Thread by @NasserHadjloo

امروز توی این #رشتو می‌خوام چند تا نکته راجع به به دنیا اومدن #مانی بگم و اینکه چرا از نظر من،مانی زیرساخت‌های نبوت یا پیامبری رو در خودش می‌دید و نهایتا ادعای پیامبری (حتی کمی بیش از پیامبری) کرد

#مانویت #مانوی #مغتسله

از پدر مانی شروع کنیم

نام پدر مانی، پاتیگ Pattūg بود و متولد شهر اکباتان (همدان امروزی).
پاتیگ از خانواده‌ای یهودی-مسیحی به دنیا اومده بود و بعدها عضوی از گروه مغتسله شد

شخصی که با لباس آبی رنگ، دیده میشه، به نظر سوزانا گولاچی پدر مانی هست

مغتسله‌ Elcesaites، گروهی بودند که پیرو، یحی تعمیددهنده بودند

خود شخص مانی،‌ در 14 آوریل سال 216 میلادی در شهری در نزدیکی تیسفون، با نام مردینو Mardinu به دنیا اومد که اون موقع، بخشی از بابل Babylon به حساب میومده

همونطور که احتمالا حدس می‌زنید، این تنها محلی نیست که برای محل تولد مانی ذکر شده و شهرهای دیگری مثل ابرومیا Abrumya یا شهری به اسم #حوحی نسبت دادن

اما روایت جالب‌تری هم هست که #هنینگ میگه، و مانی رو زاده شهر #جوخا می‌دونه
نوشته‌ای به زبان پارتی-مانوی مانی رو #شبان_جوخا ذکر کرده

حالا ببینیم مادر مانی چه کسی بود

نام مادر مانی، در بیشتر منابع مریم ذکر شده (البته که در اون تردید هست و حدس شخصی من اینه که ممکنه بعدا بخاطر مانی به مادرش مریم گفته باشن)

خانم وسط تصویر، مادر مانی هست

برخلاف پدر مانی که یک یهودی-مسیحی عادی بود، مادرش از خانواده‌ای شناخته شده در ارمنستان بود و از خاندان #کامسرکان KAMSARAKAN بود که خودشون از خاندان #کارن به حساب میومدن

همه جوره یک نجیب‌زاده به حساب میومدن

راجع به کامسرکان این لینک رو بخونید

iranicaonline.org/articles/kamsa…

خاندان #کارن، که نشان خانوادگیشون رو اینجا می‌بینید،‌ نژادی اشگانی (پارتی) داشتن و خاندانی بسیار مهم و با نفوذ بودند بخصوص در نهاوند (و با کمی احتیاط هیرکانیا)

در اهمیت خاندان کارن همین بس که موقع تاجگذاری پادشاه، این بزرگ خاندان کارن بوده که تاج رو روی سر شاه میزاشته

در اهمیت خاندان کارن همین بس که موقع تاجگذاری پادشاه، این بزرگ خاندان کارن بوده که تاج رو روی سر شاه میزاشته

قاعدتا من مورخ دوره ساسانی نیستم، اما شنیدم حتی درفش کاویان هم در دست خاندان کارن بوده

ظاهرا نهاوند که به دست اعراب می‌افته، این خاندان به طبرستان میرن

حالا که کمی با خانواده‌ مانی آشنا شدیم، باید این رو هم اضافه کنیم که مانی در محیطی که اکثرا یهودی-مسیحی و از مغتسله بودند بزرگ شد

یکی از ویژگی‌های مهم مغتسله، جدای از اعتقاد به غسل تعمید، این هست که تناسخ چندباره رسولان بهشتی معتقدند

یکی دیگه از ویژگی‌های مغتسله این هست که اونها رو تحت تاثیر تفکرات #ابیونی می‌دونستند

حالا ابیونی Ebionites چی هست؟
گروهی یهودی-مسیحی که بسیار راست‌کیش بودند و به قوانین شریعت پایبند بودند، خیلی از این اعتقادات بعدها در کیش مانوی خودش رو نشون داد

مثل چی؟
ابیونی‌ها معتقدند نباید گوشت خورد (پرهیز از گوشت خوردن) و البته که مانی هم عین همین اعتقاد رو در مانویت ترویج کرد

دیگه چی؟
ریاضت کشیدن، و ازدواج نکردن و بله اینها هم بعدها بخشی مهم از مانویت شد (البته نه برای عموم مانویان)

بعدا راجع به ابیونی‌ها جداگانه می‌نویسم

شاید تعجب کنید اما معنای واقعی واژه مانی، هنوز مشخص نیست و در اون تردیدهایی هست،‌ اما روایت مرسوم‌تر این هست که

واژه مانی از «مانا» Mânâ که واژه‌ای آرامی هست گرفته شده
مانا، یعنی تابناک یا luminescence

همین واژه مانا، توسط مندائیان هم بصورت «مانا رب» به معنی «شاه/خدای نورانی» هم استفاده میشده

جدای همه این مواردی که تا الان نوشتم، کلی روایت دیگه راجع به پدر مانی و زاهد شدنش و روایاتی از ورودش به معابد و ... هست که فعلا راجع بهش نمی‌نویسم

حالا همه این موارد رو بزاریم کنار هم و ببینیم از نظر شخصی من (که آکادمیک نیست) مانی چرا ادعای پیامبری کرد

1- از خانواده‌ای بسیار اصیل
2- تحت تعالیم شدید مذهبی اون هم به شکل راست‌کیشانه
3- اعتقاد به تناسخ مکرر، رسولان بهشتی
4- عدم وجود مذهبی فراگیر در منطقه در ابتدای قرن ۳ میلادی

5- و البته اعتقاد به باورهای ابیونی و مغتسله

توجه کنید که ابیونی‌ها معتقد بودند که مسیح فقط یکی از این رسولان بهشتی هست که تناسخ کرده و این تناسخ بارها و بارها تکرار میشه و مانی بعدها زرتشت و بودا و عیسی رو رسولان بهشتی پیش از خودش معرفی کرد و گفت من تناسخ جدیدم

مانی وقتی ۱۲ سالش میشه با #نرجمیگ یا همزاد بهشتی خودش ملاقات می‌کنه

و بعد یک بار دیگه وقتی ۲۴ سالش میشه، نرجمیگ رو می‌بینه و این نرجمیگ هست که به مانی می‌گه، طریقه پدرت رو رها کن و پیام راستین عیسی رو به گوش همه برسون

بعدها راجع به شروع نبوتش ‌خواهم نوشت