Thread by @IAAAAI3

📣#ArkeologiaOstegun hau #EuskararenEguna-ri eskainiko diogu, #Arkeologia, #Epigrafia eta #Euskara batuz. Ba al zenekiten protoeuskeraz idatzitako hainbat teonimo eta antroponimo Miñao eta Durruma-ko hainbat esteletan aurkitzen direla?

🏛Miñaoko estela M. Lourdes Albertos-ek aurkitu zuen 1970ean, egindako ikerketa bati esker (EAA, 1970). Estela honetan hurrengoa irakur daiteke:
AE(L)LIA
HELLICE
HELASSE
K.o. II. mendean datatu zen.

🎭Ae(l)lia Hellice eskaintzailea izango litzateke eta Helasse jainko indigenaren izena. Eskaintzailearen izena greziar jatorrikoa da, morroia izango zelarik, seguruenik.

👨🏻‍🎓Joaquin Gorrochategui-k dioenez, S bikoitza soinu indigenen egokitze bat izango litzateke, latinera bihurturik. Hasperena (H) nabarmendu beharko genuke, hau Akitaniako 34 antroponimo eta 4 teonimoetan baitago (datu hau 1984koa da, gaur egun gehiago ezagutuko direlarik).

✍🏻Akitaniako teonimo batzuk -e amaiera dute (Lahe, Garre, Erge...), baita ere, baina, dudarik gabe, Barbarin-en (Nafarroa) topatutako Selatse teonimoa da gertukoena.

⛪️Beste bi estelak Durrumako elizan gauzatutako hainbat erreformetan aurkitu ziren, 1994an. 28 estela dokumentatu ziren guztira, 31 zati ezberdin aurkitu zirelarik.

🤷🏻‍♂️19. estelak landare-dekorazioa zuen. Estelaren goiko zatian aurrera begiratzen duen gizaki baten irudia dago, bi besoekin plater erlijiosoak (paterak) sostengatzen dituelarik. Hiru laurdeneko tunika errektangularra janzten du.

📝 Inskripzioa hurrengoa da:
D(IIS) M(ANIBUS)
LUTBEL
SCOTTIO
ANN (ORUM) LXXI
UXOR MARITO
PIENTISS(I)MO
H(IC) S(ITUS) ES(T)

⚫️Lutbelscottio protoeuskarazko izen bat izan daiteke. Seguruenik hiru elementuetan ezberdinduta dago: lut, bels, cottio. Antzeko adibideak agertzen dira Akitanian: (H)arbelsis, Aherbelste edo Bonbelex, adibidez.

Termino honek (bels, belex, beles) beltz hitzarekin zerikusia izan dezake. Iberiarrean ere agertzen da, Belesdileis edo Bilesiton kasuetan, adibidez.

⚔️Lut- terminoa Numantziako gerrari buruzko Apianoren aipu batean (Lutia), moneta zeltiberiarretan (Lutiakos) eta Luzaga-ko brontzean (lutiakei) agertzen da.

🌙20. estelan aurrera begiratzen duen gizaki baten irudia dago baita ere, bi besoekin zehaztugabeko objektuak sostengatzen dituelarik. Bere eskuineko besoaren gainean goraldian dagoen ilargi bat dago, alderantziz jarrita. Tunika trapezoidal bat janzten du.

📝Inskripzioa hurrengoa da:
D(IIS) M(ANIBUS)
LUNTBEL
SAR AN(N)O(RUM) LXXI

Badirudi Luntbelsar-ek lehen aipatutako Lutbelscottio-rekin lotura izan dezakeela, biak izanik protoeuskarazko antroponimoak. -ar terminoa Akitaniar (Orcotarris edo Hotarris), Nafar (Vmmesahar edo Abisunhari) eta izen iberiarretan (Carinabar o Isbadaris) agertzen da.

👨‍👦Ahaideak izango ziren, seguruenik, indigenen onomastikan ohikoa baita semeak bere aitaren izenaren zati bat eramatea, Akitaniako Bonbelex/Harbelexsis-en kasuan gertatzen den bezala.

Irudiak:
-Hispania Epigraphica
- Clauss Slavy.
Iturriak:
- addi.ehu.es/handle/10810/1…
- addi.ehu.es/handle/10810/1…