا ماهیات) رو الان حذفش کن، خمیر باقی میمونه، ولی خمیر رو حذف کن، میبینی ماهیات هم از بین رفت

چرا؟
چون اون خمیر واقعیت داره یا بقولی اصیله، و ماهیت ها یا این اَشکال، اعتباری ان، یعنی به اعتبار وجود اون خمیر، وجود دارن

تموم.