Thread by @HNKaraaslan

1) Bugün öğle saatlerinde Ankara Mamak’ta su baskını oluştu. Ne yazık ki bu görüntülere epey alışık durumdayız. Bu sorunlarla mesleğim gereği ilgiliyim. O halde sizlere neden böyle olduğunu açıklamaya çalışayım.

2) Felakete ilişkin Ankara BB Başkanı Tuna; selin “500 yılda bir” gelen bir afet olduğunu söylemiş. Henüz verilerin yayınlanmadığı ortamda böyle bilimsel bir çıkarımda bulunmak Melih Gökçek’e has bir şey diye bilirdik, yanılmışız.
sozcu.com.tr/2018/gundem/an…

3) Gerçekten de 500 yılda bir meydana gelen bir sel olabilir, ancak bunu veri analizlerini yapmadan bilmemiz mümkün değil. Veriler yayınlanınca bu hesapları yapıp bu bilgiselin altında sonuçları paylaşırım. Biz devam edelim konuya.

4) Önce bir tarihe gidelim ve bu tip felaketleri hatırlamaya çalışalım. Daha geçen sene 18 Temmuz. Yer İstanbul ve görüntü aşağıdaki gibi. Özellikle Silivri’yi etkilemiş olan yağış bütün İstanbul’da etkili olmuştu.

5) Yetkililer bilindik afet bahanesine sığınmıştı, ancak gerçeklik, örneğin Sarıyer’de, 4-5 senede bir beklenen bir yağışın gerçekleştiği yönündeydi. Bir anda çok büyük bir yağış oluşsa da önlemler zaten bu tip ekstrem durumlar düşünülerek alınır. Yani bilim böyle emreder.

6) 2009'a gidelim. Eylül ayında Ayamama Deresi’nin taşması sonucunda 31 vatandaşımızın yaşamını yitirmesine tanık olmuştuk.
hurriyet.com.tr/gundem/istanbu…

7) 2015 yılında ise Hopa’da 8 vatandaşımızı kaybettiğimiz başka bir sel hadisesi de olmuştu.
haberturk.com/gundem/haber/1…

8) 2012 Temmuz ayında da Samsun’da meydana gelen sel olayında ise 13 can vermiştik. Bu canların çoğu TOKİ binalarında ikamet ediyordu.
sabah.com.tr/galeri/yasam/s…

9) Bir önceki Samsun Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz olayı semavi felaket olarak nitelemiş ve sorunu bir anlamda Allah’a havale etmişti.
cumhuriyet.com.tr/haber/diger/35…

10) Vakti zamanında o felaketi irdelemiştim. Ekteki makalede de kullanılan resmi verilere göre felaketin yaşandığı gün 68,4 mm yağmur yağmıştı. Tarihsel verileri analiz ettiğimde gördüğüm bu yağıştan daha büyük yağış 59 yıl içinde 13 kere daha düşmüş.
journals.istanbul.edu.tr/iucografya/art…

11) Eğer bu olay “Semavi Felaket” ise 1967’de bir günde 238,2 mm yağış Nuh Tufanı olsa gerek. Olay hakkında soruşturma başlatılmış olsa da 3 yıl sonra savcılık takipsizlik kararı vererek 13 canın faillerinin meçhul olduğuna hükmetmişti.
diken.com.tr/samsunda-13-ki…

12) Ankara’ya tekrar 2016 Ağustos ayına dönelim. O zaman Akay altgeçici olmak üzere su baskınları yaşanmıştı. Dönemin başkanı Gökçek yağışın iki tenekeyi dolduracak kadar fazla olduğunu ve bunun bir afet olduğunu söylemişti.
sozcu.com.tr/2016/gundem/me…

13) Bunun üzerine İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şubesi’nin basın açıklaması Gökçek’in afet anlayışının 5 yılda bir görülen bir olay olduğunu ortaya koymuştu.
ankara.imo.org.tr/genel/bizden_d…

14) Zaten bundan önce de 2011 ve 2014 yıllarında Balgat’taki “70 gün alt geçidi” sulara gömülmüş ve benzer görüntüler oluşmuştu.

15) Tarihsel yolculuğumuz ve trajikomik beyanatlardan sonra “neden böyle oluyor?” sorusuna cevap aramaya başlayabiliriz. Aslında mesele, “göklerden gelen bir karardan” ziyade kent planlamasıyla ilgili Hava olaylarının sele dönüşüp su baskınlarını oluşturması bu konuyla ilgili.

16) Sel, tıpkı deprem gibi doğal olayıdır ve kaçınmak mümkün değildir. Su baskınlarıysa, insanın olduğu mekanlara, can ve mal güvenliğini tehdit eder ölçekte su basmasıdır. “Deprem öldürmez, bina öldürür” ilkesini buraya uyarlarsak “sel değil, su baskını öldürür” diyebiliriz.

17) Suyun normalde akacağı mecrayı ve bu tip anormal durumlarda yayılacağı sahayı işgal etmezsek, selin bize dönük olarak bir zararı olmayacaktır. Aşağıdaki görselde bunu net biçimde görebiliriz.

18) Normal şartlarda su, doğal mecrasında akarken; bugünkü olayda durum sağdaki gibi olur, taşma gerçekleşir. Ancak burada suyun akacağı dere bile yok, yol dere haline gelmiş, altyapı ise müthiş yetersiz. Gene de biz bir dere varmış gibi varsayalım.

19) Taşkın sahası, suyun anormal zamanlarda yayılacağı alanı tarifler. Söz konusu taşkın sahası sabit değildir ve yağışın şiddeti ve suyun beslendiği havzanın özellikleri ile beraber değişkenlik gösterir.

20) Taşkın sahaları; meydana gelecek olan selin şiddetine, bölgedeki insan aktivitesine, vb. göre derecelendirilip risk sahaları oluşturulur. Şehircilik anlayışı da burada devreye girer. Gelişigüzel imar izni vermekten bahsetmiyorum gerçek şehirciliği burada vurgulamak istiyorum.

21) Örneğin, söz gelimi 100 yılda bir beklenecek olan selin yayılacağı alana yapı imarı verilmez, orası yeşil alan olarak korunur. 500 yılda bir beklenecek olan selin yayılacağı sahaya ise imar şartlı olarak verilir.

22) Yani taşkın sahasına yapılaşma izni vermek, bile bile lades demek oluyor. Oysa, bizde var olan derelerin bile üzerine beton/asfalt döküp kapatıyoruz. Dolapdere, Büyükdere, Cevizlidere, Kavaklıdere gibi semt veya caddeler adlarını üstünden geçtikleri derelerden alırlar.

23) O dereleri aramaya koyulursanız görünürde hiçbir şey bulamayacaksınız; ancak en ufak şiddetteki bir yağışta o caddelerin derelere, boşaldıkları altgeçitlerle metroların göllere dönüştüklerini fotoğraftaki gibi görebilirsiniz.

24) Taşkın sahasının büyüklüğünü etkileyen bir diğer faktör, su havzalarına düşen yağışın akışa dönüşme oranıdır. @350ankara'nın da paylaştığı bir görsel durumu mükemmel biçimde açıklıyor.

25) Yere düşecek olan yağmur; öncelikle ağaçların yaprakları tarafından tutulup yere düşmeden buharlaşır, yere düşen miktarsa toprak ve bitki örtüsü tarafından emilir, geriye kalan fazla yağış ise doğal mecrasında akarak akışa dönüşür.

26) Suyu tutacak olan bitki örtüsü ile toprağın yerini asfalt ve binalara bırakmak emilim oranını azaltıp akışa dönüşme oranını hızla arttıracaktır. Her bulduğumuz boş arsaya binalar dikip binalara ulaşmak için asfalt yaparsak “derelerin intikamı ağır olur”.

27) Son olarak iklim değişikliğinin bu sel felaketleri üzerine etkisine değinmeden geçmemek gerekiyor. İklim değişikliği bir gerçekliktir ve tüm yerküre etkilerinden nasibini alacaktır. Dolayısıyla, bu konuyu evrim tartışması gibi ideolojileştirmek beyhude bir çabadır.

28) Ancak bu durum, felaketlerin sorumluluğunu yetkililerin üzerinden atmaya yetmeyecektir. Devletin görevi, değişen iklim koşullarına uygun imar ve iskân politikası geliştirmektir.

29) Sözün özü, mühendislik ve planlama ilkelerini hiçe sayarak yapılan rant uygulamalarının ceremesini halk çekmekte. Sefasını ise neo-toprak ağaları olan rant ağaları sürmekte. Yetkililer de yaptıkları açıklamalarla kaderci zihniyetle toplumu kandırmak istemekte.

30) Ranttan beslenen “Neo-Toprak Ağaları” için alınan kararlar; her yağmurda halkı fakirleştirir; o ülkeye de “Yeni Türkiye” denir. Öyleyse bu oyunu bozalım, halkçı olalım ve adaleti kentlerimiz için aramaya başlayalım.
rhetorica.blog/2017/07/25/ran…

Aşağıdaki Ankara manzaralarına sebep olan yağışın şiddetini, bulunduğumuz bölgede ölçtük. Ölçümümüzü çözümledik ve vardığımız sonuç: Bu da semavi felaket değil.

Duble yol var “Allah’a şükür 🙏 “ ya drenajı ne durumda?

https://twitter.com/huryazarlar/status/1009123936842334213?s=21

Rant ağaları midelerini tıka basa doldururken, yediklerinin hesaplarını her yağmurda ödemeye devam ediyoruz...

https://twitter.com/dolumetrobus/status/1019594772045025282

Salarha Deresi, rant ağalarınca el konulmuş mülkünü tüm hışmıyla geri alırken; sel sorununu çözmekle yetkili olan belediye başkanı: "Allah'ım yardım et" diye feryat etmiş.

Kamu yararına bilimin gözetildiği anlayışa sahip olmazsanız Allah'tan da yardım gelmeyecektir.

siyasihaber3.org/rizede-saganak…

Ankara Bestekar Sokak. Yağan yağmur sonrası sokağın hali. Mamak felaketinin ardından 1 sene geçmiş. 25 senelik rezaletin sonucu. Her sene bu görüntülere şahit olmak zorunda değiliz. Planlayarak başarabiliriz.

Araklı’dan sonra Bartın. Neden böyle olduğunu anlamak için yukarıdaki bilgisele bakmanızı öneririm.

https://twitter.com/abcgazete/status/1141760667785056257?s=21

Salarha deresi geçen sene taşmış ve büyük sıkıntıya neden olmuştu. Bu sene de bir araç aynı derede sel sularına kapılmış. Sorun doğada mı bizde mi?

https://twitter.com/iklimhaber/status/1158329005243797504?s=21

İstanbul'da yağan yağmur sonucunda, maalesef ki bir can kaybı yaşadık. Ancak bu ilk değil: 2009'da İkitelli'de 31 yurttaş servis araçlarında boğularak can vermişti. 25 yıldır beslenen rantçıların musluğunu kesmeden sorunu çözemeyiz. #yagmur

haberturk.com/son-dakika-ist…

Gaziantep dün 15 dakikada bu hale geldi. Mülkiyeti suya ait olan araziler kar hırsıyla işgal edilince acı sonuç kaçınılmaz oluyor.