"Gdzie znajduje się #Shoper w niespełna 3 lata od IPO na GPW? Dlaczego to najlepszy moment by ponownie zainteresować się spółką?"

3 tygodnie temu opublikowałem analizę w ramach newslettera (zapraszam do subskrypcji - link w bio).
Dziś mała nitka 🧵z rozwinięciem tematu dla czytelników X / #fintwit.
Zapraszam.👇

#eCommerce #SaaS #deepdive 1/ w Lip'21 #Shoper przeprowadził IPO po cenie 47 PLN/akcja. Zapisało się 2719 osób i 272 instytucji, nabywając akcji za 363 mln PLN. IPO było dużym sukcesem, zaś sama Spółka nie pozyskiwała kapitału.

Od debiutu istona rozpiętość kapitalizacji w przedziale 0.7-2.5 mld PLN.

#Edukacja #Inwestowanie #Decyzje #DitrychEdu
💡 JAK LEPIEJ PODEJMOWAĆ DECYZJE? 🧵[1/n]
(nie tylko inwestycyjne📈💵)

Jako osoba, która znakomitą większość swojego majątku zbudowała dzięki zrozumieniu mechanizmów tworzenia wartości w biznesie oraz psychologii rynku dzielę się z Wami inwestycyjnym warsztatem i własnymi przemyśleniami w ramach cyklu publikacji #DitrychEdu.

Zapraszam do subskrypcji newslettera 📨 (link w bio profilu) - jego subskrybenci materiał ten otrzymali kilka tygodnie temu.

Inspiracją dzisiejszego wpisu są nauki laureata Nagrody Nobla Daniela Kahnemana – wybitnego psychologa i laureata nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. Znajomość zidentyfikowanych przez Kahnemana fenomenów pozwoli Ci podejmować lepsze decyzje zarówno na rynku kapitałowym, jak i w sytuacjach życia codziennego.

Zaczynajmy! 👇

Daniel Kahneman: 10 lekcji od laureata nagrody Nobla, które odmienią Twój sposób myślenia

O DANIELU KAHNEMANIE

27 marca 2024 roku, w wieku 90 lat zmarł Daniel Kahneman, profesor Uniwersytetu w Princeton oraz laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii z 2002r. Był wybitnym psychologiem, którego prace miały ogromny wpływ na nauki behawioralne, rewolucjonizując sposób w jaki myślimy o procesach decyzyjnych. W takim małym hołdzie Kahnemanowi, z którego sam także istotnie czerpię, właśnie ten artykuł.

Wspólnie z Amosem Tverskym, Kahneman zgłębiał zagadnienia związane z błędami poznawczymi i heurystykami, podważając dotychczas dominujący model ludzkich zachowań w ekonomii. Ten zakładał, że ludzie kierują się własnym interesem i zawsze podejmują racjonalne decyzje, maksymalizując własną użyteczności (utility maximization). Badania Tverskyego i Kahnamana wykazały, że motywy psychologiczne mają znaczący wpływ na zachowania ekonomiczne, a ludzie nie zawsze jednak zachowują się racjonalnie, co jest kluczowe dla zrozumienia różnych zjawisk ekonomicznych (jak np. zachowania na rynku akcji, czy decyzje dotyczące ryzyka).

Współpraca z Tverskym okazała się być kluczowa dla rozwoju ekonomii behawioralnej, prowadząc do sformułowania takich koncepcji jak Awersja do Straty, Teoria Perspektywy czy Efekt Zakotwiczenia (więcej o nich w kolejnym wpisie).

Daniel Kahneman i Amos Tversky tworzyli wybitny duet naukowy. Ich blisko 30-letnia współpraca, choć niezwykle owocna, obfitowała również w napięcia, które ostatecznie doprowadziły do rozpadu ich przyjaźni.

„We have got to the point that the very thought of telling you of any idea that I like … makes me anxious”. - mówił o współpracy z Tverskym, mniej ekstrawertyczny Daniel Kahneman.

Ostatecznie, Kahneman otrzymał Nagrodę Nobla w 2002 roku za ich wspólne osiągnięcia. W dniu ogłoszenia decyzji kapituły Nagrody Nobla, Kahneman w pełni docenił rolę współpracy ze swoim naukowym partnerem, który zmarł wcześniej, w 1996 roku:

“The work for which I'm honored is work I did collaboratively with a close friend and a very famous psychologist, Amos Tversky, who died in 1996. Certainly we would have gotten this together, and that's one of the things that this means to me today. There is that shadow over the joy I feel.” - Daniel Kahneman

Przedstawione w dalszej części wpisu teorie zostały świetnie opisane w światowym bestsellerze “Thinking, Fast and Slow” (polskie tłumaczenie: “Pułapki Myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym.”), którą polecam każdemu jako obowiązkową lekturę:

źródło: zdjęcie własne :)

DWA SYSTEMY POSTRZEGANIA RZECZYWISTOŚCI

Centralną osią rozważań Kahnemana jest zrozumienie, że każdy z nas w procesie podejmowania decyzji lub formułowania osądów kieruje się jednym z dwóch systemów myślenia (uwaga: oryginalny research paper znajdziesz w newsletterze):

• System 1 (szybki, emocjonalny), działa na zasadzie intuicji, opiera się na podświadomych skojarzeniach i automatycznych reakcjach. To właśnie w nim znajduje się źródło wielu naszych uprzedzeń i heurystyk.

• System 2 (wolny, analityczny), jest związany z analitycznym myśleniem i analizą informacji. Jego działanie jest świadome, wymaga wysiłku i analizy, opiera się na przemyśleniach dotyczących przeszłości oraz prognoz. To System 2 odpowiada za racjonalność naszych decyzji, choć nie jest zawsze aktywowany.

Systemy te działają równolegle i często konkurują ze sobą. Kahneman zauważa, że gdy napotykamy problem, zazwyczaj automatycznie aktywowany jest System 1, który proponuje szybkie i proste rozwiązania oparte na emocjach. W tym momencie możemy zaakceptować pierwszą propozycję lub też, poprzez dodatkowy wysiłek, aktywować System 2, który umożliwi nam podjęcie bardziej racjonalnej decyzji.

Source: micoope com

Panika na giełdzie jest doskonałym przykładem, kiedy dominujący wpływ Systemu 1 (intuicyjnego) prowadzi do irracjonalnych rynkowych zachowań inwestorów, którzy pod wpływem strachu i emocji wyprzedają swoje aktywa, nierzadko w najgorszym możliwym momencie, nie uwzględniając czynników fundamentalnych.

W takich sytuacjach kluczowe jest aktywowanie Systemu 2, który umożliwia racjonalną ocenę sytuacji i opieranie decyzji na dobrej analizie, a nie tylko na emocjach. Utrzymanie spokoju i racjonalne myślenie może również pozwolić inwestorom na identyfikację okazji inwestycyjnych, gdy rynek znajduje się w ekstremach pesymizmu.

W niektórych sytuacjach lepiej sprawdzi się jednak System 1, czyli intuicyjny sposób myślenia. Będzie on pomocny zwłaszcza w:

• Sytuacjach kryzysowych: czyli takich, które wymagają szybkiego reagowania i adaptacji do zmieniających się warunków bez konieczności głębokiej analizy, wtedy, gdy konieczna jest natychmiastowa reakcja (zagrożenie fizyczne, ucieczka przed nadjeżdzającym pojazdem, etc.).

• Sytuacji podejmowania decyzji w warunkach niepewności: System 1 pozwala na wykorzystanie doświadczeń i intuicji do podejmowania decyzji w sytuacjach, gdzie brak jest dostatecznej ilości informacji, a konsekwencje mogą być trudne do przewidzenia lub skwantyfikowania pomimo analizy.

System analityczny (System 2) może w niektórych sytuacjach prowadzić do „overthinking’u” i nieefektywnego ze względu na szybko zmieniające się okoliczności sposobu podjęcia decyzji. Jak mówi autor konceptu „Black Swan” Nassim Taleb:

"If you must panic, panic early. Be scared when you can, not when you have to."
- Nassim Nicholas Taleb

Cała sztuka polega zatem na uświadomieniu sobie, że posiadamy dwa systemy decyzyjne, które w zależności od okoliczności mogą wspierać lub utrudniać nam podejmowanie dobrych decyzji.

W dalszej części (poniżej) przyjrzyjmy się naukom Kahnemana i popularnym “pułapkom myślenia”.👇

-------
🚨 Stay tunned! śledź profil 🔔 (kliknij dzwoneczek jeśli nie chcesz by ominęły Cię moje wpisy).

Jeśli podoba Ci się ten content:
• daj proszę 💙 lub 👍
• udostępnij Twojej publiczności 🔄
• zapisz się do newslettera (link w bio), aby nie przeoczyć publikacji w przyszłości.

10 NAUK DANIELA KAHNEMANA: PUŁAPKI MYŚLENIA 🧵 [2/n]

1. Teoria perspektywy (Prospect Theory)

Teoria perspektywy to jedno z najważniejszych osiągnięć Kahnemana i Tverskyego, dotyczące procesu podejmowania decyzji przez ludzi w sytuacjach ryzyka i niepewności (uwaga: oryginalny research paper znajdziesz w newsletterze)

Z obserwacji wynika, że stosunek ludzi do ryzyka nie jest stały, ale zmienia się w zależności od kontekstu. Ludzie nieliniowo oceniają zyski i straty, co wynika z asymetrii w postrzeganiu tych dwóch aspektów. Straty odczuwane są silniej niż zyski o tej samej wielkości, co ma istotne implikacje dla zachowań ekonomicznych i inwestycyjnych.

Najprościej rzecz ujmując – utrata 1000 złotych boli nas znacznie bardziej, niż zysk 1000 złotych cieszy. Też tak macie?

To zjawisko wynika z różnic w sposobie, w jaki ludzie przetwarzają informacje o zyskach i stratach. Funkcja wartości dla zysków jest wypukła (concave), co oznacza, że z każdym kolejnym zyskiem użyteczność (lub inaczej radość) wzrasta coraz wolniej. Dla strat, funkcja wartości jest wklęsła (convex), co oznacza, że straty odczuwane są intensywniej.

Nierozerwalnie z tym zjawiskiem związana jest Awersja do Straty (Loss Aversion), obserwacja, iż wielu z nas nie podejmie nawet pozytywnie asymetrycznego zakładu, który racjonalnie należałoby zawrzeć (np. takiego w którym szansa na wygraną wynosi 2000 zł, obawiając się ryzyka przegranej 1000 zł, nawet jeśli oba zdarzenia są jednakowo prawdopodobne). Odwrotnie w sytuacji straty, większość podejmie ryzyko byle tylko wyjść “na zero”.

2. Efekt posiadania (Endowment Effect)

To zjawisko psychologiczne polegające na tym, że ludzie przywiązują większą wartość do zasobów, które już posiadają, niż do tych, które mogliby nabyć. Ma to swoje korzenie w teorii perspektywy, zwłaszcza w aspekcie unikania strat. Ludzie często traktują posiadane przedmioty jako bardziej wartościowe, głównie ze względu na emocjonalne przywiązanie i trudność z ich oddaniem, nawet jeżeli sprzedaż byłaby korzystna ekonomicznie.

Strach przed utratą jest zazwyczaj silniejszy niż radość z posiadania, co może prowadzić do irracjonalnych zachowań, takich jak nadmierne przypisywanie wartości zakupionym przedmiotom, zwłaszcza w przypadku zakupów impulsywnych lub drogich. Odniesienie ma to także w inwestowaniu, gdzie inwestorzy często wyżej oceniają akcje, które już mają w swoim portfelu, niż te, które rozważają kupić. Taka tendencja może prowadzić do nieefektywnego zarządzania portfelem.

Source: slidemodel com

Efekt posiadania jest także wykorzystywany w strategiach marketingowych, do przyciągnięcia klientów. Otóż free trials czyli tzw. okresy próbne tak naprawdę służą wzbudzeniu u konsumenta poczucia posiadania produktu, z którym ciężko będzie mu się rozstać. W efekcie, po wykorzystaniu okresu próbnego aplikacji, programu czy usługi poczucie posiadania i niechęć utraty produktu zachęca nas do zdecydowania się na zakup, którego nie dokonalibyśmy wcześniej.

3. Nadmierna pewność siebie (Overconfidence Bias)

Nadmierne przecenianie swoich umiejętności i zdolności, znane jako błąd nadmiernej pewności siebie, to tendencja do wyidealizowanego postrzegania siebie. Osoby dotknięte tym błędem poznawczym często uważają, że są lepsze niż w rzeczywistości są, ignorują krytykę oraz przeceniają poprawność swoich ocen i decyzji. Taka postawa może prowadzić do lekceważenia istotnych informacji wskazujących na możliwość błędu, a tym samym do podejmowania ryzykownych decyzji bez należytej analizy potencjalnych konsekwencji.

Uważa się, że to właśnie ten błąd myślenia jest przyczyną wielu niepowodzeń i katastrof, np. takich jak zatonięcie Titanica, awaria w elektrowni atomowej w Czarnobylu, tragedie promów kosmicznych Challenger i Columbia.
source: fs blog

Na rynkach kapitałowych, nadmierna pewność siebie jest często przyczyną podejmowania nieprzemyślanych decyzji inwestycyjnych. Inwestorzy mogą na przykład trzymać się przegranych akcji, wierząc, że ich pierwotna ocena była słuszna, mimo, że napływające dane wskazują inaczej.

Nadmierne przekonanie o swojej nieomylności wynika, jak to ujął Kahneman, ze "ślepoty na swoją własną ślepotę". Zrozumienie i akceptacja tej ludzkiej tendencji jest kluczowa dla rozwoju zdrowej samooceny, otwartości na krytykę oraz umiejętności refleksji i samokontroli.

“We can be blind to the obvious, and we are blind to our blindness." - Daniel Kahneman

4. Łatwość poznawcza (Cognitive Ease)

Łatwość poznawcza to nasza skłonność do preferowania informacji, które są łatwe do przetworzenia i zrozumienia, w porównaniu do tych, które są bardziej złożone i wymagają większego wysiłku umysłowego. Ludzie często wybierają dane, które są im znajome lub proste, ponieważ ich szybkie przetwarzanie daje poczucie komfortu, pewności i satysfakcji. Te pozytywne emocje sprawiają, że łatwiej przyswajane informacje wydają nam się bardziej wiarygodne. W efekcie, często ufamy temu, co jest dla nas łatwe, nawet jeśli jest to mniej obiektywne lub sprzeczne z rzeczywistością. Pułapka łatwości poznawczej może prowadzić nas do upraszczania informacji lub omijania tych, które są bardziej skomplikowane. To z kolei skutkuje subiektywnymi ocenami i wnioskami, które nie zawsze oddają faktyczny stan rzeczy.

Kontynuacja poniżej... 👇

🎯 My goal as an equity investor's to find some "100-Baggers" over my investment career.

What's a 100-bagger?
It's an equity investment that increases in value by 100 times or more.

If you want to know how to find them, read the thread 🧵👇.
#investing #stocks #equity My thread is based on the great book "100 Baggers: Stocks That Return 100-to-1 and how to find them" written by @chriswmayer, which I recently re-read.

Here are 10 action-oriented points:

Powiedzmy sobie to wprost… jeśli to jest propozycja @MF_GOV_PL na Strategię Rozwoju Rynku Kapitałowego to jest to kompletna KLAPA! @katarzynaszwarc

• nic to nie zmieni
• nikogo to nie przyciągnie
• nikogo to nie zachęci do longterm inwestowania
• to tylko redystrybucja Podstawowa zasada inwestycji mówi -> musisz odroczyć bieżącą konsumpcję na rzecz inwestycji, aby korzystać z benefitów w przyszłości.

• gdyby stratecy rynku kapitałowego zarekomendowali powyższą zasadę byłoby jasne, że:
a) w rynek kapitałowy trzeba najpierw zainwestować(…)

1/ #ZEPAK #analiza

Dziś w nawiązaniu do obietnicy poniżej 👇 analiza @ZEPAKS

https://twitter.com/rditrych/status/1533772062690533378?s=20&t=rftocDdjJx3hBrYUVDt4Wg

#energetyka #GPW #akcje

Prośba o Re-tweet / Like jeśli uważasz content za wartościowy. 💙 👍
#energetyka #GPW #research #investing @Zepaks 2/ Na początek kilka informacji:
- podjąłem się analizy jako challenge mema @dingoromuald, którego komentarz (2 mld PLN EBITDA'23) vs. MCap (ok. 1 mld PLN) wydał mi się na tyle absurdalny, że postanowiłem sam to sprawdzić;
- analiza jest wyrazem mojego własnego postrzegania spraw

#Energia #elektryczna jak powstaje?

Polecam edukację w temacie #inwestorskiej braci. W segmencie nadciągają krociowe zyski. Firmy zintegrowane wertykalnie mają b.dużą dźwignię operacyjną (=dużo kosztów stałych). Wytwórcy już zabezpieczają ceny'23 📈👇

W bardzo krótkim czasie dźwignia operacyjna przełoży się na mega zyski tych którzy posiadają dostęp do kluczowych zasobów (w szczególności węgla brunatnego który jest bardziej efektywny kosztowo od węgla kamiennego).

Triggerem jedynie zamiast Quanitity będzie Price.👇

P/E and P/BV ratios - different perspectives:

[1] Most people think that stocks are currently disconnected from real economy, valuations are overextended and market in general in a bubble.

S&P500 Trailing P/E is currently ~27x. Higher than 95% of the time.

#investing #ratios [2] Historically from current P/E levels it used to be very hard to get decent investment real return in subsequent 10-15 years.

Source: starcapital de
Full report: bit.ly/3lblA28