۱. ۱۵ مهرماه ۱۳۸۷ وقتی عکسهای بیحجابش در مراسم نمایش ویژه آغاز اکران «مجموعه دروغها» در نیویورک منتشر شد، گمانههای قبلی درباره اقدام بیسابقهاش به واقعیت پیوست. گلشیفته فراهانی معیارهای نهادینه شده بازیگران زن سینمای بعد از انقلاب ایران ...
۲. در حکومت جمهوری اسلامی را به بیسابقهترین شکل ممکن به چالش کشیده بود.
یک سال قبل از آن، باوجود فعال بودن در بالاترین سطح جریان اصلی سینمای رسمی ایران، در فیلمی آمریکایی بازی کرده و به ایران بازگشته بود.
۳. گفته میشد در برخی صحنههای فیلمی که با لئوناردو دیکاپریو و راسل کرو بازی کرده، حجاب ندارد.
اگر این موضوع تائید میشد، آشکارترین اقدام در زیرپاگذاشتن یکی از اصول محوری نظام برآمده از انقلاب ۵۷ و شورشی تمام قد علیه حجاب رخ داده بود.
۴. ضبط گذرنامه و جلسات متعدد بازجویی در وزارت اطلاعات قابل انتظارترین واکنش از جانب حکومتی بود که هنوز تصویر روشنی از ابعاد اتفاق رخ داده نداشت. فشارها برای حذف صحنههای بازیاش، تلاشی برای اثرگذاری در محصول نهایی یکی از معروفترین فیلمسازان آمریکایی و نشانهای محسوس از ...
۵. گسترش دامنههای محدودگرای حکومتی تمامیتخواه فراتر از مرزهایش محسوب میشد.
آن روزها از میان پیشنهادها اجازه پیدا کرد در «درباره الی» بازی کند. فیلمی که یکی از تهیهکنندگانش، از نزدیکترین افراد به محمدباقر قالیباف، فرمانده پیشین نیروی انتظامی و شهردار وقت تهران بود.
۶. خارج از ایران در حالی که هنوز «مجموعه دروغها» اکران نشده بود، برای بازی در «شاهزاده پارس: شنهای زمان» انتخاب شد اما سرانجام زمانی توانست گذرنامهاش را بگیرد و از ایران خارج شود که سازندگان آن فیلم، جما آرترتون را به جایش انتخاب کرده بودند.
۷. پس از خروج، نگاهها متوجه اقدامات بعدیاش بود. وقتی در مراسم افتتاحیه نمایش «مجموعه دروغها» نهتنها بدون حجاب بلکه با لباسی کیلومترها دورتر از معیارهای پوششی قابل قبول حکومت ظاهر شد، در تهران ابروها بیش از پیش بالا رفت.
۸. «تندروی» واژه پرتکراری بود که در محافل رسانهای و هنری نسبت به اقدامش شنیده میشد. سال ۸۷ بود. هنوز طبقه متوسط با هوای «اصلاحات» نفس میکشید. همه منتظر شکست محمود احمدینژاد در انتخابات چند ماه بعد و بازگشت «اصلاحطلبان» به قدرت بودند.
۹. در آن فضا این پرسش که «چرا دارد پلهای پشت سرش را خراب میکند؟» برای گویندگانش صفتهایی چون «واقع گرایی» را به همراه میآورد.
وقتی مشخص شد در نسخه نهایی «مجموعه دروغها» برخی صحنههای بدون حجابش باقی مانده، تردیدها نسبت به سرنوشتش در سینمای رسمی ایران بیشتر شد.
۱۰. اما هنوز «درباره الی» مانده بود. سرنوشت آن فیلم به منازعه درون گروهی جریانهای قدرت در جمهوری اسلامی تبدیل شد. دست بالا را اطرافیان رئیس جمهوری وقت داشتند که آن زمان هنوز محبوب رهبر بودند. «درباره الی» با فرمان محمود احمدینژاد و در عین مخالفت وزیر ارشاد وقت ...
۱۱. (محمدحسین صفارهرندی) اجازه شرکت در جشنواره فجر پیدا کرد.
پیش از آن، فیلم در بخش مسابقه جشنواره برلین پذیرفته شده بود. بهمن ۸۷، نمایش فیلم در تهران با برلین همزمان شد.
حضور گلشیفته فراهانی در برلین با استقبال همکارانش مواجه نشد.
۱۲. اصغر فرهادی، پیمان معادی، مریلا زارعی و رعنا آزادیور که از تهران آمده بودند، فاصله خودشان را با او در مراسم فوتوکال و ...
۱۳. فرش قرمز فیلم به آشکارترین شکل ممکن نشان دادند و حاضر نشدند کنارش حاضر شوند.
۱۴. در نشست رسانهای هم با فاصله از او نشستند.
۱۵. در واکنشهای ستایش آمیز از فیلم، بازی درخشانش کم و بیش ذکر شد اما وقتی اکران «درباره الی» با اعتراضهای سال ۸۸ همزمان و گلشیفته خارج از ایران کنار معترضان قرار گرفت، تصور بازگشتش کم رنگتر شد. همکاریاش با مرجان ساتراپی که «پرسپولیس»ش خشم مدافعان جمهوری اسلامی را ...
۱۶. برانگیخته بود، در «خورش آلو با مرغ» تائید آغاز مسیر متفاوتی بود.
اتفاق مهم اما سال ۹۱ افتاد. وقتی که برهنه شد و آخرین حلقههای اتصال با معیارهای مورد قبول حکومت را گسست.
۱۷. در حالی که سیل لعن و نفرین و تمسخر به سویش روانه بود، مصممتر از گذشته راهش را در مسیر پرسنگلاخ مقابلش باز کرد. با این اقدام، استوارتر از گذشته بر اثبات تواناییهایش در دنیای به شدت پررقابت غرب متمرکز شد. استعداد و توانایی شگرفش، طیف گستردهای از فیلمسازان را مسحور خود کرد.
۱۸. همزمان با حضور موثر در جریان نخبهگرا و متفاوت، در نوع سینمای سرگرمی هم نامش را مطرح کرد تا هم در «دزدان دریایی کارائیب» و «استخراج» حاضر باشد و هم در آثار جیم جارموش و آرنو دپلشن.
۱۹. جایی که او حالا در آن ایستاده رشکانگیز است. فاصله نجومی این جایگاه در مقایسه با زنان بازیگر ایرانی همنسلش، اثبات امکان و لزوم تن ندادن به محدودیتهای دست و پا گیر است.
۲۰. انتخاب گلشیفته فراهانی و جسارتش در رد معیارهای محدودکننده حکومت جمهوری اسلامی ایران برای زنان بازیگر، به اثبات تواناییهایش فراتر از مرزهای جغرافیایی سرزمینش انجامیده است.
او در این جایگاه همچنان دردمند آلام مردم ایران است. او حالا الگویی برای ممکن بودن شکستن معیارهاست.
۲۱. گلشیفته فراهانی نقض لزوم پذیرش حصارها و قفسهاست. از چنین دختری البته که باید حکومت برسد و دستور به حذف سریال محبوبش از سامانههای رسمی پخش فیلم در کشور دهد. گلشیفته فراهانی فقط دختر بهزاد فراهانی و فهمیه رحیمنیا نیست. او دختر ایران است. ایرانی بدون پیشوند «جمهوری اسلامی».
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
همراهی محمدعلی طالبی، کارگردان فیلمهایی چون «شهر موشها»، «خط پایان»، «چکمه»، «تیک تاک» و «دیوار» با معترضان اصفهان و مادران آبان instagram.com/p/CW540LEoR1M/…
همراهی مهناز محمدی، کارگردان فیلم بلند «پسر، مادر» و مستندهای «زنان بدن سایه»، «بچههای خاک» و «کوچ نامه» با معترضان اصفهان و مادران آبان instagram.com/p/CW6Hiuktb7B/…
همراهی آیدا کیخایی، بازیگر نمایشهای «یک دقیقه سکوت»، «خشکسالی و دروغ»، «نوشتن در تاریکی» و ... با معترضان اصفهان و مادران آبان instagram.com/p/CW6YwCyvkes/…
#رشته_توییت
۱. تصویری از جوانان سرزنده و پرشور دوران به اصطلاح سازندگی بعد جنگ را نمایش میداد که هم «شهدا» را میشناختند، هم پابند مناسبات سنتی مذهبی بودند و هم عاشق شدن و ابراز علاقه به جنس مخالف را بدون پرده پوشیهای قبلی ابراز میکردند.
۲. با تلاش آشکاری در ارائه نوعی اغراق نمایشی (با تقلیدی از نوع بازی جیم کری) رامبد جوان از نامهای پرتکرار دهه ۷۰ در آثار نمایشی ایران بود. تصویری که ارائه میداد مشابه تعاریف مرسوم دوران پوست اندازی جمهوری اسلامی از نظامی آرمانگرا به ساختاری منفعت محور و رانتی بود.
۳. و آقای جوان از همان زمان تاکنون نشان داد بازی در این ساختار را خوب بلد است. هم به اهمیت حضور یافتن در دیدارهای رهبر جمهوری اسلامی آگاه بود و هم حضور همزمان در آثار مذهبی تلویزیون و (به ظاهر منتقد) سینما را پیش میبرد.
#رشته_توییت
پرویز صیاد، اصولگرایی واقعی که به راستی هیچگاه سر خم نکرد
۱.
صحبت از تولد پرویز صیاد است (نمیدانم درست است یا نه) اما این موضوع را بهانهای میکنم برای نوشتن از یکی از مهمترین نامهای تاریخ سینما، تلویزیون و تئاتر ایران.
۲. ترکیب حیرتآوری از استعداد، علاقه و توانایی با فعالیت پربار و تاثیرگذار در گونههای مختلف هنرهای نمایشی، پرویز صیاد را به نام تکرارنشدنی تاریخ هنر ایران تبدیل کرده است.
۳. فقط اشاره به خلق شخصیت نمایشی «صمد» به عنوان بیتکرارترین شخصیت نمایشی در بیان دوگانههای اجتماعی و سیاسی که تا همین امروز مقلدانی چون مهران مدیری با بازآفرینی آن، نام و اعتبار برای خود میگیرند برای ذکر اهمیت آقای صیاد کافی است.
روز تولد بهمن فرمانآراست. سازنده یکی از بهترین اقتباسهای سینمای ایران («شازده احتجاب») و از چهرههای مهم دهه ۵۰ با حضور تاثیرگذار در جریان سینمای متفاوت آن مقطع ایران. دربارهاش این سالها بسیار نوشته شده است. بویژه همین روزها که کتابی هم از او منتشر شده است. من اما .../۱
بخشی از کتاب «سراب سینمای اسلامی» نوشته رضا علامهزاده را که در آن خاطرهای از حضور آقای فرمانآرا در جشنواره مونترال سال ۱۹۸۹ بیان شده است، نقل کنم:
«در لحظه ورود به محل اقامتم در مونترال، در سرسرای هتل چشمم به سیدمحمد بهشتی خورد که گوشهای با بهمن فرمانآرا مشغول صحبت بود. ../۲
با اینکه با فرمانآرا آشنایی طولانی داشتم ولی برای اینکه با بهشتی همسخن نشوم به سویش نرفتم. نیم ساعت بعد تلفن اتاقم زنگ زد. بهمن فرمانآرا بود. به اتاقم آمد. نیمساعتی با هم حرف زدیم. گفت تماسش با بهشتی دلیل تائید او و سیاستهایش نیست بلکه عادتا به کسی که از او در مورد .../۳
#رشته_توییت
وقتی کیارستمی، مهرجویی و کیمیایی به مقبره خمینی رفتند
۱. دیدن عباس کیارستمی در #غیررسمی که پای صحبتهای علی خامنهای نشسته است، گروهی را به تعجب واداشته است. هرچند تلویزیون جمهوری اسلامی پیشتر تصاویر حضور او و علی حاتمی در دیدار
۲. سال ۷۳ سینماگران با علی خامنهای را پخش کرده (و من هم در رشته توئیتی آن را یادآور شده بودم) اما گویی برای بسیاری تازگی داشت. آنچه حالا در این رشته توئیت میخواهم به آن اشاره کنم هم با آنکه پیشتر پخش شده اما احتمالا برای بسیاری دیده نشده محسوب میشود.
۳. بهمن ماه سال ۱۳۷۵ عزتالله ضرغامی معاون سینمایی وقت وزارت ارشاد جمع بسیار پرتعدادی از سینماگران را به قبر خمینی برد. از تقریبا تمام سینماگران فعال آن زمان خواسته شد تا در این برنامه حاضر شوند. بویژه که این برنامه در روزهای آغازین جشنواره فیلم فجر پانزدهم برگزار میشد.
#رشته_توییت
تولد بهرام بیضایی، ویژه برنامه صحنه و یک یادآوری تاریخی
۱. پنجم دی ماه بهرام بیضایی ۸۲ ساله میشود. او از پس بیش از ۶ دهه خلق هنری تاثیرگذار مداوم، حالا از مهمترین مشاهیر فرهنگی معاصر ایران است.
مجله این هفته #صحنه رادیو فردا ویژهبرنامهای است درباره فیلمهای او.
۲. در این ویژهبرنامه نوشابه امیری، محمد عبدی، امیر پوریا و من مروری کردهایم بر ده فیلم بلند کارنامه آقای بیضایی، نسبت آنها با دوران ساختشان و ردیابی تحولات سیاسی و اجتماعی ایران. این شماره صحنه را از اینجا میتوانید بشنوید. radiofarda.com/a/30991095.html
۳. و تولد آقای بیضایی را بهانهای میکنم برای بازخوانی یکی از انبوه برخوردهای امنیتی با او در حکومت جمهوری اسلامی ایران: احضار و بازجویی از او در زیرزمین اداره اماکن نیروی انتظامی.