Thread by @pishgoo44444

برای فهم هگل حداقل باید کانت رو بفهمیم و برای فهم کانت حداقل باید بدونیم هیوم چی میگه

ولی #دیوید_هیوم چی میگه که کانت رو متحول میکنه؟

هیوم میگفت تماااام محتویات ذهن انسان رو جمع کنیم، به اینا میگیم ادراکات، هرچی که میخواد باشه

اما اگر این ادراکات رو بررسی کنیم ما 👇

اساسا دو نوع ادراک داریم
انطباعات (یا تاثیرات)
تصورات (یا ایده ها)

انطباعات اموری هستند که بیواسطه در ذهن حاضر میشن، در واقع انطباعات چیزاییه که ما مستقیم تجربه میکنیم مثلا دیدن رنگ زرد یا دیدن شهر اورشلیم (بصورت live - اصلا خود هیوم هم از کلمه زنده استفاده میکنه)

👇

اما تصورات اموری هستند که با واسطه در ذهن ادم حاضر میشن، درواقع تصورات اموری هستند که ما مستقیم تجربه نمیکنیم، مثلا یاداوری رنگ زرد که قبلا دیدیم، یا مثلا یاداوری شهر اورشلیم که قبلا دیدیم (مثال ها واسه خود هیومه)

👇👇

حالا این دو گروه ادراکات را میتونیم به بسیط (ساده) و مرکب تقسیم کنیم

مثلا انطباع #بسیط مثل دیدن رنگ زرد، انطباع #مرکب مثل دیدن اورشلیم که ترکیبی از چیزهای مختلفه و یا کوهِ طلا که مرکب از کوه و طلاست

👇

تصورات هم همینطور

تصور #بسیط مثل یاداوری رنگ زرد و تصور #مرکب مثل تصور شهر اورشلیم یا تصور کوه طلا که مرکب از کوه و طلاست

******
از اینجا هیوم میگه که کل اندیشه های ما جزیی از تصوراته و همه ی تصورات در نهایت اگر خردش کنیم باید به انطباعات بسیط برسه
مثلا 👇

مثلا شما کوهِ طلا رو تصور میکنی (که یه تصور مرکبه) دلیلش اینه قبلا کوه و طلا رو تصور کردی (تصور بسیط از کوه و از طلا داشتی)
بعد خود اینا رو قبلا انطباع بسیط داشتی یعنی یه روزی رفتی کوه رو دیدی، طلا رو دیدی، حالا میتونی واسه خودت کوه طلا رو تصور مرکب کنی

👇

مثلا من وقتی اژدها را تخیل (تصور) میکنم یکی سری تصورات قبلی را بهم پیوند زدم و موجودی در ذهنم خلق کردم
امکان نداره که ما چیزی را تصور کنیم که به تصورات بسیط و در نهایت به #انطباعات_بسیط ختم نشه
مثلا اژدها را با بدنی از جنس سخت، رنگ سبز و دهنی که اتیش درمیاد و... تخیل میکنیم 👇

ولی تمام تصوری که از اژدها داریم ترکیبی از چیزهای قبلیست که قبلا بصورت زنده و لایو تجربه کردیم

پس تا اینجا هیوم میگه هر چی ادراکات داریم، یعنی تمام محتویات ذهن ما به انطباعات بسیط (یعنی به یکی از تجربه های لایو ما برمیگرده)

👇

از اینجا هیوم مسائل مختلفی باز میکند، مثلا اندیشه ها در یه اتصالیه که از مشابهت و مجاورت و علیت استفاده میکنه یا مثلا.....
من نمیخام همه رو توضیح بدم فقط این قسمت رو بگیم که از اینجا حمله های هیوم شروع میشه
حمله به مفاهیمی مثل جوهر، من، علیت، ضرورت و..

👇

مثلا هیوم صراحتا مینویسه وقتی فلاسفه مَدرسی (فلاسفه اسکولاستیک یا همون اخوندای مسیحی) میگن جوهر، به من بگید، من چه چیزی رو باید تصور کنم؟ ما هیچ تجربه ای (در واقع انطباع یا تصوری) از مفهوم جوهر نداریم
در واقع هیوم میگه اینها یک سری الفاظ بی معنا هستند

👇

هیوم از این گذر به #من هم میتازه و معتقد ه چیزی به اسم #من وجود نداره و از اینجا به ((من می اندیشم پس هستم)) دکارت هم میتازه

https://twitter.com/pishgoo44444/status/1438480213470494720?s=19

پس از اینجاست که هیوم میخواهد این مفاهیم متافیزیکی را دور بریزد و از اینجاست که این جمله معروف خودش را میگوید که "عقل هم بنده حسیات (احساسات) است"

من از بحث های فلسفی و البته جذاب هیوم عبور میکنم ولی اینجا رد علیت و ضرورت را از منظر هیوم بررسی میکنم
چرا که میبینید هگل 👇

هم در اینده با بخشی از تحلیل هیوم موافق است
در واقع هگل معتقد است علت جهان هر چه باشد(چه ماده، خدا یا هرچیز دیگر) علیت نمیتواند توضیح منطقی در مورد ان داشته باشد

توضیح کوتاهی در مورد علیت
هیوم با این چیزایی که گفتیم به مفهوم علیت (علت و معلول) هم حمله میکنه

👇

هیوم در باب علیت هم مثل مفهوم جوهر، میگه که ما در عالم خارج چیزی به اسم علیت یا همون علت و معلول را تجربه نمیکنیم مثلا شما وقتی اب میبینید چیزی به اسم علت خفگی بودن را تجربه نمیکنید، پس چیزی که ما به اون میگیم علیت، چیه؟
پاسخ هیوم:
توالی رویدادها

هیوم میگه ما همیشه 👇

میبینیم رویداد الف، از پس رویداد ب میاد و ما اون رو به اشتباه بعنوان علت و معلول طبقه بندی میکنیم وگرنه علت و معلول #مابه_ازای_بیرونی ندارند، از اینرو هیوم میگه وقتی شما میگید فلان چیز علت بیسار چیز است این امر بر طبق عادته
👇

در مورد #ضرورت هم همینطور
هیوم میگه هیچ ضرورت منطقی ای بین چیزایی که میگید علت و معلول همدیگه ان، وجود نداره

مثال بزنیم بهتره
مثلا شما میگی اب رو حرارت بدید جوش میاد
ولی هیچ ضرورتی اینجا وجود نداره، از چیزی به اسم اب و چیزی به اسم حرارت دادن، ما چیزی به اسم جوش اومدن رو 👇

نمیتونیم به ضرورت یا منطقا نتیجه گیری کنیم

اگر ما میدونیم اب رو حرارت بدیم جوش میاد چون قبلا تجربه کردیم وگرنه فرض کنید یه انسان 50 ساله که اتفاقا ذهنش قابلیت نتیجه گیری فوق العاده ای داره رو یهو بندازید وسط جهان ما
بهش اب رو نشون بدید حرارت دادنم نشون بدید 👇

امکان نداره نتیجه گیری کنه این دوتا با هم باشن، نتیجه جوش اومدن ابه

شاید یکی بیاد بگه اخه بین اب و حرارت و نتیجه که جوش اومدن ابه (معلول) یه رشته علت و معلولی (علت های واسطه) برقراره
مثلا اب رو حرارت بدی مولوکول ها شروع میکنن به حرکت کردن و 👇

مولکول اول به دومی و دومی به سومی و سومی به چهارمی و پنجمی و.... برخورد میکنه و گرما ازاد میشه و الی اخر

یعنی این ضرورت منطقی بخاطر اون رشته ی علت و معلولیه که ما نمیبینیم

ولی این جواب هم درست نیست چون هیوم باز میگه بین همین رشته علت و معلولی هم ضرورتی وجود ندارد
👇

درواقع حرف هیوم اینه که هیچ #ضرورت_منطقی ای بین رخداد اول و دوم وجود نداره
چه اب و حرارت و جوش اومدن اب
چه علت های واسطه

ببینید ما تو منطق میگیم
الف ب است، ب ج است، پس قطعااااا (به ضرورت منطقی) الف ج است
اصلا راه نداره چیز دیگه باشه
فرقی ام نداره محتوای این قیاس چی باشه

👇

به این میگن ضرورت منطقی

ولی هیوم میگه ضرورت منطقی ای بین چیزهای تجربی وجود نداره و اساسا #ضرورت هم یه واژه ای مثل علیت

اینکه ما میدونیم اب رو حرارت بدیم جوش میاد بخاطر تجربه های قبلیه و اینکه #فرض رو بر این گذاشتیم که سیر طبیعت یکنواخته و بهم نمیریزه...

👇

کانت با این حرفها از خواب جزمی بیدار میشه

کانت برخلاف تصور خیلیا؛ نه در تایید هیوم، بلکه اتفاقا در رد حرف هیوم، جرقه ها به مخش زده میشه و عملا فلسفه رو یه تکون درست حسابی میده....