Thread by @VeFinans

1/12- Swaplarla yabancı girişinden bahsediyoruz. Giriş varsa ödemeler dengesinde nerede görülebilir?
Sermaye girişi kanalları
✔️Doğrudan yatırım
✔️Portföy (hisse senedi, tahvil, eurobond)
✔️Diğer yatırımlar (mevduat ve kredi)
kalemlerinin hiçbirisinde swap kalemi yok.

2/12-Yabancı Türk lirası cinsinden hisse senedinde, tahvilde, mevduatta, swapta pozisyon alabilir. Diyelim yurtdışı yerleşik 100$’ını bozdurup Türk lirası aldı. Türkiye’deki bankanın yurtdışı muhabirindeki mevduat varlığı 100$ artar, yurtdışı yerleşiğin ise 750₺ mevduatı oluşur.

3/12-Bu hareket ödemeler dengesinde diğer yatırımlar kaleminde görülür. Diğer yatırımlar varlıklar altında efektif ve mevduat-bankalar-yabancı para kalemi, diğer yatırımlar yükümlülükler altında mevduat-yurt dışı yerleşik-Türk lirası kalemleri 100$ artar.

4/12-Ödemeler dengesi sunumunda diğer yatırımlar kalemi varlık ve yükümlülük netleştirilmiş olarak gösterildiğinden finans kalemine net etkisi sıfır görünür.

5/12-Yabancı giriş yaptı dövizini satıp ₺ elde etti. Şimdi değişik araçlara yatırım yapabilir. Diyelim ₺ hisse veya DİBS aldı. Ne olur? Yabancının ₺ mevduatı azalır. Bankaların yurtdışındaki döviz mevcudunda ise bir değişiklik olmaz.

6/12-Ödemeler dengesine nasıl yansır? Diğer yatırımlar yükümlülükler-mevduat-yurt dışı yerleşik- Türk lirası kalemi azalır, portföy yükümlülükleri artar.

7/12-Sonuçta portföy yükümlülükleri ve diğer yatırımlar varlıklar kalemlerinde artış görülür. Varlık artışı çıkış gibi değerlendirildiğinden finans kalemi toplamı nette yine sıfır olur. Ama biz portföy girişi olduğunu ve bankaların rezervlerinin arttığını alt kalemlerde görürüz.

8/12-Yabancı girişi olarak ifade edilen bankaların spotta döviz verip ₺ aldığı, vadede döviz alıp ₺ verdiği swap işlemlerine geçelim. Vade bacağı taahhüt olarak görüldüğünden ödemeler dengesinde kesinlikle yer almıyor. Ama spot bacağının yansıması var.

9/12-Spotta bankalar döviz, yabancılar ₺ verdiğinden ödemeler dengesinde diğer yatırımlar varlıklar-efektif ve mevduat-bankalar-yabancı para kalemi diğer yatırımlar yükümlülükler-mevduat-yurtdışı yerleşik-Türk lirası kalemi azalıyor. Diğer yatırımlar netinde değişiklik olmuyor.

10/12-Ama dikkat yabancı swap işlemine girmeden önce ilk önce ₺ elde etmeli portföy girişinde olduğu gibi. Swap öncesindeki hareketle birleştirilirse ne diğer yatırım varlık ne de diğer yatırım yükümlülükte bir değişiklik olmaz.

11/12-Swap girişi ile portföy girişi arasında fark belki gözünüze çarpmıştır. Portföy girişinde banka döviz rezervleri artıyor. Peki yabancıların swaplarla Türk lirası pozisyonunu nereden takip ediyoruz? Bankaların bilanço dışı işlemlerinden.

12/12- 15 Mart 2011 tarihinde konu yine gündemdeydi ve TCMB bir açıklama yapmıştı. TCMB internet sitesinde hala duruyor o açıklama👇
(O zamandan bu zamana fark bilanço dışının TCMB swaplarından ayıklanması gereği)