Thread by @profdrmaydin

1/ Türkiye'ye yönelebilecek #CAATSA yaptırımlarıyla ilgili olarak 10 Temmuz 2019'da hazırladığım bilgiseli, yaptırım direktifinin dün ABD Başkanı tarafından imzalanması üzerine yeniden aşağıda dikkatinize sunuyorum. Ek düşüncelerimi ayrıca ekleyeceğim.

https://twitter.com/profdrmaydin/status/1149023708167753729

2/ Temmuz 2019 bilgiselinin 4, 5, 6. maddelerinde belirtilen yaptırım türleri seçilerek uygulanmıştır. Bunların tek seferde açıklanmış olmaları "tek yaptırım olduğu ve 5 tamamlanıncaya kadar devamının geleceği" şeklinde yorumlanamaz. Başkan seçmesi gereken yaptırımları seçmiştir.

3/ Elbette bu Başkanın "yaptırımların yeterli olmadığını veya dikkate alınmadığını" düşünmesi halinde yeni yaptırımlar yürürlüğe koymasına engel değil. Güncel durumda örneğin Rusya'dan 2. grup S-400 bataryası ya da farklı silah sistemleri alımı bunu gündeme getirebilir.

4/ Temmuz 2019 bilgiselinin 14. maddesinde Başkanın yaptırımları 180 güne kadar erteleme yetkisinin çerçevesi aktarılmıştı. Dün açıklanan yaptırım direktifinde de bu çerçeveye işaret ediliyor: "İlgili ülkenin Rusya'dan silah alımlarını durdurması (ya da bağımlılığını azaltması)".

5/ Güncel durumda erteleme söz konusu değil; yaptırımlar yürürlüğe girdi. Bu önümüzdeki dönemde Başkanın erteleme kararı vermesine elbette engel değil; bunun içinse Türkiye ile ABD arasında Rusya'dan silah alımları konusunda 1 anlayış birlikteliğinin ortaya çıkması gerekecektir.

6/ Uygulamaya koyulan yaptırımların, Kongre'nin listelediği 12 yaptırım arasından seçilen etkisi diğerlerine oranla nispeten "hafif" 5 yaptırım olması, yaptırımların kendilerinin "hafif" olduğu anlamına gelmez.

7/ Mevcut yaptırım listesi, bireysel yaptırımları bir kenera bırakırsak, esas olarak SSM üzerinden Türkiye'nin silah ve teknoloji alımları ile bunların finansmanını hedeflemektedir.

8/ Yaptırım metninin yüzeysel bir okuması, "Türkiye'nin silah alımını SSM üzerinden yapmayıp, başka devlet kurumları veya özel şirketler üzerinden yapmaya devam edebileceği" argümanına kapı açabilir; ancak bu ABD'nin aslında ne istediğini ve metnin arka planını gözardı etmektir.

9/ Yaptırım kararı Türkiye'nin Rusya'dan silah sistemleri almasını engellemek için hayata geçirilmiştir; bu haliyle alternatif alım yöntemleri bulunması halinde, bunların önünün ya Başkan tarafından kapatılacağı ya da Kongre tarafından yeni yasalara konu edileceği öngörülmelidir.

10/ Aksi durum, ABD'nin son yıllarda dış politikasında daha sık uygulamaya başladığı tüm yaptırım sisteminin sorgulanması anlamına gelir ki, ABD yönetimi bunu göze al(a)maz. Bunun bir örneği İran yaptırımları ve etrafından dolanmak için yapılanlara ABD'nin gösterdiği tepkidir.

11/ Bu yaptırımlar Türkiye'nin ABD'den hazır silah sistemleri alımı kadar, farklı silah üretimleri için ihtiyaç duyduğu parçaların tedarikini de etkileyecektir.

12/ Şimdilik Türkiye'nin alternatif tedarikçilere yönelmesinin önünde bir engel yok. Ancak Avrupa'dan pek çok tedarikçi/silah satıcısı ülkenin de şu anda Türkiye'ye açık/gizli silah ambargosu uyguladıklarını dikkate almak gerekir. Tabii Türkiye'nin yaptırımları aşacak kapsamlı +

13/ bir tedarik alternatifi ülke bulması halinde, bu yaptırımların bu ülke ve ilgili şirketler nezdinde devreye girebileceğini unutmamak gerekir. İran yaptırımları-Halkbank davası örneğini unutmayalım. Bu durumda diğer ülke/şirketler Türkiye'ye silah satışından çekineceklerdir.

14/Sonuç olarak, buraya nasıl gelindiği bir tarafa, bu direktif ile ABD 1975'den sonra ikinci defa "açık" şekilde Türkiye'ye silah ambargosu uygulamaya başlamıştır. Geçen sefer bu 3 yıl sürmüş & Türkiye'nin ülkesindeki tüm ABD askeri faaliyetlerini durdurması üzerine sonlanmıştı.

15/ Unutmayalım ki, yaptırımlar bir kere başladıktan sonra iki tarafta da kendi iç siyasi dinamiklerini ve uluslararası etkilerini doğurur ve iki taraf istese bile ortadan kaldırılmaları mutlaka bir zaman alır.

unroll @threadreaderapp