Tweet

Kapheros

24 Dec, 22 tweets, 15 min read

3 Haziran 1906’da ABD’de, Missouri’de dünyaya gelir.

Daha çok küçüktü ırkçılık ile tanıştığında. Yıllarca da kendisine maymun diyen insanlarla uğraşacaktı.
Anne ve babası küçük barlarda gösteriler yaparak geçimlerini kazanıyorlardı ama babasın onları terk etmesiyle

zor olan yaşam koşulları daha da ağırlaştı.

Josephine Baker, tam adıyla Freda Josephine McDonald Carson Baker.

12 yaşından itibaren beyazların evlerinde yatılı bakıcı ve kulüplerde garson olarak çalışmaya başlar.

1917’de, 17 yaşındayken kışkırtılmış beyazlar, yaşadığı siyahların mahallesini basar. Yaklaşık 100 kadar kişi ölür. Böylece şiddet, hayat mücadelesi ve ırkçılıkla erkenden tanışır.
13 ve 15 yaşında daha çocukken iki kısa süreli evlilik yapar.

Josephine, 16 yaşında Philadelphia’da bir dans topluluğuna girerek dansçılığa adım attı.
Gruplarla çeşitli skeçler sergileyerek ABD’yi dolaşan dansçı bu iş bittiğinde bir koroda yer almak ister.

Bu talebi ‘’sıska ve siyah’’ olduğu gerekçesiyle reddedilince Josephine Baker ırkçılıkla tekrar yüze yüze gelir ve kendisine de ömrü boyu ‘’Maymun’’ lakabı takılır.
1923’te Boston’daki bir gösteriye figüran olarak katıldıktan sonra New York’a gider ve

meşhur Broodway’de ‘’Chocolate Dandies’’ gösterisinde yer alır.
Josephine 1925’te, 19 yaşındayken bir yapımcının teklifi üzerine Paris’e gider ve burada nispeten özgür bir ortam bulur.
Champs Elysees Tiyatrosunda La Revue Nigre ile caz revülerinin Fransa’da tanıtılmasını sağlar.

Yaratıcı dansları, giysileri ve çıplaklığı, erotizmi ile Paris gece hayatında yeni revülerde yer alarak meşhur olur. Muz Dansı özellikle ilgi çeker ve Siyah Venüs adıyla anılır. Büyük şehirlerde şubeleri olan gece kulübü zinciri kurar, gösteriler yapar,

kendi prodüksiyon şirketini kurar, henüz yirmi yaşındayken anılarını yazdırır ve çok satar. Paris’in batısında şık bir mahallede oturur.
Avrupa’da şöhreti giderek yayılmaya başlayan dansçı dünyadaki en çok fotoğraflanın kadınlardan biri olur.

1923’te rol aldığı ‘Shuffle Along’ müzikali sanat dünyasının kapılarını birer birer aralamasına olanak sağlar.
Irkçılık Josephine’nin peşini bırakmaz.
Josephine’nin Viyana’daki gösterisi ‘beyaz ırka hakaret’ olarak algılanır,

Roma’da kiliseler Josephine’yi ‘ahlaksız şeytan’ olarak betimler, Budapeşte’de ise ‘Afrika’ya geri dön’ denilir.
Berlin’de SA birlikleri gösteriyi basar, faşist İtalya’da sahneye çıkması yasaklanır.

Irkçı olduğu bilinen kulüplerde sahneye çıkmayı reddeder.

1930’ların başında Tropik Siren, ZouZou ve Prenses Tam Tam adlı üç filmde yer alarak sinemaya da adım atar.

Josephine Baker teklif üzerine 17 Ocak 1934 yılında İstanbul’da da sahne alır ve ona Fikret Adil rehberlik yapar

1936’da Baker, “Ziegfield Follies” gösterisine katılmak için ABD’ye geri döndüğünde, ona gösterilen düşmanca tavırlar karşısında şok olur. Seyirciler ve basın, boyun eğmeyen ve yakıştırılan rollere uymayan siyahi bir kadını kabul etmez.

Baker, kızgın ve hayal kırıklığına uğramış bir şekilde Paris’e geri döner.
Zenginliğine rağmen onu Fransa’ya getiren Amerikan gemisinin siyahlar için ayırılan alt güvertesinde yolculuk etmek zorunda kalır.

1937’de üçüncü evliliğini Jean Lion ile yaparak Fransız vatandaşlığına geçer.
İkinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde, Baker, Mültecilerin şehir dışına çıkmasına yardım edip müzik notalarında görünmez mürekkeple yazılmış mesajlar taşıyarak Fransız Direnişi’ne katılır.

Askerleri eğlendirir Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da yardım amacıyla konserler verir. Savaş bittiğinde tekrar Paris’e döner ve Özgür Fransız Güçleri’nin deniz teğmeni Josephine Baker, Croix de Guerre madalyasını Fransız General Charles de Gaulle’den alır.

Eşi Lion’dan boşanan dansçı 1947’de Fransız orkestra şefi Jo Boillon ile evlenir.

1950’li yıllarda ırkçılığa karşı savaşmak için tekrar Amerika’ya gider ve Sivil Haklar Hareketi’ne destek verir, gösterilere katılır, ırkçılığa karşı üniformasıyla konuşmalar yapar.

Irkçılığa ve milliyetçi çılgınlığa karşı bir simge olarak farklı köken ve milliyetlerden savaş öksüzü ve yoksul 12 çocuğu koruması altına alır, Gökkuşağı ailesi adını verir.

1963’te Martin Luther King’in yanında Washington’daki yürüyüşe katılır.

Maddi durumu giderek kötüleşmeye başlayan Josephine zamanla tüm mal varlığını kaybeder.
Ona zor günlerinde Monaco Prensi Rainier ve Grace Kelly yardımcı olur.
Reddediliş ve ırkçılıkla mücadele ile geçen uzun yılların ardından Josephine,

1973’te New York’taki Carnegie Hall’da ayakta alkışlanır.

8 Nisan 1975’te 50. yıl sanat yılına ulaşan Josephine Baker Paris’teki Bobino Tiyatrosu’ndaki bir gösteriyle kutlanır.

Yalnızca dört gün sonra, 12 Nisan 1975’te Josephine Baker bir kanama nedeniyle hayata gözlerini yumar

Cenaze töreninde Fransız askeri onuruna layık görülen tek Amerikalı kadın oldu.
Monako’da toprağa verilmeden önce Paris’te devlet töreniyle uğurlanır.