कोरोना आला, आणि स्वयंपाकघर हे केवढं कला दालन आहे हे कळलं.
एवढ्याशा ओट्याच्या मंचावर किती मैफिली रंगतात. कढया,पातेल्या,झारे,पळ्या,शेगडी,तेल,डाळी,पीठं मुके नाहीत. ते बोलतात ,पण त्याची रूचिर भाषा आपण इतके वर्ष ऐकली नाही.
कारण त्या रंगदेवतेकडे, स्त्रीकडे आपण दुर्लक्ष केलं. राजाचा मुकूट प्रधान घालत नाही आणि प्रधानाचा मुकूट राजा! तसं हात, भांडी, ओटा पुसायचे फडकेही वेगळे असतात. स्वच्छता हेच ध्येय पण भूमिका वेगवेगळ्या!
पट्टीचा गायकीवर हुकूमत असलेला गायक जसा जरा असंबद्ध होत नाही.
तसं कितीही मोठी तान घेऊनही, भांडी पुसायचं फडकं ती हात पुसायला वापरत नाही. साधी बाटल्यांची बुचंही अदलाबदल करायला घाबरतात तिच्या प्रेमापोटी! उकळत्या दूधाचं भांडं पकडीत पकडून, दुसऱ्या हातानं साय अडवून, दूध कपाबाहेर न सांडता चहा नितळ ठेवण्याएवढी , मोठी कला नाही.
आपल्याला चहा पुन्हा गाळावा लागेल नि ओटा पुन्हा एकदा पुसावा लागेल. एकाच वेळी दुधाला उतू जाऊ न देणं नि लेकराला धडपडू न देणं, ही विश्वाला थक्क करणारी सर्कस वा कसरत तीच करते पाणी प्रमाणात झेपेल एवढा घोट घेतला तर तहान भागवतं नाहीतर ठसका लागतो.
तसा गॅसही!तो गरजेप्रमाणे कमी जास्त ठेवावा लागतो. त्याच्या ज्वालेचं प्रमाण बटणावर नसतं. अन्नपूर्णेच्या प्रतिभेवर असतं.
प्रत्येक गोष्ट ती खाऊन पहात नाही.रंग,वास यावरून तिला अंदाज येतो. अंदाज हा माझा पुरुषी अहंकार. अंदाज नसतो, खात्रीच असते ती.
आमचा असतो तो अंदाज आणि त्याना असते ती खात्री. अंदाज आणि खात्री यात दडलेली बाई आपण पहात नाही, तेवढा वेळ या कलामंदिरात रहात नाही.
नेहमी लागणाऱ्या वस्तू मंचावर नि कधीतरी लागणाऱ्या उंचावर, हे तिचं शहाणं नि व्यवहार्य व्यवस्थापन असतं.
ती स्टूलही आणून ठेवते, नि हाक मारते, "अहो,एवढं काढून द्याल का?" आज्ञा आणि विनंतीतलं अंतर म्हणजे माया. ते ती जपते, पण हातातला पेपर नि त्यातल्या उठाठेवीत ही मायेची ठेव विसरत आपण कुरकुरतो.
ती कुरकूर तिच्या तरल संवेदनाना कळते. आपल्याला फक्त पापडाची कुरकुर कळते.
स्वयंपाकघर ही खोली किती खोल आहे ते ज्याला कधीच कळत नाही, तो पुरुष.
सर्वात लहान खोली स्वयंपाकाची, त्याहून लहान देवाची.
एक विश्वाचा स्वयंपाक करते तर दुसरीचं विश्वच स्वयंपाक!
दिवाणखाना मात्र मोठा....परक्यांसाठी.
आपल्यांसाठीचा विचार आपण घर बांधतानाही करत नाही. म्हणून ,नंतर तिला स्मरत नाही!
बेल दिवाणखान्यात वाजते पण ती फोडणीच्या आवाजातही ऐकू जाते ती याच स्त्रीला. कारण, ती पूर्ण घर आतून आपलं मानते. सारखं करणं या शब्दात *सारखं म्हणजे सतत वा सारखं म्हणजे नीट करणं.
पण तीच सगळं सतत नीट करत असते.
नुसतं एका खोलीतून दुसऱ्या. खोलीत जाता जाता ती दरवाज्यावरचा टॉवेल सारखा करते, गादीवरची पलंगपोस सारखा करते.
पसरणं नि आवरणं, ही क्रियापदं नाहीत,कृती नाही.
ती वृत्ती आहे.पहिली आपली,दुसरी तिची !
आपण पसरायचं, तिनं आवरायचं !
तिच्या दमण्याचा आवाज कधी ऐकणार आपण?
लक्षात ठेवा,
असं मुलांचं वेळापत्रक, होमवर्क, नवऱ्याचे कपडे, गोळ्या आणि गाड्यांच्या वेळाही लक्षात ठेवणारं स्वयंपाकघर घराबाहेर पडते, तेव्हा खरं लॉकडाऊन होतं!
"बाहेर ऊन, तर घरात चूल" , ही फक्त घामाची वेगवेगळी कारणं !
ठेच लागली तरी डोक्यावरची घागर, आणि "कमरेवरचं भविष्य" जी खाली ठेऊ शकत नाही, तिच्याहून मोठी विवेकाची नि सहनशीलतेची कला कुणाला जमणार?
ती थांबेल, तेव्हा पृथ्वीच नाही, त्रैलोक्य लॉकडाऊन होईल!🌸🌸🌸
लेटेस्ट पुणेरी किस्सा
जोशी : मी इथले टॉयलेट वापरू का?
नेने : हो, पण पैसे पडतील
जोशी : नाही पडणार, बसताना काळजी घेईन मी
🤣😃🤣
पुणेकर : आहो, अजून बिस्किटे घ्या ना
पाहुणा : नको हो, आधीच मी ५ खाल्ली आहेत
पुणेकर : तशी तुम्ही ६ खाल्ली आहेत, पण आजून खा की, ईथे कोण मोजत बसलंय??
🤣🤣🤣
मुलगा : चाहूंगा मॆ तुझे सांज सवरे
मुलगी : आणि दुपारचे काय?
मुलगा : १ ते ४ विश्रांती. मी पुण्याचा आहे
🤣🤣🤣😃🤣🤣
भिकारी : साहेब खूप भूक लागली आहे. ५ रुपये द्या ना
पुणेकर : १०० रुपयाची नोट आहे ९५ रुपये सुट्टे आहेत का?
भिकारी : हा आहे साहेब
पुणेकर : आधी ते खर्च कर
🤣🤣🤣😃😃🤣🤣
पुण्यातील एक खवचट म्हातारा एकदा दातांच्या डॉक्टरांकडे गेला. त्या खुर्चीत बसल्यावर डॉक्टरांनी त्यांना मोठा आ आ आ करायला सांगितले. कितीही मोठा केला तरी ते आजून मोठा करायला सांगायचे.
म्हातारा म्हणाला, “तोंडात बसून काढणार असाल तर ती पायातली चप्पल आधी काढा”
🤣🤣🤣😃😃😃😃🤣🤣
असे आमचे पुणेरी
1बाग आहे पण फुले नाहीत – तुळशीबाग
२ वहात्या पाण्याचा थांबा – नळस्टॉप
३ सांगायला दगड पण आहे गाव – पाषाण
४ थकल्या भागल्यांची वाडी – विश्रांतवाडी
५ मदतीचा हात पुढे करणारे – सहकारनगर
६ ह्या वाड्याच्या वाटेला जाणे नको – येरवडा
७ आडवी तिडवी वस्ती – वाकडेवाडी
८ लहान पाखरू ढेरी मोठी – चिमण्या गणपती
९ फॉरेनची गल्ली – हॉंगकॉंग लेन
१० थोर नेत्याच्या पदवीची वसाहत होती – लोकमान्य नगर
११ कवडी कवडीने संपत्ती मिळवली – धनकवडी
१२ मिठाई वाला हनुमान – जिलब्या मारुती
१३ बेवडा ब्रीज – दारुवाला पूल
१४ पिडाकारी दैवताचा ओटा – शनी पार
१५ हार आहे तोही दगडाचा – खडकमाळ
१६ याचे थालीपीठ होत नाही – विद्यापीठ
१७ नकार देणारी पेठ – नाना पेठ
१८ नमुनेदार वसाहत – मॉडेल कॉलनी
१९ या बागेत सुवर्ण लंकार नाहीत – हिराबाग
२० इथे बांगडीवाले आहेत का हो? – कासारवाडी
२१ कोंढाणा जिंकायला हिने मदत केली – घोरपडी पेठ
मराठी भाषेला समृध्द करणारे ग्रामीण भागातील दैनंदिन जीवनात सहजपणे वापरले जाणारे व काळाच्या ओघात काहिसे विस्मृतीत गेलेल्या शब्दांचा, संकल्पनांचा मागोवा...
जसजसे शेतीबाडीचं यांत्रिकीकरण होऊ लागलं, गावगाड्याला नागरीकरणानं भरकटून टाकल. गावाकडचं घर बदललं आणि ‘बंगलो स्किम’ आली.- मग ओटा,
पडवी,
न्हाणीघर,
माजघर,
शेजघर,
माळवद,
धुराडे-धारे वासं-आडं,
लग,
दिवळी,
खुंटी,
फडताळ,
परसदार,
पोत्यारं,
चावडी,
चौक,
पार,
पाणवठा,
उंबरठा,
कडी कोंडी,
खुराडं,
उकीरडा,
हे शब्द विस्मरणात गेले.
सकाळी सातची वेळ, शांताराम अण्णांना जोरात प्रेशर आलं होतं पण घरात मुलाची,नातवाची आवरायची लगबग होती. खरंच होतं ते. डोंबिवलीतला वन बीएचकेचा ब्लॉक, तो सुद्धा चाळीतली खोली विकून घेतलेला.
अण्णा करीरोडला एका प्रायव्हेट कंपनीत कामाला होते.रोज सकाळी साडेसहाला घर सोडायचे.
ओव्हरटाईमकरुन रात्री उशिरापर्यंत घरी यायचे.
आताशा दोन महिने झालेले, अण्णांना रिटायर्ड होऊन. पहिली पहिली ही हक्काची सुट्टी बरी वाटली त्यांना. थोडे दिवस गावी जाऊन आले पण तिथेही थोरला भाऊ नोटांची पुडकी मागू लागला. पहिल्यासारखं आदराने बोलेनासा झाला.
शेवटी अण्णा आठवडाभर राहून पत्नीसोबत माघारी आले. घरी आल्यावर मयंकच्या (मुलाच्या) चेहऱ्यावर प्रश्नचिन्ह होतंच,"रहाणार होतात ना,इतक्या लवकर कसे परतलात?" काही वाक्यं चेहऱ्यावर वाचता येतात. त्यासाठी शब्दांची आवश्यकता नसते आणि अशी वाक्यं आपल्या पोटच्या