1/7- Çıktı açığı ile büyüme oranı çoğu zaman karıştırılıyor. Konuya açıklık getirmek için basit bir hesap yapalım. Baştan söyleyeyim amacım çıktı açık düzeyini hesaplamak değil. Konunun anlaşılması için veriler üzerinden gideceğim.
2/7- Çıktı açığını hesaplarken büyüme oranlarından gidilmiyor. Yani potansiyelimiz %5 bu çeyrekte yıllık %7 büyüdük, çıktı açığı %2 denmez.
3/7- Çeyreklik mevsim etkilerinden arındırılmış GSYH üzerinden gidilir. TÜİK mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış çeyreklik GSYH endeks değerlerini yayınlıyor (2009=100). 2020Ç3 değeri 186.
4/7- Dördüncü çeyrekte de büyümenin güçlü olduğunu öncü verilerden biliyoruz. Endeks 186’dan 190’a çıktı diyelim (yıllık %5,5, çeyreklik %2). Çıktı açığı için bu düzeyi potansiyel seviyesi ile karşılaştırmak gerekir. Potansiyel bilinen, görülen bir şey değil.
5/7- TCMB’nin hesabına göre dördüncü çeyrekte çıktı açığı düzeyi pozitif %2,8 yani gelir potansiyelinin üzerinde ((gelir-potansiyel)/potansiyel). Dördüncü çeyrek değerini 190 alırsak potansiyeli 185 buluruz.
6/7- TCMB, çıktı açığını bu yılın sonunda %-2 bekliyor. Potansiyel büyüme %5 ise TCMB %3 büyüme mi bekliyor demek bu? Hayır. TCMB diyelim ki potansiyeli hesaplarken çeyreklik büyümeyi %1,2 aldı (yine tamamen atıyorum). Bu yıl son çeyrekte potansiyel seviye 194 olur.
7/7- 2020 son çeyrek çeyreklik GSYH endeksi 190’da kalsa ve hiç büyümese yıl sonunda çıktı açığı yaklaşık (190-194)/194= %-2 eder. Halbuki ekonomi çeyreklik hiç büyümese bu örnek verilerle yıllık büyüme neredeyse %6 olacak. Ancak buna rağmen çıktı açığı %-2 çıkabiliyor.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
