۱) گمان نمیکنم واژه «بنبست» در این مقطع واژه مناسبی باشد. فعلاً در مذاکرات وقفه افتاده است و شرکتکنندگان وین برای کسب تکلیف و احیاناً رایزنی با روسیه به پایتختها بازگشتهاند. اما با گذر زمان ایجاد بنبست دور از ذهن نیست.
۲) اگر در جریان جنگ اوکراین یک فاجعه انسانی رخ دهد - آنطور که بحث بسیار مهم استفاده از جنگافزار بیولوژیک مطرح شده است - یا یک شخصیت مطرح (مثل زلینسکی) کشته شود یا آسیب ببیند، یا بین نیروهای روسیه و ناتو در آسمان یا زمین درگیری رخ دهد، مدیریت اوضاع از کنترل خارج میشود.
۳) از ماهها پیش بسیاری از کارشناسان نسبت به عواقب مذاکره غیرمستقیم با آمریکا - آن هم با وساطت روسیه - هشدار داده بودند. ماهها توصیه شد بگذارید تیم آقای باقری مستقیم با آمریکا مذاکره کند؛ گفته شد که زمان، یک عنصر «حیاتی» است و لذا از شرایط مساعد کنونی تا تغییر نکرده استفاده کنید
۴) گفته شد نقش واسطهها را کمرنگ کنید تا ملاحظات آنها بر ملاحظات ایران تفوق پیدا نکند؛ اما متاسفانه در پاسخ به این توصیهها، این کارشناسان به «غربگرایی» و «غربگدایی» و سرسپردگی به «کدخدا» متهم شدند! حال، همچنان همان تحلیل معتبر است.
۵) یک راهحل این است که ایران و آمریکا - بدون اتلاف وقت - به صورت مستقیم با یکدیگر مذکراه کنند و ایران نشان دهد حاضر و قادر است برای تأمین منافع خود در سیاستهای راهبردیاش انعطاف به خرج دهد.
۶) همه اطراف - به ویژه روسیه - باید بدانند ایران عهد اخوت با کسی نبسته و وزنه خود را ارزان در کفه ترازوی هیچیک از قدرتها قرار نخواهد داد.
۷) ایجاد چنین تصویری از ایران مستلزم اتخاذ خلاقیت و ابتکار دیپلماتیک است؛ و فعلاً بهترین ابتکار، دیدار مستقیم میان وزیر امور خارجه ایران و همتای آمریکایی اوست.
۸) اینکه ایران در مقابل روسیه جانب احتیاط را بگیرد قابل درک است. روسیه یک همسایه قدرتمند است و لازم است با آن روابطِ خوب و بهینهای داشته باشیم. ضمن اینکه روسیه یک همسایه بیپرواست که باید آسیب آن را مدام مهار کرد.
۹) در واقع، تنش با روسیه به نفع ایران نیست چرا که تنش با چنین همسایهای ایران را وارد یک رابطه فرسایشی و پرهزینه خواهد کرد. در نتیجه، اینکه دولت با روسیه با احتیاط برخورد میکند جای سرزنش ندارد.
۱۰) اما از سوی دیگر لازم است در نگاهی کلانتر روابط ایران و روسیه به صورت جدی - جهت ایجاد تعادل - بازنگری شود. در وضعیت فعلی، رابطه دو کشور رابطه متوازنی نیست و ایران باید تلاش کند - از طریق بسط روابط خود با سایر قدرتها - این توازن را به روسیه تحمیل کند.
۱۱) موضع جدید روسیه در مذاکرات وین بلافاصله پس از دیدار بنت با پوتین مطرح شد. نمیشود تاثیر اسرائیل را نادیده گرفت. به ویژه اینکه امروز اسرائیل میان روسیه و اوکراین عملاً نقش میانجیگر اصلی را گرفته است و رژیم اسرائیل به دولت اوکراین فشار میآورد تا شرایط پوتین را قبول کند.
۱۲) میتوان حدس زد احتمالاً حمایت اسرائیل از موضع روسیه در جنگ اوکراین در ازای کارشکنی روسیه در مذاکرات وین صورت گرفته است.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
۱) سفر آقای دکتر امیرعبداللهیان به مسکو اتفاق خوبی است؛ و فرصتی فراهم میآورد تا ایران ملاحظات و دغدغههای جدی خود را نسبت به مطالبات اخیر روسیه مطرح کند و به تلاش برای یافتن یک راهحل دوجانبه در این راستا مبادرت کند.
۲) حقیقت این است که ایران میتواند به مردم روسیه در خنثیسازی اثر ضد انسانی برخی تحریمها کمک کند. اما انعقاد یک توافق برای چنین همکاریای نمیتواند در چارچوب مذاکرات وین صورت بگیرد.
۳) چرا که حتی اگر آمریکا و غرب با خواسته روسیه در وین موافقت کنند - و معافیت درخواستی روسیه را حتی در متن نهایی توافق قید کنند - ایران عملاً به عنوان «مفَر» (Loophole) تحریمهای روسیه در افکار عمومی جهان شناخته خواهد شد.
۱) اگر آمریکا و اعضای کمیسیون مشترک برجام درخواست روسیه (برای اخذ معافیت در مورد کار با ابران) را نپذیرند، روسیه میتواند مذاکرات را در فرمت فعلی تخریب کند.
۲) اگر هم درخواست روسیه را بپذیرند، ایران عملاً به مباشر روسیه تبدیل خواهد شد و - مادام که تحریمها علیه روسیه برقرار است - هیچ دولت و شرکتی حاضر نخواهد شد از بیم هزینههای حیثیتی یا تبعات حقوقی نقض تحریمهای روسیه با ایران کار کند.
۳) مذاکره بدون روسیه و خارج از چارچوب مذاکرات وین نیز مستعد است - به مثابه یک «توافق جدید» توسط کنگره تلقی شود - و
قانون INARA را کلید بزند.
۱) جناب دکتر امیرعبدالهیان، به وین تشریف ببرید و هم با هیأت آمریکایی نشست دوجانبه برگزار کنید و هم با هیأت روسی مقالات کنید. به جهان این سیگنال را بدهید که سیاست خارجی ایران تابع هیچ کشوری نیست، تطبیقپذیر با شرایط روز است و تنها محرک آن منافع ملی ایران است.
۲) ایران در شرایطی روی نقشه دیپلماسی جهان نقش خواهد داشت - و از حداکثر ظرفیت برجام و حداکثر پتانسیل نظم جدید بینالمللی بهرهمند خواهد شد - که نشان دهد وزنهاش را ارزان در کفه ترازوی هیچ قدرتی قرار نخواهد داد.
۳) تندروهای واشنگتن میخواهند توافق وین را دستپخت روسیه جلوه دهند تا در جو کنونی
راحتتر آن را خراب کنند. افکار عمومی ایران نیز به اشتباه توافق وین را محصول کار مسکو میداند. با ابتکار دیپلماتیک خود این فضا را عوض کنید.
۲) در این شرایط با سربازانی که اسیر میشوند چگونه برخورد میشود؟ مانند اسیر جنگی؟! چه بلایی بر سر قوانین حاکم بر نزاعهای بینالمللی مسلحانه میآید؟ حال متوجه میشوید نامگذاری سپاه پاسداران ایران به عنوان یک «سازمان خارجی تروریستی» توسط ترلمپ چقدر بی پروا و ابلهانه بود؟
۳) معتقدم لازم است در مذاکرات وین بر تأثیر بسیار منفی بدعتِ قرار دادنِ نیروهای نظامی دولتها در فهرستهای سازمانهای تروریستی تاکید بیشتری شود.
۱) موضع رسمی ایران این است که اتفاقات اخیر، ریشه در اقدامات تحریکآمیز ناتو دارد؛ اما ایران جنگ را چاره نمیداند و طرفین را به یافتن یک راه حل سیاسی و دموکراتیک در این باره دعوت میکند. موضع دقیق و اصلی ایران را باید در اظهارات وزارت امور خارجه و سخنگوی آن جستجو کرد،
۲) هر چند مقصر اصلی ناتو و کشورهای غربی هستند که در سه دهه اخیر، دغدغهها و ملاحظات امنیتی جدیِ روسیه را نادیده گرفتند، اما اقدام اخیر نظامی روسیه علیه اوکراین یک اقدام غیرقانونی، برخلاف حقوق بینالملل و تهدید جدی علیه صلح و امنیت جهانی است...
معتقدم ضروری است ایران به #روسیه و ناتو پیشنهاد یک معاهده چندجانبه بدهد. به چند دلیل:
۱) اول اینکه به مصلحت ایران نیست در جنگ اوکراین جانبداری کند. به عبارت دیگر، اتخاذ یک موضع «سیاسی» به نفع روسیه (یا به فرض محال، به نفع طرف مقابل) به مصلحت ایران نیست.
۲) اما اتخاد یک موضع حقوقی و قانونمحور - که ملاحظات متضاد و متفاوت طرفین را لحظ کند - ایران را تا حدوی از گزند عوارض جانبی این جنگ و پیامدهای جانبداری سیاسی از یکی از طرفین مصون نگه میدارد.