#EasternGangaFirstBiggestMonument
తూర్పు గంగ వంశీయులైన కళింగ రాజులు , ప్రస్తుత పర్లాకౌముండి ( పర్లాకెమిడి ) కి సుమారు 20 మైళ్లు ( 33 కి . మీ ) దూరంలో ప్రస్తుతం , ఆంధ్ర ప్రదేశ్ శ్రీకాకుళం జిల్లాలో , ఉన్న శ్రీ ముఖలింగం ( కళింగ నగరం ) రాజధానిగా ఉంచి పరిపాలించే వారట . క్రీ.శ.
1/n
క్రీ.శ. 13 వ శతాబ్దం లో వారు రాజధానిని ప్రస్తుత ఒడిషా కటక్ ( కటకం ) ప్రాంతానికి మార్చుకున్నారట . వంశధార ఎడమ గట్టున ఉన్న శ్రీముఖలింగం గ్రామంలో కట్టిన శివాలయ సమూహాల్లో , సోమేశ్వర , మధుకేశ్వర , భీమేశ్వర ఆలయాలు క్రీ.శ. 8-11 శతాబ్దాల మధ్య కట్టినట్టు ఆధారాలు ఉన్నాయి .
2/n
ఇక్కడ దొరికిన శాసనాల ఆధారంగా జైన , భౌద్ధ మతాలు వర్ధిల్లినట్టు చెప్ప వచ్చు . కళింగ నగరం , కళింగ దేశ నగరం , త్రికళింగ నగరం అన్న పేర్లు ఉన్నట్టు ఆనవాళ్లు కనిపించినా ఊరి పేరు ముఖలింగం అని ఎక్కడా లేదట . గజపతి రాజ వంశం క్రీ . శ . 1434 లో ప్రారంభమై , శ్రీ కపిలేంద్ర గజపతి
3/n
వారి కాలంలో ప్రస్తుత ఆంధ్ర ప్రదేశ్ , పశ్చిమ బెంగాల్ , మధ్య ప్రదేశ్ , జార్ఖండ్ సరిహద్దులవరకు విస్తరించి ఉండేదట . 15 వ శతాబ్దంలో కపిలేంద్ర గజపతి వంశీయుడైన " కలహోమి " పర్లాకిమిడి ప్రాంతాన్ని స్వాధీన పర్చుకొని పర్లాకిమిడి గజపతి రాజవంశాన్ని స్థాపించినట్లు చరిత్ర చెపుతోంది .
4/n
ఆంగ్లేయుల కాలంలో ఈ ప్రాంతమంతా మద్రాసు ప్రెసిడెన్సి లో గంజాం జిల్లాలో ఉండి , పర్లాకిమిడి జమిందారుల ఆధీనంలో ఉండేది . కొంతకాలం అనంతరం శిథిలమైన ఆలయాలను రెండువందల ఏళ్ల క్రితం పర్లాకిమిడి మహారాజ గజపతి వంశీయులు పునర్నిర్మించారు .
5/n
ముఖలింగం ప్రాంతంలో ముఖ్యం గా ఆముదాల వలస పరిసరాల్లో ఈ తెగవారు అధిక శాతం లో ఉంటారు . ఈ తెగకు చెందిన బొడ్డేపల్లి వారు , తమ్మినేని వారు ఉత్తరాంధ్ర రాజకీయ నాయకులలో ప్రసిద్ధులు . శ్రీ గిడుగు రామ్మూర్తి పంతులు గారు శ్రీ ముఖలింగ ఆలయాల చరిత్ర గురించి ,
6/n
అక్కడ జరిగిన తవ్వకాల్లో దొరికిన శాసనాల పై.చాలా పరిశోధన చేసారు . శ్రీ పారనంది జగన్నాధ స్వామి గారు కూడా కొంత కృషి చేసారని విన్నాను .

• • •

Missing some Tweet in this thread? You can try to force a refresh
 

Keep Current with @Gajapati (ଗଜପତି)

@Gajapati (ଗଜପତି) Profile picture

Stay in touch and get notified when new unrolls are available from this author!

Read all threads

This Thread may be Removed Anytime!

PDF

Twitter may remove this content at anytime! Save it as PDF for later use!

Try unrolling a thread yourself!

how to unroll video
  1. Follow @ThreadReaderApp to mention us!

  2. From a Twitter thread mention us with a keyword "unroll"
@threadreaderapp unroll

Practice here first or read more on our help page!

More from @VAdkri

29 Nov
Maritime history of Ganjam'~
****Gopalpur Port History*****
-------
Thread-
From the beginning of the last century, Gopalpur had been recognised as an important port in Eastern India. By this time the former port of Ganjam like Ganja , Kalinga patana ,Barua, Bheemili
1/n
Had gradually becoming silent by activities.Gopalpur had a big lighthouse of twenty feet height. The ships were took langar a mile and a half away from the shore, anchored in "NaFadam" or 56 feet deeper in the sea.The mud soil of the sea bed was very helpful to hold anchor
2/n
On April 13, 1893,the Governor of Madras visited Ganjam coast and reviewed in his note :
“A port officer was appointed in Gopalpur. It was headed by Mr Atenede, the master of the marine department of the Madras government.There were large warehouses
3/n
Atenede house
Read 13 tweets
12 Nov
Mughal Devotee and Lord of Universe
*********

Salabega (a Muslim saint) take palce a big position among the devotional poets of Odisha who devoted his life for Lord Jagannath. He lived in the first half of the 17th century and his birth year conisdered Approx 1607CE
1/n Image
In that time India was under Mughal ruling (Jahangir was the ruler) .
Salabega born in a Muslim family of odisha .
At that time Gajapati Purusottama Deba was ruling across kalinga.
~ Jahangir had a loyal Subedar named Kuli Khan (Popular name Lalbeg) appointed in odisha

2/n ImageImage
Lalbeg was appointed in 1607 May 30 in as subedar. He kidnapped a bramhin widow women of Dandamukundapur ,Odisha during his tenure.
At last he married to that Lady whose name was Pratima Devi.
He took pratima to his cuttack lalbag house changed her name as Phatima Bibi
2/n ImageImage
Read 8 tweets
14 Oct
Past Glory of Gajapatis~
#BangoAdhikaraThread
Dated back to 9thce AD the Kalinga Rulers were known as"Gajapati" where gaja literally means elephants & pati means the master.
After amalgamtion
#Thread
1/n
(picture of Utkala's kurmabedha durga presently known as kurumbera fortWB)
Of Kalingotkala Anantavarma invaded the Samantha chakra king Ram Pala,Who basically belong to Gouda desha
*Rama pal captured Ganga river plane of utkala when karnadeva was weakened.
But again in 1119 Anantavarma defeated pala king and took his rights back at Mandaragada
2/n
Before anantavarma , Mahapratapi Emperor Yajati Mahasivagupta also ruled the land of Bongadesha.
* Coming to topic the Eastern Ganga ruler Anantavarma Chodaganga Deba, We found Prasasti In an WB inscription
That:~
3/n
Ref: Inscription of Bengal Volume 3
Read 12 tweets
13 Oct
మహా మేఘవాహన ఐరా ఖారవేలుడు
****
చేది వంశస్థులలో ప్రముఖుడు ఖారవేలుడు . హాథీగుంఫా శాసనం వల్ల ఇతడు చరిత్రలో ప్రసిద్ధిచెందినాడు . ౨౪ సం.ల వయస్సులోనే ఇతడు కళింగ రాజ్యాధినేత అయ్యాడు . కళింగులు నేటి ఉత్తరాంధ్ర , ఒడిషా ప్రాంతాలను పాలించిన రాజులు .
1/n Image
కొన్ని చోట్ల ఆంధ్ర , కళింగ శబ్దాలు ఒకదానికొకటి కూడా వాడబడ్డాయి . మౌర్య చక్రవర్తి అయిన అశోకుని కళింగ యుద్ధం క్రీ.పూ .255 లో జరిగింది . అది భారతదేశ చరిత్రలో ఒక ప్రధాన ఘట్టము . తరువాత అశోకుడు యుద్ధ మార్గాన్ని విడచి ధర్మాన్ని , శాంతిని ప్రధాన పాలనా విధానాలుగా చేకొన్నాడు .
2/n Image
అశోకుని సామ్రాజ్యం క్షీణించిన తరువాత క్రీశ౧౮౩లో ఖారవేలుడు కళింగరాజయ్యాడు.మౌర్య సామ్రాజ్యంపై తిరుగుబాటు చేసిన మొదటి స్వతంత్ర కళింగ రాజు ఇతడు.పాటలీపుత్రాన్ని పాలిస్తున్న పుష్యమిత్రుని ఓడించి మౌర్య రాజులు అంతకుముందు తీసుకువెళ్ళిన జైన విగ్రహాలను తిరిగి కళింగరాజ్యానికి తీసుకొచ్చాడు
3 Image
Read 9 tweets
13 Oct
ମା ମୁକ୍ତହାରମୟୀ
*****
ମାଲକାନଗିରି ତଥା ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଦେବୀ ହେଉଛନ୍ତି ମା ମୁକ୍ତାହାରମୟୀ।
ଲୋକ ମୁଖରେ ସେ ମୁତ୍ୟାଲୁ ମାଆ ନାମରେ ପରିଚିତ।
ଅଭିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ,ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ପୂର୍ବ ଗୋଦାବରୀ ଜିଲ୍ଲାରେ ମାମୁତ୍ୟାଲୁଙ୍କ ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ ଦେଖାଯାଏ
ତେବେ ମାଲ୍ୟବନ୍ତଗିରି ହେଉଛି
#Muttyaluma
#Odisha
1/n Image
ମାମୁତ୍ୟଲୁଙ୍କ ଆଦିସ୍ଥାନ।
ମାମୁତ୍ୟାଲୁ ଶକ୍ତି ସ୍ୱରୂପିଣୀ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଆଦିମ ଶୈବଓ ବୈଷ୍ଣବ ଉପାସନା ସହ ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀଭାବେ ଜଡିତ।
ମାଙ୍କ ସମ୍ବତ୍ସରିକପର୍ବ ମଧ୍ୟରେ ଷୋଡଶପୂଜା ଓ ବଡ଼ ଯାତ୍ରା ଅନ୍ୟତମ।
ଷୋଡଶପୂଜା ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ମୁତ୍ୟାଲୁପୀଠରେ ଆଶ୍ୱିନମାସରେ ହେବାବେଳେ ବଡ଼ଯାତ୍ରା କେବଳ ମାଲକାନଗିରିରେ ହିଁ ହୋଇଥାଏ
#ଗୁଣପୁରମୁତ୍ୟାଲୁ
2/n Image
ଅବିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ,ଗଞ୍ଜାମ,ପୂର୍ବଗୋଦାବରୀ ଓ ଛତିଶଗଡ଼ ବସ୍ତର,ଧମତରୀ,କୋଣ୍ଡାଗାଓଁ ଅଞ୍ଚଳରେ ମାଙ୍କ ଶାରଦୀୟଉତ୍ସବ ଏକ ରକମରେ ପାଳନ ହୁଏ।
ମା ମୁତ୍ୟାଲୁ ଦ୍ଵାପର ଯୁଗରେ ଜରାସନ୍ଧ ବଦ୍ଧ ବେଳେ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ମତ୍ସ୍ୟଦେଶରେ ପୂଜା ପାଇଥିଲେ।
ଆଜି ମଧ୍ୟ ମତ୍ସ୍ୟଦେଶ ର ମତ୍ସ୍ୟକୁଣ୍ଡ ରେ ମା ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି।
3/n
#ଗଞ୍ଜାମମୁତ୍ୟାଲୁମା Image
Read 10 tweets
9 Oct
ଉତ୍କଳମଣିଙ୍କ ପ୍ରିୟ ପ୍ରବାସ
******************
ଜୟନ୍ତୀ ଉପଲକ୍ଷେ:~

ଗଲାଥର ଆଲେଖ୍ୟ ରେ ପଢିଥିଲେ ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ଦାରୀକଥା ଶୁଣା ବିଷୟ ରେ। ତେବେ ଚାଲନ୍ତୁ ଆଜି ପୁଣି କିଛି ଉତ୍କଳମଣିଙ୍କ ବିଷୟରେ ଶୁଣିବା। ପବିତ୍ର ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସୁଆଣ୍ଡୋ ରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ମହାନୁଭବ ଙ୍କ ପ୍ରିୟ ପ୍ରବାସ ଥିଲା ଗାରିମାମୟ ଗଞ୍ଜାମ
1/n
ଗଞ୍ଜାମର ମାଟି ପାଣି ଓ ପବନ କୁ ସେ ଅତି ଭଲ ପାଉଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଜୀବନକାଳର ଅର୍ଦ୍ଧାଧିକ ଯାତ୍ରା ରେ ଗଞ୍ଜାମକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେବକଥା ଏହାର ପ୍ରମାଣ ଦିଏ।
କାରଣ ସେ ସର୍ବଦା ଗଞ୍ଜାମ ର ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରୀତି ଓ ଗଞ୍ଜାମବାସୀ ଙ୍କ ଓଡିଆପଣକୁ ସାଦରେ ଭଲ ପାଉଥିଲେ।
ଏଭଳିକି ନିଜ କାବ୍ୟ କବିତା ରେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ପରିସ୍ଫୁଟନ କରିଥିଲେ
2/n
ଉପରୋକ୍ତ କେଇ ପଦ ଥିଲା ଉତ୍କଳମଣିଙ୍କ ବନ୍ଦୀ ର ସ୍ବଦେଶଚିନ୍ତା ପୁସ୍ତକରୁ।

ଏଥିରୁ ଜଣାପଡେ ଉତ୍କଳମଣି ଙ୍କ ଗଞ୍ଜାମ ପ୍ରତି ସ୍ଵୀୟ ଅନୁରାଗ। ଖାଲି ଏତିକି ନୁହେଁ ସେ ଅନେକ କାବ୍ୟ କବିତା ରେ ଗଞ୍ଜାମ ର ଏଭଳି ଗୁଣଗ୍ରାମ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି।

*ଚାଲନ୍ତୁ ପଢିବା ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ କାରାକବିତା ରୁ କିଛି ପଦ:~
3/n
Read 23 tweets

Did Thread Reader help you today?

Support us! We are indie developers!


This site is made by just two indie developers on a laptop doing marketing, support and development! Read more about the story.

Become a Premium Member ($3/month or $30/year) and get exclusive features!

Become Premium

Too expensive? Make a small donation by buying us coffee ($5) or help with server cost ($10)

Donate via Paypal Become our Patreon

Thank you for your support!

Follow Us on Twitter!