1/14- TCMB analitik bilançosunun temel kalemleri neler? Sistemin fonlama ihtiyacı ve onu etkileyen kalemleri analitik bilançodan nasıl takip edilebilir?
2/14- Analitik bilançonun aktifinde üç temel kalem vardır:
👉Dış varlıklar
👉İç varlıklar
👉Değerleme hesabı
3/14-
👉Dış varlıklar; TCMB’nin döviz ve altın varlıkları, rezervleridir.
👉İç varlıklar; TCMB’nin portföyündeki Hazine tahvilleri, reeskont kredileri ve diğer kaleminden oluşur.
1/7- IMF rezerv yeterlilik göstergesine (ARA) göre TCMB rezerv yeterlilik oranı Eylül ayı itibarıyla %66. Oranın asgari %100-%150 olması isteniyor. Bu da yaklaşık 120 milyar$ brüt rezerv demek. Buna göre ilave en az 35 milyar$’a ihtiyaç var denilebilir.
2/7- TCMB brüt rezervi nasıl artar?
✔️Döviz alımı
✔️Reeskont kredileri
✔️Hazine net döviz borçlanma (borçlanma-ödeme)
✔️Zorunlu karşılıklar
✔️Swap veya teminat döviz depo
İlk 3’ü hem brüt hem de net rezervi artırır.
3/7- Reeskont kredilerinin döviz rezervlerine katkısı yaklaşık 1,5-2 milyar$ arası.
1/12- Kasım’da tüketici fiyatları aylık %2,03 arttı. Son 10 yıl Kasım ayı ortalaması %0,395. Eylül-Ekim-Kasım ayları ortalama aylık fiyat artışı %1,8. Yıllıklandırılmış %23,87. Son 10 yıl ortalaması %1,25. Yıllıklandırılmış %16,02. Son 10 yıl ortalama yıl sonu enflasyonu ise %10.
2/12- Kasım ayı aylık fiyat artışları:
👉Kas.19: %0,38
👉Kas.18: %-1,44
👉Kas.17: %1,49
👉Kas.16: %0,52
👉Kas.15: %0,67
👉Kas.14: %0,18
👉Kas.13: %0,01
👉Kas.12: %0,38
👉Kas.11: %1,73
👉Kas.10: %0,03
Son 10 yıl Kasım ayı ortalaması: %0,395
👉Kas.20: %2,30
3/12- Eyl-Eki-Kas aylık fiyat artış ortalaması
👉2010: %1,03
👉2011: %1,92
👉2012: %1,12
👉2013: %0,86
👉2014: %0,74
👉2015: %1,04
👉2016: %0,71
👉2017: %1,41
👉2018: %2,51
👉2019: %1,13
Son 10 yıl: %1,25 (yıllıklandırılmış %16,02) (ortalama yıllık enflasyon:%10)
👉2020: %1,80
1/17- Para politikasının şu andaki karışık operasyonel çerçevesini örnekle anlatalım👇
2/17- Bankaların Merkez Bankası’nda mevduat hesabı vardır. Buna rezerv para denir. Bankalar rezerv paraya neden ihtiyaç duyar? Merkez Bankası’ndaki mevduat hesabını ne zaman kullanır?
3/17- Bankalar zorunlu karşılıklar tesis ederken, vatandaşın talebini karşılarken rezerv paraya ihtiyaç duyar. Hazine’nin de mevduat hesabı Merkez Bankası’ndadır. Bankaların Hazine ile işlemlerinde (borçlanma, vergi ödemesi vb) de rezerv paraya ihtiyaç vardır.
1/6- TCMB krediler normalleşiyor, ithalat dengeleniyor diyor. Bu nedenle politika faizini sabit bırakmışlar. Ama para politikasında esneklik sağlamak için GLP’yi yükseltmişler. Yani gerek duyulursa yine likidite yönetimi ile ilave sıkılaşırım mesajı veriyor.
2/6- Belli ki yine döviz kuru hareketlerine göre hareket edilecek. Şu anda manşet enflasyon %11,75. Gelecek yıl Nisan sonuna kadar iyi ihtimalle enflasyon %12’lerde seyredecek gibi.
3/6- TCMB’nin ortalama fonlama maliyeti %12,52 seviyesinde. Şu andaki ortalama maliyet ile reel faiz (expost) 0,50-0,75 civarında.
1/6- Hazine’nin net borçlanma maliyeti Merkez Bankası karı ile birlikte düşünüldüğünde tahvil alımları ile nasıl düşer?👇
2/6- Hazine yurtiçi bankalardan borçlanıp harcama yaptığında bankaların aktifte tahvili pasifte ise müşteri mevduatı oluşur. Tahvilin getirisi %x kadar olsun. Hazine’nin maliyeti de bu kadar.
3/6- Bankalar tahvili Merkez Bankası’na sattığında Hazine bu defa bankalara değil Merkez Bankası’na %x ödeyecektir. Ancak Merkez Bankası tahvil aldığında bankaların Merkez Bankası’ndaki mevduat hesabı da artar.