Thread by @e507

#Eurobond ile #mevduat faizlerinin yakın olması gerektiğinin iması kafamın tasını attırıyor :) Gürültüden hoşlanmam ama müdahale şart.

1. Olay nedir?
Filanca banka (ve Türk hazinesi) %7+ ile $ borçlanıyor. Ama yurt içinde mevduata %3.30 veriliyor. Demek ki büyük entrika dönüyor!

2. Ne gibi oyunlar?
Türk bankalarına yatırılan dövizler ortada yok! Çekmek isterseniz çekemezsiniz!! O yüzden dışarıdan pahalıya borç alıyorlar!

3. Deme ya. Türkiye'ye özgü bir durum mu bu?
Tabii ya ne sandın. Büyük dalavere var, dedim ya.

🔥507🔥 parmaklarını çıtlatır...

Yukarıdaki 3 cümleyi ima eden her tür iddiayı alın, çöp kutunuza basket olarak fırlatın. Sonra da üstüne ispirto döküp yakın! Niye mi?

0. Şu "mevduatlar aslında bankada yok! hepsi buhar oldu!" geyiğinden çok sıkıldım. Sanki tüm dünyada mevduat bankaları paraları toplayıp sonra+

turşusunu kuruyor. Bir bizimkiler parayı buhar ediyor. Peh! 2 aylık mevduatı alan banka onunla 5 yıllık döviz kredisi veriyor. Mevduatçı parasını isterse; kredilerin geri çağrılması gerek. Borçlular o parayı ödeyemez. Yok illa ödesin? Karşılıksız para sisteminde yok öyle bir şey.

Dışarı kaçıran elbette vardır ama sistem bu! Sadece TR'de değil, yabancı parasıyla gerdeğe giren tüm dünya ülkelerinde bu. 70 yılda dünya "çarpan" bankacılığını öğrendi biz öğrenemedik. MB'ler sisteme 1 birim para sokar, bankalar onu mevduat-kredi döngüsünde 8 katına çıkarır.

Ama krediler hep uzun vadelidir ve bankalar mudilerinin hepsinin "paramı ver" demesine karşı bir çözüm üretemez. Kredi vermesin o zaman? Ne yapacak parayı? Eurobond da almasın çünkü devlet itfa tarihinden önce geri ödeme yapamaz
⏭️Bankacılık "kredi ve VADE riski"ni yönetme işidir

1. CDS diye bir şey var... "ülke risk primi" hani. Yabancıların borç verirken "kazanmak istedikleri" EK faiz oranı = %3.20. Kabaca ABD borçlanma faizine ödemen gereken ek oran. Ödemek zorunda değilsin! Borç alma, ödeme? Ha illa alacağım diyorsan, buradan veriyorlar. Zorla değil.

2. Yurt içi mevduatı kim bankaya getirip yatırıyor? Çok çok büyük oranda yerli firma ve şahıslar. Al sana taze özdeyiş: "Yurt içi mevduata ülkenin risk primi ÖDENMEZ". Çünkü para içeride zaten! Ülke risk primini hem yaşayan hem yaratan sistemin parçası o... Çok soyut geldiyse:

Sen köpekbalıklarıyla yüzen ve bunun için belli bir maaş alan dalgıçsın. Ama koca okyanusta kendi kafasına göre rahatça yüzen bir yabancıyı aynı riskli havuza sokmak istiyorsan çok daha fazla para vermek zorundasın! Ama diyorsun ki neden aynı düşük maaşa çalışmıyor? BS.

3. Peki yurt içi mevduat sahibi, o çok yüksek Eurobond faizlerini alamıyor mu? Parası belli bir eşik değerin üstünde olan ve ürünü bilen alıyor (aynı mevduat gibi)! Ama ya vergisel kısmından hoşlanmıyor (çünkü gelir vergisi dilimi devreye giriyor) veya kısa vade isteği tutmuyor;

60 gün bağlayan mevduatçı 10 yıllık tahvil almıyor! Ama sen diyorsun ki o ikisinin vadesini karıştırmadan faizlerine bak ve tek nedeni kötü niyete bağla. Gelin o kirliliği de temizleyelim:

Vadesine 57 gün kalmış Eurobond faizi %3.52
Vadesine 13 ay kalmış Eurobond faizi %4.32

Ne oldu hani Eurobondlar 7 veriyordu? Ama bunların vadesi kısa! Ehh! Sen 10 yıl vadeden kaç! Çünkü kendi devletinin, kendi bankalarının riskini almaktan çekin. Ama yabancı o riski aldığında; ek mama istediğinde karşı çık! Hem de aynı faizden Eurobond alabilirken alma! Temiz iş...

4. Bir de dolar mevduatın "gerçek faizi" olayı var. Tüm sistemin ortalaması %3.30 şu an. Bunun içinde 150 milyon dolar mevduat yapan ağa da var, Ziraat bankasında 500 dolarını %0.50 faizle bağlayan da. Eurobond ilk ihracında ise bu yok; yani biri perakende pazar, diğeri toptan.

Ama sen yine ikisi birebir aynıymış gibi karşılaştır emi. Doğrusu ne? Getir bakalım holdinglerden birinin $10 milyon mevduatını masaya şak diye vur. %3.30 mu alıyorlar? Hayır! Ülkede dolara fiilen verilen "azami faiz oranı" Ekim ayında %10 idi! Kasım'da %8.50 oldu. Şu an %6.50...

Hadi bunlar belki özel durumlarda verilmiştir (tüzel mevduat blokeli şahsi kredi kullanımı & klasik patron çakallığı) diyelim ve %1 de senin için silelim. 3 aylık mevduata %5.50 alıyorlar büyük mevduat için. Yukarıda da Eurobond faizini yazdım. Hangisi yüksek, ben bilemedim de?

5. Ama ama bu düzensizlikler karmaşalar bir bizim ülkemizde var. Yok mu?
Yok güzel kardeşim yok. CDS'i 300+ olan başka bir ülke bul (az var) ve USD faizlerine bak. Mesela Ukrayna'yı araştır. Arjantin'i incele. Onlar %4'ten Eurobond satabiliyorlar da bir sen mi yapamıyorsun aceba?

Özetle: Elmayla, orangutanı karşılaştırmayın arkadaşım. Ülkede döviz faizi yüksekse, sebebi var. Sen riski yaratan şeylere odaklan. Onları sorgula; sonuçlar sanki nedenmiş gibi tartışma.
👇🏽
1. Enflasyon bir sonuç.
2. Cari açık bir sonuç.
3. Her türlü yüksek faiz bir sonuç.

Son olarak: DTH-severler "peki ne yapalım?" diyecek. Eurobond araştırın. Yurt dışı piyasalarda ihraç edilmesinden mütevellit halka arzda alamasanız da; 10-20 bin USD ile devletin, 100-200 bin USD ile de banka eurobondlarını 2. elden alabilirsiniz. (%3 faizli döviz DİBS değil ha:)

Evet 5 yıldan uzun vadeye sabitlenmek zorundasınız . Evet yüksek meblağda faiz geliri elde ederseniz %35'e kadar giden dilimlerde vergisi olacak (alternatifi kaçak göçek: off-shore). Evet yabancı vergi ödemiyor...
Çünkü bu riskli havuzda yüzen sensin, benim, biziz. Onlar değil.🤛🏽