Thread by @VeFinans

1/14- TCMB analitik bilançosunun temel kalemleri neler? Sistemin fonlama ihtiyacı ve onu etkileyen kalemleri analitik bilançodan nasıl takip edilebilir?

2/14- Analitik bilançonun aktifinde üç temel kalem vardır:
👉Dış varlıklar
👉İç varlıklar
👉Değerleme hesabı

3/14-
👉Dış varlıklar; TCMB’nin döviz ve altın varlıkları, rezervleridir.
👉İç varlıklar; TCMB’nin portföyündeki Hazine tahvilleri, reeskont kredileri ve diğer kaleminden oluşur.

4/14-
👉İç varlıklarlardaki diğer kalemi ağırlıklı olarak pasifte bulunması gereken ama aktifte negatif olarak gösterilen kar ve özkaynaktan oluşur.

5/14-
👉Değerleme hesabı, TCMB’nin döviz varlık/yükümlülüklerinin değerleme farkını gösterir. Olumlu değer farkı gerçekleşmemiş kar olduğundan aktifte negatif değerli olarak yer alır.

6/14-
Analitik bilançonun pasifinde ise dört temel kalem vardır:
👉Döviz yükümlülükleri
👉Rezerv para
👉Kamu mevduatı
👉Açık piyasa işlemleri (APİ) (net)

7/14-
👉Döviz yükümlülükleri; bankaların TCMB’de tuttuğu döviz mevduatı (zorunlu karşılıklar, teminat döviz depo), Hazine döviz mevduatı ve dış yükümlülüklerden oluşur.

8/14-
👉Rezerv para, emisyon ve bankalar ₺ mevduatıdır. Bankaların ₺ zorunlu karşılıkları ve yabancı merkez bankalarının swap anlaşmaları kapsamındaki ₺ mevduatı bu hesapta izlenir.
👉TCMB Hazine’nin de bankasıdır. Kamu ₺ mevduatı, Hazine’nin TCMB’deki hesabıdır.

9/14-
👉APİ (net) sistemin fonlama ihtiyacını gösterir. TCMB bankalara nette borç veriyorsa alacaklıdır. Hesap pasifte net olarak gösterildiğinden alacaklı durumdayken pasifte negatif değerli olarak yer alır.

10/14-
👉Aktif pasif eşitliğinden APİ(net) kalemi yalnız bırakılırsa sistemin fonlama ihtiyacını (SFİ) etkileyen kalemler anlaşılabilir.
📌APİ (net) alacak (SFİ)=
Rezerv para+
Kamu ₺ mevduatı -
(İç varlıklar+değerleme)-
(dış varlık-döviz yükümlülüğü)

11/14- Eşitlikten şu sonuçlar çıkar:
👉Rezerv para artarsa APİ alacak (SFİ) artar.
👉Rezerv paranın alt kalemlerini dikkate alalım. Emisyon talebi artarsa veya zorunlu karşılıklar nedeniyle bankalar daha fazla ₺ mevduat tutmak zorundaysa APİ alacak (SFİ) artar.

12/14-
👉Kamu ₺ mevduatı artarsa APİ alacak (SFİ) artar.
👉Hazine borçlandığında, vergi tahsil ettiğinde Kamu ₺ mevduatı artar. Hazine harcama yaptığında ise Kamu ₺ mevduatı azalır.

13/14-
👉(İç varlıklar+değerleme) arttıkça APİ alacak (SFİ) azalır.
👉TCMB Hazine tahvili aldıkça, reeskont kredisi verdikçe APİ alacak (SFİ) azalır.
👉TCMB karı, değerleme farkları arttıkça APİ alacak (SFİ) artar. Temettü ödendiğinde, yedek akçe azaldığında SFİ azalır.

14/14-
👉(dış varlık-döviz yükümlülük) azaldıkça APİ alacak (SFİ) artar.
👉TCMB’nin net döviz varlıkları azaldığında SFİ artar, arttığında SFİ azalır.
👉Döviz alımı net döviz varlığını artırırken, döviz satımı net döviz varlığını azaltır.

1/14’te ...onu etkileyen kalemler olacaktı.