Thread by @diaspora_turk

#1Mayıs

1973 yılında Köln’deki Ford Fabrikası’nda çalışanların sayısı 35 bine ulaşmıştı. Yunanistan, İtalya, Yugoslavya gibi ülkelerden işçilerin bulunduğu fabrikada en kalabalık topluluğu yaklaşık 12 bin kişiyle Türkiye’den gelen işçiler oluşturuyordu...

Misafir işçilerin büyük kısmı, koşulları ağır olan alt pozisyonlarda çalıştırılıyordu. Ücret konusunda eşit olmayan bir düzen işliyordu. Misafir işçiler 7,15-8,24 mark arasında saatlik ücret alırken Alman işçiler 8,98-10,59 mark arasında kazanıyordu.

Şartların iyileştirilmesini birçok kez fabrika yönetimine iletseler de sonuç alınamamıştı. Türk işçilerin dile getirdiği taleplerden biri de 4 hafta olan yıllık izin süresinin 6 haftaya çıkartılmasıydı. İzin süresinin 1 haftası yolda geçiyordu ve kalan süre yeterli olmuyordu.

Sorun çözülmeyince Türk işçiler sağlık raporu alarak izinlerini uzatmaya başladı. Ford yönetimi ilk başlarda raporları kabul ederken sayı arttıkça bu uygulamayı radikal şekilde durdurma kararı aldı. Sağlık raporu sunan yaklaşık 300 işçiyi Ağustos 1973’te işten çıkardı.

Bu, bardağı taşıran son damlaydı. Arkadaşlarının yeniden işe alınmasını isteyen işçiler, 24 Ağustos günü küçük bir grupla fabrika bahçesinde greve başladı. Greve diğer ülkelerden işçiler de katıldı ve sayı önce 8 bini, ardından 15 bini buldu. Ford şalterleri indirmişti!

İşçilerin talepleri şöyleydi: “İşten çıkartılanların hepsi geri dönecek. Bantların hızı yavaşlatılacak. Saatlik ücretlere 1 mark zam yapılacak. Yıllık izinler 6 haftaya çıkartılacak. Grevci işçiler ceza almayacak. Grev süresince saatlik ücretler tüm işçilere eksiksiz ödenecek.”

Grev tüm Almanya’da gündemin ilk sırasına oturmuştu. Fabrika ve sendika ilk günden itibaren grevci işçilere olumlu yaklaşmadı. Bu durum medyaya da aynı şekilde yansıdı. “Türklerin Ford Terörü”, “Yasadışı Grev”, “Türk Grevi”, “Vahşi Grev”, “Korsanlar” gibi manşetler atıldı.

Bunun bir grev değil işgal olduğu söylendi. Bild Gazetesi grevi başlatanların misafir işçiler olmadığını kızılların kışkırtması olduğunu yazdı. Fabrika yönetimi ancak bir defaya mahsus 280 marklık ödeme yapabileceğini duyurdu ve Alman işçileri örgütleyemeye başladı.

29 Ağustos: Alman işçilerden oluşan bir grup işçi, “Biz çalışmak istiyoruz. Fabrikayı açın.” sloganlarıyla Ford’un önünde eyleme başladı. Misafir işçilerin karşısında, fabrika yönetimi, sendika temsilcileri, medya ve polisten oluşan bir ittifak oluşmuştu.

Güzel şeyler de oluyordu. Belçika’daki Ford Fabrikası’nın montaj bölümü çalışanları bir mektup göndererek şöyle yazmıştı: “Grevdeki arkadaşlarımızın yanındayız. Destek olmak için yüz işçiyle birlikte yola çıkıyoruz!”

30 Ağustos: Fabrika önünde üzerlerine işçi önlüğü giymiş bir grup, ellerinde “Fabrikamızı geri alacağız!” pankartlarıyla kargaşa çıkartıp fabrika kapısından içeri girdi. Bir süre sonra önlük giyenlerin polis olduğu anlaşıldı. Grev, zor kullanılarak bastırılmıştı.

Grev sözcüsü Baha Targün sınır dışı edildi. 27 işçi tutuklandı. 100 işçi ihbarsız işten çıkartıldı ve yaklaşık 600 işçiye kendi istekleriyle istifa etmeleri için baskı yapıldı. Sendika bütün bu olup bitenlere itiraz etmedi. Misafir işçiler kendi başlarına kalmıştı.

Grev tüm Almanya’da büyük yankı uyandırdı. Bild “Alman işçiler Ford’u kurtardı.” manşeti atarken, Der Spiegel şöyle diyordu: “Çoğunda Türklerin çalıştığı Köln bantlarında artık aşağı proletarya tabakasına dahil olma hissi uyandı. Getto halinde tecrit edildiklerinin farkındalar.”

Grev bir uyanışa neden oldu. Misafir işçiler gelecek yıllarda iş yeri temsilciliği için daha fazla aday çıkartarak örgütlendi. Hak arama ve mücadele konusunda bilinçlendiler. Her şeye rağmen fabrikanın şalterlerinin işçilerin elinin altında olduğunu gösterebilmişlerdi. 🌿