Thread by @iuefsosyoloji

Akademide sıklıkla gündeme gelen bir konuya “predatory publishers” (yağmacı/yamyam dergiler) konusuna dikkat çekmek istiyoruz.

Uluslararası yayın faaliyetlerine verilen önemin arttığı günümüzde, alanında yayın yapıyor görünen ancak işi akademik yayından ziyade para kazanmak olan son rakamlara göre sayısı 4.000’leri geçmiş olan birçok dergi söz konusu.

Uluslararası endekslerce tarandığını iddia eden bu dergiler, para karşılığında çalışmanızı yayınlayacaklarını vaat ediyorlar. Çalışmanız akademik bir incelemeye tabii tutulmuş gibi kolayca yayımlanıyor, siz yeter ki ücretini ödeyin!

Bu dergilerde bir çalışmanızın yayımlanması siz iyi niyetli olsanız dahi ilerde önünüze kara bir leke olarak çıkabilir. Bu sebeple bunlardan uzak durmakta fayda var.

University of Colorado Denver'in kütüphanecisi Jeffrey Beall tarafından hazırlanan beallslist.weebly.com sitede yağmacı/muhtemel yağmacı dergilere ilişkin bilgileri bulmak mümkün.

Öte yandan, alanında tanınan web of science,doaj, scopus gibi endekslerce taranan dergilere güvenmekte yarar var.

Peki bu güvenilir dergilerin sitelerinin de kopyalandığını ve aslında sizin asıl dergiye değil de sitesi kopya edilmiş dergiye çalışmanızı göndermiş olabileceğinizi biliyor musunuz?

Sizce hangisi gerçek site? (beallslist.weebly.com/hijacked-journ…)

Aynı sitenin ilgili bölümünden bunları karşılaştırmada yarar var. En doğru yöntem ise güvenilir endekslerin sayfalarından bu dergilerin sayfalarına yönelmek.

Sahte (fake) sitelerde itibarınızı, bankacılıktaki gibi dergicilikte de önemsiz olmakla birlikte paranızı, kaybetme riskiniz var. Ayrıca çalışmanız sizin haberiniz olmadan yabancı dergilerde hiç tanımadığınız birileri adına da yayımlanabilir.

Bütün bunların önüne geçmek için thinkchecksubmit.org sitesindeki adımları izleyebilirsiniz.

Akademik yayıncılık nasıl oldu da bu hale geldi? Bilim yayıncılığının bu kadar ticarileşmesinde alanında öncü yayınevlerinin bir çalışmanızı yayımlamak istediğinizde talep ettikleri yüksek ücretler önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır.

Örneğin, Wiley'de bir çalışmanızı yayımlamak isterseniz talep edilen ücret 5000 doları geçebiliyor.
authorservices.wiley.com/author-resourc…

Bunların önüne geçmek için doğru açık bilim/açık erişim politikası uygulayan yayınevlerini desteklemek önem arz ediyor. Bunların başında da üniversite yayınevleri geliyor. Bazı üniversite yayınevlerinin listesi için: aupresses.org/aaup-members/m…

Bu konuyla ilgili yakın zamanda kaleme alınmış bir yazı için:
dunya.com/kose-yazisi/bi…

Yazıda bahsi geçen “Paywall” başlıklı belgesel için:

Akademik yayıncılığın marazi yönelimlerine ilişkin zinciri Dr. Metin TUNÇ’un kılavuzluğunda Salih ÜNÜVAR hazırladı.

Her iki arkadaşımıza da teşekkür ederiz.