Thread by @pishgoo44444

#یونان_باستان
#فیثاغوریان

فیلسوف پیشاسقراطی دیگه ای که ارای بسیار مهمی داره فیثاغورس (=پیتاگوراس) از شهر کورتون ایتالیا بود، که همه مون کمابیش با قضیه فیثاغورس تو هندسه باهاش اشنایی داریم؛ در مورد این بشر، همین بس که راسل تو تاریخ فلسفه اش میگه 👇

من کسی رو نمیشناسم که اندازه فیثاغورس تو تاریخ بشر تاثیر گذار بوده باشه، ولی قبل از گقتن ارای فیثاغورس یه نکته رو باید یادمون باشه که در مورد این شخص تردیدهای جدی هست، از اونجا که گویا فیثاغوری ها، یه انجمن رازالود و فرقه طوری بودن که فردی به اسم فیثاغورس استاد و لیدرشون بوده
👇

و از اونجا که هر چی کشف میکردن به اسم استاد پخش میکردن، دقیقا معلوم نیست چه تعداد از این کشفیات و کدوم این کشفیات، واقعا کار خود فیثاغورس بوده و کدومشون کار شاگردها و پیروان دیگه...

ولی در مورد #متافیزیک فیثاغوری ها چی میدونیم

فیثاغوریا معتقد بودن اساس یا بنیان عالم، 👇

این چیزایی که فلاسفه تا امروز میگفتن نیست، پس بنیان عالم نه آبه، نه هوا، نه آپیرون، نه آتیش، نه چهار عنصر، نه ماده و نه هیچ چیز دیگه، پس چیه؟
#اعداد
فیثاغوری ها معتقد بودن بنیان عالم اعداده

حرف عجیبیه
چطور میشه اعداد که انتزاعی به نظر میان اصل و اساس عالم باشن؟👇

شاید بگید عدد 5 یه مصداق بیرونی داره مثلا 5 تا سیب، 5 تا سنگ و... ولی عدد منفی پنج (5-) که دیگه ما به ازای بیرونی یا بقولی مصداق بیرونی نداره
یا مثلا تو ریاضیات شاید بگید 2 بعلاوه 3 میشه 5، این مصداق بیرونی هم داره مثلا دو تا سیب بعلاوه سه تا سیب میشه پنج تا سیب، ولی
👇

دو بعلاوه منفی هفت، میشه منفی پنج، اینکه دیگه مصداق بیرونی نداره، ضمن اینکه علامتهای جمع و تفریق و مساوی و... اینا که مصداق بیرونی نداره، پس نتیجه اینکه ریاضیات یه چیز انتزاعیه
کاری هم با تجربه نداره، شما چه مصداقی در عالم خارج باشه، چه نباشه، میتونید بگید 👇

دو بعلاوه سه میشه پنج، و این یه چیز تحلیلی و عقلیه

فیثاغوریا اینو میفهمیدن
پس چطور معتقد بودن که اساس و بنیان عالم عدده؟درواقع فیثاغوریا باید توضیح بدن که #چرا به این نظریه رسیدن
و #چطور میشه اعداد، واقعیت نهایی جهان یا بنیان جهان یا اون جوهره یا خمیره ی جهان باشه؟

👇

من تو پرانتز اینو اضافه کنم، خیلیا میگن منظور فیثاغوری ها از عدد این نبوده که اشیا از عدد ساخته شدن، منظور این بوده که کل دنیا رو اعداد فراگرفتن و یه هماهنگی و نظم عددی تو دنیا دیده میشه
ولی خیلیا میگن اینا کل جهان رو به شکل نقطه ها و واحدها میدیدن
یعنی #چطور میشه👇

اعداد بنیان عالم باشن باید گفت اینا معتقد بودن که همه ی اشیا و چیزهای عالم جمع نقطه ها (و یا واحدها) هستن و این یعنی اشیا از اعدادند
برای فهم مطلب به شکل زیر که بهش میگن #تتراکتوس (که واسشون خیلی مقدس بوده) دقت کنید

👇

این شکل یه هرم رو از نقطه ها یا واحدها میسازه

این شکل از قله به پایه، از 1 و 2 و 3 و 4 ساخته شده که مجموعا میشه 10 و بهش میگفتن عدد کامل و واسشون خیلی مقدس بوده...
در مورد اَشکال دیگه هم همینطور

حالا نکته جالب اینه، اینا یه سری اعداد خیلی خیلی مقدس داشتن👇

در مورد اعداد مثلا میگفتن اعداد زوج نامحدود و امر نامحدود یه چیز شریه، و اعداد فرد محدود، و امر محدود خیره

عدد یک واحده (نفس کل یا خدا)
عدد 2 اولین عدد زوج و نماد زنانگی مونثه
عدد 3 اولین عدد فرد نماد مرد یا مذکره

عدد 4 یه عدد مربع کامله و نماد عدالته
👇

عدد 5 جالبه، از اونجا که عدد پنج حاصل جمع 2 و 3 (مذکر و مونث هستش) میشه عدد ازدواج
عدد 6، عدد نشاط و شادمانیه
عدد 7، کایروسه (کایروس یه کلمه یونانیه ترجمه لغتیش رو میشه گفت فرصت یا لحظه مناسب ولی منظورشون بیشتر از این واژه اس، درواقع زمان به لحاظ کمی نیست، مثلا 👇

تولد من یک فروردین 1350عه، یا کوروش 549 ق.م تاجگذاری کرد این زمان به لحاظ کمّی (کمیتی) هستش که میگفتن کرونو (مثل کرونولوژی یا کرونومتر که زمان رو میسنجه)، ولی کایروس چیه؟ مثلا یه پرنده داره پرواز میکنه، من شلیک میکنم صاف میزنم تو قلبش، اون لحظه یا اون زمان دقیقی که تصمیم به
👇

شلیک گرفتم اون کایروسه یه زمان به لحاظ کیفیت مد نظره)

توضیح دادیم چطور اعداد میتونه بنیان عالم یا جوهره عالم باشه، ولی چرا فیثاغوری ها به این عقاید رسیدن؟
انجمن فیثاغوریا دیوانه وار ریاضیات رو دوس داشتن و واسه ریاضی(و البته موسیقی) احترام عجیبی قائل بودن، 👇

گفتیم که کلا انجمن فیثاغوری مثل یه فرقه مذهبی بودن که عرفان و فلسفه و ریاضیات تو انجمن تدریس میشد

عرفان و مذهبی بازیشون تحت تاثیر فرقه اورفئوسی بود (اون زمان مذهب اورفه ای، تو یونان باستان رواج داشت)

فلسفه شون تحت تاثیر ریاضیات بود
ریاضی و کشف، پشت کشف هم تمام زندگیشون بود👇

بخاطر همین اینا اروم اروم یه چیزای جالبی رو فهمیدن، قضیه فیثاغورث (که میگه مربع دو ضلع برابر با مربع وتره-شکل زیر) از کمترین چیزایی بود که کشف کرده بودن

اینا تصاعدحسابی و هندسی رو کشف کردن یا مثلا فهمیده بودن تو کل عالم یه سری نسبت ها با عدد 3 و 4 و 6 برقراره، 👇

یا مثلا اون عدد طلایی (نسبت طلایی) رو کشف کرده بودن و دیده بودن که این نسبت تو طبیعت بارها مشاهده میشه
نظریه اعداد (حساب) کشف فیثاغوری هاست، و هندسه رو بصورت استنتاجی در اوردن(یعنی از اصول موضوعه (بدیهیات) شروع کنیم بعد اصول متعارف، بعد قضیه هاو... از پایه شروع کنیم بریم جلو)
👇

یا مثلا تو موسیقی فهمیده بودن که مبنای گام های موسیقی روی اعداده و اینو فهمیده بودن که بین تارها، و موزون در اومدن صدا، باید یه نسبتهایی برقرار باشه (متناسب با اعداد 3 و 4 و 6)
اینها نمونه هایی از کشفیاتشون تو ریاضیه

ولی فیثاغوری ها این کشفیات رو به کل عالم تعمیم دادن و 👇

به این نتیجه رسیده بودن که همه چیز تو عالم عدده و درواقع اشیا نمود ظاهری اعداده

از اونجا که اعداد تو جهان تصور و ذهن وجود داره نه جهان خارج، اینا به یه جهان فراحسی قائل شدن که بهش میگن جهان ایده ها یا جهان مثالی

چنانچه بزودی میبینیم
این عقیده، یکی از ارکان اصلی فلسفه افلاطونه

درواقع افلاطون خودش فیلسوفی فیثاغوریه که سردر مدرسه اش نوشته بودن کسی ریاضی بلد نیست وارد نشه، و بزودی توضیح میدم چطور ارای فیثاغوری ها (درمورد جهان ایده ها یا مثال ها)، ارای پارمنیدس (حرکت وجود نداره)، ارای هراکلیت(کل جهان در حرکت مستمره) و نظرات سقراط رو با هم جمع زد.

👇

پس خلاصه اینکه فیثاغوری ها با مشاهده نظم و هماهنگی عددی تو طبیعت، معتقد شدن همه چیز اعداده (شعارشون این بود) و اساس عالم عدده، و اشیای عالم، نمونه یا تقلیدی از اعدادن.

درمورد فیثاغوریا اصل مطلب همینه ولی میشه چندین صفحه دیگه نوشت
اما در مورد عقاید مذهبیشونم کمی بنویسیم👇

عقاید دینی فیثاغوری ها
چندتا عنصر مهم تو عقایدشون دیده میشه

اول اینکه به #تناسخ اعتقاد پیدا کرده بودن، یعنی روح ادم بعد از مرگ دوباره تو جسم یه انسان یا حیوان حلول میکنه، دیوگنس لائرتیوس یه روایتی نقل میکنه که یه روز یه نفر یه سگ رو میزده، فیثاغورس این صحنه رو میبینه، میگه 👇

نزنش، من صدای دوستم را در واق واق این سگ شناختم (یعنی روح دوستش تو جسم این سگ حلول کرده)

دوم اینکه زندگی اشتراکی و کمونیستی داشتن، مثلا همه با هم غذا میخوردن، هم با میرفتن و میومدن و میخوابیدن، کتابها واسه همه بوده، حتی گویا نحوه سلام و دست دادن متفاوتی داشتن که 👇

همدیگه رو بشناسن، نکته جالب اینه که اکتشافاتشون تو ریاضی و نجوم و... رو هم بصورت اشتراکی به اسم فیثاغورس میدادن بیرون، واسه همین دقیق نمیدونیم کدوما ارای استاده و کدوما ارای فرد دیگه....

سوم بحث تزکیه نفس
مثلا خیلی ادمای ساکتی بودن و سکوت رو از فضایل اخلاقی میدونستن 👇

بینهایت رازدار بودن (چون انجمن سیاسی ای هم بودن رازداری واسشون خیلی مهم بوده)

یه سری تابوها (محرمات) هم داشتن مثلا دست زدن به خروس سفید حرومه، نگاه کردن تو آینه ای که بغل چراغ باشه حرومه، خوردن باقالی (یه سری میگن لوبیا یه سری میگن کل حبوبات) حرومه، گوشتخواری حرومه 👇

(گیاهخوار بودن - احتمالا فقط میوه جات و سبزیجات میخوردن) ، نشستن رو رطل (پیمانه) حرامه، وقتی ظرف رو از روی ذغال برمیداری نباید جای ظرف رو اتیش بمونه و باید ذغالا رو هم بزنی، یا مثلا از خواب پا میشی باید رخت خواب ها رو تر تمیز جمع کنی و....و.... (درواقع فیثاغوری ها 👇

با اینکارها یه انجمن دینی و یه نظم خاصی رو تشکیل داده بودن)

و درکنار اینا خودکشی حرامه، موسیقی ارزش بسیار زیادی داشته، چون روح و روان ادم رو جلا میده
از عقاید دیگشون اینه که باید به بدن خودت باید برسی، یا مثلا عقیده داشتن ما تو این دنیا زندانی هستیم

👇👇

و باید اعمالمون برپایه تزکیه نفس و تهذیب روح باشه (احتمال داره اینا رو از بودیسم گرفته باشه چون فیثاغورث ایران و مصر و هند سفر کرده بود)

از عقاید علمی دیگشون اینکه به فلک ثوابت (هفت سیاره) و زمین و خورشید که اعتقاد داشتن، ولی میدیدن اینا شد 9 تا، ولی عدد کامل عدد 10عه

واسه همین ارسطو میگه هر جا اعتفادشون گیر میکرد، زمین و زمان رو بهم میریختن تا با اعتقاد اینا جفت بشه و عقایدشون غلط درنیاد واسه همین کنار این 9 جرم اسمانی، یه سیاره جدید اختراع کرده بودن به اسم "ضد زمین" که تعداد اینا 10تا بشه 😂

ولی جالب اینه معتقد بودن زمین کرویه
👇

و همه این اجرام اسمانی (از جمله زمین و خورشید) دور یه گوی اتشین بزرگ میچرخن

فیثاغورث هم اولین کسیه که به جای واژه جهان از واژه کوسموس cosmos استفاده میکرده و این واژه ترجمه درستی تو اکثر زبانها نداره، چون کوسموس درواقع به یه "کل منظم، هماهنگ و زیبا" گفته میشه یعنی 👇

وقتی به جای واژه جهان، تو متون مختلف کوسموس گذاشته میشه، تو فیثاغوری ها باید یه کلمه ای ترجمه بشه که به کل جهان، معنای هماهنگی و زیباشناختی هم اضافه باشه و بار معنایی کل منظم و هماهنگ و زیبا رو داشته باشه که کلمه ای تو فارسی یا حتی انگلیسی واسش نداریم

یه نکته جالب دیگه هم بگم

یکی از فیثاغوریا اعداد #اصم یا همون اعداد #گنگ رو کشف کرد که نشون میده یه سری اعداد هستن که رقم دقیقی نیستن و رقم بعد اعشارشون تا بینهایت میره جلو و این اعداد بعد اعشار متناوب هم نیستن و تکرار نمیشن

بدبخت این کشف رو کرد
اینا ریختن سرش که 👇👇

تو به مقدسات بی احترامی کردی

بیچاره رو بردن وسط دریا، انداختن تو اب
که دیگه از این کشفای بد نکنه😂

عدد پی (3.1415926 ) یا نسبت طلایی (1.618033) یا عدد نپر (2.7182)
اینا عدد اصم هستن