Thread by @matinkh_fa

«هم‌وابستگی» یعنی چی؟ «هم‌وابسته» چه کسی است؟

در روابط با آدمها، مخصوصا آدمهای مشکل‌دار، یک سری الگوی رفتاریِ مخرب ممکنه در فرد ایجاد بشه که بهش می‌گن «هم‌وابستگی». یعنی اون مشکل، دیگه فقط مشکل پارتنر نیست، و به خود فرد هم سرایت می‌کنه، ولی به نوع دیگه. /۱

بعضی از مشکلات هستن که محدود به فرد باقی نمی‌مونن، و برای همه‌ی افراد رابطه دردسر ایجاد می‌کنن:
- اعتیاد به الکل، مواد مخدر، سکس
- پرخوری
- روحیه زیادی وابسته (needy)
- و...
این مشکلات می‌تونه باعث ایجاد «هم‌وابستگی» برای پانتر، فرزند، پدر و مادر، همکار و غیره بشه. /۲

«هم‌وابستگی» یعنی فرد اجازه میده رفتار و روحیه‌ی طرف مقابلش روی اون اثر بذاره. چون می‌دونه زندگی‌اش چقدر متاثر از طرف مقابلش هست، فرد سعی می‌کنه اون رو کنترل کنه تا آرامش رو به زندگی خودش برگردونه. /۳

یکی از عوامل شکل‌گیری الگوی رفتاری «هم‌وابستگی» وجود یک قانون خیالیه - اینکه برای حفظ آرامش در رابطه باید سکوت کرد و در مورد مشکلات حرف نزد. ترس از ایجاد درگیری و بحث، مانع میشه که فرد بتونه راحت احساسات و انتظاراتش رو بیان کنه. /۴

افراد «هم‌وابسته» روحیه مهربونی دارن و احساس می‌کنن اونها مسئول نیازهای بقیه هستن. انقدر به خواسته‌های بقیه توجه می‌کنن، که خودشون رو فراموش می‌کنن. حاضرن از خواسته‌هاشون عقب‌نشینی کنن تا بقیه رو نرنجونن. /۵

این ازخودگذشتگی افراطی باعث تلخ شدن اونها میشه. می‌بینن در قبال این توجه چیزی گیر خودشون نمیاد. کسی به اونها اونقدر توجه نمیکنه. احساس میکنن کسی براشون حقی قائل نیست. خودشون هم دیگران رو بالاتر قرار میدن. وقت برای همه دارن، جز خودشون. برای خودشون خرج نمی‌کنن، ولی برای دیگری چرا/۶

فرد «هم‌وابسته» همیشه در حال واکنش نشون دادن به عمل و روحیه فرد مقابلشه، و کمتر خودش عملی رو شروع می‌کنه. واکنش نشون دادن به پدیده‌ها طبیعیه، ولی اگه فرد همه نگاهش به طرف مقابلش باشه تا عمل بعدی‌اش رو از روی روحیه و رفتار اون انتخاب بکنه، یعنی داره خودش رو تخریب می‌کنه. /۷

روحیه «هم‌وابستگی» در فرد باقی می‌مونه، و اگه اصلاحش نکنه، با خودش به روابط بعدی‌اش هم می‌بره.
مثلا پدر الکلی بوده یا مادر زیادی محتاج، و این مشکلات باعث ایجاد روحیه «هم‌وابستگی» در فرزند میشن. اون بعدا این روحیه رو با خودش پیش پارتنر آینده‌اش می‌بره و اون رابطه رو خراب میکنه. /۸

فرد «هم‌وابسته» هیچوقت رنگ آرامش رو نمی‌بینه، چون همیشه نگران طرف مقابلش هست، باید بدونه اون چه نیازهایی داره، و روحیه‌ی اون رو بفهمه، تا بتونه رفتار و روحیه‌ی خودش رو مشخص کنه. /۹

کتاب چندتا مثال از موردهای «هم‌وابستگی» میزنه تا نشون بده این پدیده چقدر می‌تونه ظاهرهای متفاوتی داشته باشه. /۱۰

«جسیکا» زن ۳۲ ساله‌ایه که شوهرش الکلیه. این مشکل باعث شده زندگی زجرآوری داشته باشه. جسیکا مدتیه علاقه‌اش رو به سکس از دست داده و انرژی زیادی برای رسیدگی به خودش نداره، در حدی که به زور موهاش رو شونه می‌کنه. بخاطر زجری که میکشه شوهرش رو مسئول می‌دونه. /۱۱

چیزی که جسیکا بهش بی‌توجهه اینه که همسرش مدتهاست پیش مشاور میره و در کلاسهای ترک الکل شرکت می‌کنه. شوهرش ۶ ماهه که لب به الکل نزده، آدم سالمتری شده، و در کارش در حال پیشرفته. ولی جسیکا هنوز در روحیه‌ی روزهای مشکل‌دارشون مونده. /۱۲

مشکل «هم‌وابستگی» همینه. وقتی در فرد ایجاد بشه، خودش تبدیل به مشکلی میشه، و مستقل از مشکل اولیه به حیاتش ادامه میده. اینجا با اینکه مشکل الکلی بودن شوهر حل شده بود، ولی روحیه زجر کشیدن، بی‌توجهی به خود و… در جسیکا باقی موند. /۱۳

«شریل» همسر یک مرد معتاد به سکسه. شوهرش بطرز افراطی پورن تماشا می‌کنه و روابط مخفی زیادی داره. دوستهای شریل بارها بهش گفتن این رابطه سالم نیست و باید ازش بیرون بیاد، ولی شریل احساس می‌کنه باید به شوهرش کمک کنه؛ در عین حال ازش متنفر هم هست. /۱۴

«شریل» یک روز وقتی از خیانت جدید همسرش مطلع میشه، با چاقوی آشپزخونه دنبالش میافته تا بکشدش. اونجا برای اولین بار متوجه میشه که روحیه و رفتارش دیگه فقط بخاطر مشکل شوهرش نیست. بلکه خودش هم یک مشکل جدی داره که حاضره طرف مقابلش رو بکشه، ولی از اون رابطه بیرون نیاد. /۱۵

«کریستن» مثل زنهای قبلی نیست و مشکل جدی در زندگی‌اش نداره. ولی روحیه‌اش کاملا وابسته به روحیه شوهرشه. اگه شوهرش خوشحال باشه، اون هم خوشحال میشه. اگه شوهرش ناراحت باشه، اون احساس گناه می‌کنه اگه بخواد خوشحال باشه. /۱۶

«کریستن» خودش رو مسئول روحیه شوهرش و دیگران می‌دونه. می‌دونه حالت روحی‌اش کاملا بستگی به روحیه اونها داره، پس سعی می‌کنه شوهرش و دیگران رو کنترل کنه. همیشه نگرانه که اونها از چیزی ناراحت نشن. اون نمی‌تونه از زمانِ خودش در کنار دیگران لذت ببره. /۱۷

اینها همه مثالهای «هم‌وابستگی» بودن که نشون میده چقدر می‌تونه ظاهرهای متفاوتی داشته باشه. ولی در باطن همه‌شون در یک چیز مشترکن: فرد دائم در حال واکنش نشون دادن به آدمهای اطرافشه. /۱۸

افراد «هم‌وابسته» باور دارن که همه مشکلات زندگی‌شون بخاطر بقیه است. ولی باید بپذیرن که یک مشکل اصلی هم در خودشون وجود داره: این که تا این اندازه اجازه دادن بقیه در زندگی‌شون و تعیین روحیات‌شون نقش داشته باشن. /۱۹

آیا همه مشکل «هم‌وابستگی» دارن؟ کتاب میگه این سوال رو از خودتون بپرسید: آیا کسی در زندگی‌تون هست که همیشه نگرانش باشید و روحیه اون تا این اندازه روی روحیه شما اثر بگذاره؟ تا جایی که بخواید کنترلش کنید تا ناراحت نشه؛ تا شما از ناراحتیش ناراحت نشید و عذاب وجدان نگیرید؟ /۲۰ و پایان