Thread by @lagadpatil_

#Thread 🧵

थोरले माधवराव पेशव्यांचे शेवटचे काही महिने फार हलाकीचे गेले. त्यांना अत्यंत बिकट परिसथितीत मृत्यूला तोंड द्यावे लागले होते.

माधवरावांना पोटदुखीचा रजयक्षमा (Intestinal Tuberculosis) या रोगाने नी ग्रासले होते. …

@the_mahrattas

१/६

…हा रोग अत्यंत बिकट असून यात त्या माणसाचे पोट प्रचंड दुखते.

माधवरावांच्या आजारपणा वेळी एक प्रसंग आहे. तो प्रसंग वाचला की त्यांना होणाऱ्या वेदनांचे मूर्तिमंत चित्र आपल्या डोळ्यासमोर उभे राहते.

वासुदेव शास्त्री खरे यांच्या ऐतिहासीक लेख संग्रह खंड ४ मधे शेवटी…

२/६

…माधवरावांच्या आजारपणाचे व मृत्यूच्या संबंधी विपुल पत्र छापले आहेत.

तर तो प्रसंग असा,
“ऑगस्ट १७७२ च्या सुमारास माधवराव चिंतामणीच्या थेऊर मुक्कामी जाऊन राहिले. प्रकृती हळूहळू ढासळत होती. माधवराव भ्रमात जाण्याच्या बेतात होते. …

३/६

एके दिवशी प्रातःकाळी माधवरावांची प्रकृती अचानक बिघडली आणि दादासाहेब (राघोबा दादा) आणि सखारामपंत (सखाराम बापू बोकील) यांना बोलले, "आपल्या हातून आता या वेदना बिलकुल सोसवत नाहीत, खंजीर द्या, आता पोटात खुपसून घेतो." त्यावर दादासाहेब बोलले, …

४/६

"रविवार पर्यन्त काही गुण नाही आला तर खंजीर देतो."

रविवारी पुन्हा माधवरावांनी खंजीर मागितला आणि म्हणाले, "कालच्या कराराप्रमाणे आम्हाला खंजीर देणे, नाही दिला तर प्राणत्याग करीन." त्यावर दादासाहेब बोलले की, "विचार करून सांगतो."

५/६

हे ऐकताच माधवरावांचा राग अनावर झाला. नंतर त्यांना शांत करण्यात आले.

एवढ्या वेदनात ही फक्त ते रयतेबद्दलच विचार करत होते. त्यांच्या नऊ कलमी मृत्यूपत्रात कलम दुसरे तेच सांगते.

#थोरले_माधवराव @MulaMutha @ShefVaidya @TMahrattas

६/६

इतिहास अभ्यासक मंडळ, पुणे

थोरल्या माधवराव पेशव्यांबद्दल गो. ग. सरदेसाई आणि जेम्स ग्रँड डफ यांचे गौरवोद्गार...

https://twitter.com/lagadpatil_/status/1493790584062214146?s=19