Thread by @5inan_

KANAT OPERASYONU
1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sonrası Yunanistan’ın NATO’dan çıkması ve NATO Başkomutanı Bernard Rogers’in Türkiye’yi ikna çabalarıyla Yunanistan’ı tekrar NATO’ya dahil etme süreci. “Rogers Planı”diye de bilinir.
|BİLGİSEL|

[#ABD ve #NATO’nun #Yunanistan’ı tekrar NATO’ya dahil etmek istemelerinin sebebi; Yunanistan’ın Doğu bloğuna kayacağı ve böylelikle NATO’nun #Akdeniz kanadının zarar göreceği endişesidir.]

Yunanistan’ın NATO’dan ayrıldıktan sonra ABD ile NATO yöneticileri Yunanistan’ı NATO’ya tekrar dönmeye razı ettikleri bir dönemde; #Türkiye’yi yöneten siyasi iktidarlar, #Yunanistan’la aramızdaki #Kıbrıs ve Ege sorunlarını çözmeden+++

Yunanistan’ın #NATO’ya elini kolunu sallayarak tekrar girmesine karşı çıkmışlar, müsaade etmemişlerdir.Çünkü #Yunanistan’ın NATO’ya geri alınması için antlaşmalar gereği Türkiye’nin kabulüne muhtaç kalmıştır.

Yunanistan’ın bu durumu Türkiye için bir avantaj olmuş; #Kıbrıs ve Ege sorunlarında Türkiye’nin elini güçlendirmiştir. Hatta bu durum bir zamanlar #Avrupa Birliği’ne girebilmek için Türkiye’deki siyasetçiler tarafından şart koşulmuştur.

ABD ve NATO yöneticileri 1977’den itibaren Yunanistan’ı tekrar askeri kanada dahil edebilmek için sürekli çaba harcamış fakat Türkiye’yi bir türlü ikna edememiştir. Ta ki
1980 yılında Türkiye’de yaşanan darbe ve Kenan Evren cunta yönetiminin başa geçmesine kadar.

12 Eylül 1980 darbesinden sonra Evren ile yakın dost olan Rogers, Türkiye’yi ikna edebilmek için 1 ay içinde Ankara'yı 4 kez ziyaret etmiştir.
Rogers, Yunanistan’ın Türkiye’nin AB ile ilişkilerini engellemeyeceği yönünde dönemin Devlet Başkanı Kenan Evren’e“asker sözü”vermiştir.

Rogers’ın bu sözü üzerine Kenan Evren, Türkiye'nin vetosunu kaldırmış ve 12 Eylül 1980 darbesinden sadece 5 hafta sonra #Yunanistan yeniden #NATO'ya geri dönmüştür.

Bu dönüş kararından önce darbenin olduğu gün Yunan Dışişleri Bakanı, “Artık Yunanistan Nato’nun askeri kanadına dönebilecek” iddiasında bulunmuş, bu bilgiyi nasıl sağladığı sorulunca da, “Harekattan 2-3 saat önce Türkiye kaynaklı bir mesaj aldım” demiştir.

Dönüşün gerçekleştiği gün ise Yunan Başbakanı Rallis, “Türkiye'ye karşı diplomatik bir zafer elde edildiğini” vurgulamakla kalmaz, “Artık #Kıbrıs sorununa #NATO içinde de sahip çıkabileceğiz” der.

Rogers Anlaşması, uygulanmadığı takdirde taraflara herhangi bir yaptırım getirmediği ve sadece "asker sözü"ne dayanılarak imzalandığı için, Yunanistan'da #PASOK iktidarı ile başlayan yeni süreçte anlaşma uygulanmamıştır.

Yunanistan'da PASOK'un iktidara gelmesiyle başlayan süreç, Türk - Yunan ilişkilerinin gerginleşmesine neden olan bir gelişimi de beraberinde getirmiştir.

Yunanistan bildiğini okumaya ve hedeflerini büyütmeye devam etmiş 2 yıl sonra General Rogers, “O görüştüklerim şimdi hükümette değil, bu yüzden bir şey yapamıyorum” itirafında bulunurken, Yunanistan Başbakanı, “Kara sularını 12 mile çıkarma niyetinde olduklarını” açıklar.

Dönemin ABD Başkanı Jimmy Carter sonraki yıllarda yaptığı bir açıklamada “Türkiye ile zorlandığım konu Yunanistan’ın Nato’nun askeri kanadına dahil etmek olmuştu. Gerçi bu sorun daha sonraları kolay çözüldü” der.
“Nasıl kolay çözüldü?” sorusunu ise şöyle cevaplandırır:

Yani Kenan Evren cunta yönetimi; Türkiye’nin Yunanistan’a karşı Ege sorunu, Kıbrıs sorunu gibi birtakım kozları elinde bulundururken bunu elinin tersiyle itmiş. Yaşanan 12 Eylül darbesi Yunanistan’ı şartsız koşulsuz bir şekilde tekrar NATO’ya dahil olmasını sağlamıştır.

NATO Komutanı General Bernard Rogers, Yunanistan'ın yeniden NATO'nun askeri kanadına dönmesi için Ankara’ya yaptığı 4. ziyaretinden...