Thread by @Nature__bird

मियावाकी घन वन म्हनजे नेमके काय आहे?

ते कूठे तयार करता येईल?

त्यासाठी किती जागा आवश्यक आहे?
यासारख्या आनेक प्रश्नांची उकल शोधण्याचा व ते प्रत्यक्षात केलेल्या प्रयोगाचा स्वअनुभव आपल्या माहितीस.
शहरात कमी जागेत कमी वेळात उत्तम जैवविविधतेच जंगलकरुन पक्षी फूलपाखरांना निवारा देउ
१

सर्वच क्षेत्रामध्ये प्रयोगशीलतेतून नवनवीन तंत्राचा वापर करून विकास होत आहे.परंतु वनाचे क्षेत्र कमी व उपलब्ध कमी क्षेत्रामध्ये जास्त वृक्षांचे आवरण आणि घनवन ( Dense Forest ) निर्माण करण्याचा प्रयोग जपानमध्ये श्री.मियावाकी या वनस्पती शास्त्रज्ञाने सुरू केला.
(२)

भारतामध्ये बंगलोर , हैद्राबाद इ .ठिकाणी हा प्रयोग यशस्वीपणे राबविला आहे.तसेच राज्यात जालना,औरंगाबाद ,हिंगोली , बीड,लातूर,पुणे,जळगाव,नांदेड अशा जिल्ह्यांमध्ये प्रायोगिक तत्वावर गेल्या दोन वर्षांपासून घन - वन वृक्ष लागवड करण्यात आली आहे .आनंदवन, वरोरा,जिल्हा चंद्रपूर येथील
(३)

महारोगी सेवा समितीचे जमिनीवर हा प्रकल्प उत्तमरितीने विकसित केला आहे . सदर बाबी विचारात घेउन आपणास पर्यावरणात आवश्यक आसलेली जंगल क्षेत्र 33% टक्क्यांपर्यंत नेउन निसर्ग समतोल साधायचा आसेल तर मियावाकी घनवन हा यशस्वी रोपलागवड प्रकार
रिकाम्या जागी, कंपनीच्या जागेत, शासनाच्या
(४)

पडीत जमीनीवर व ग्रामपंचायतीच्या हद्दीमध्ये स्मशानभुमी,शाळा,पेयजल योजनेच्या टाक्या आदी परिसरात मियावाकी पद्धतीने वृक्षलागवड केल्यास या परिसराच्या सुशोभीकरणासह आपले आवश्यक आसलेले 33% जंगलाचीही कमतरता भरून निघेल.म्हनुन अगदी शहरातील छोटछोट्या आसलेल्या जागेवर मियावाकी घनवन
(५)

राबवता यईल. मियावाकी पध्दतीची सूरवात - डॉ.अकीरा मियावाकी हे जपानमधील वनस्पती पर्यावरण शास्त्रज्ञ व योकोहामा राष्ट्रीय विद्यापीठाचे प्राध्यापक - मागील ४० वर्षांपासून वनस्पती पर्यावरणाचा दांडगा अभ्यास स्थानिकरीत्या ही पद्धत वन लागवडीसाठी अंगिकारुन जंगलनिर्मितीसाठी विविध
(६)

स्थानिक प्रजातींची झाडे एका चौ.मी.मध्ये ३ ते ५ या घनतेने लाउन मियावाकी पद्धतीने जपान,अमेरिका,केनिया , भारत या देशांमध्ये कोट्यावधी रोप लागवड झालेली आहे. मियावाकी पद्धतीने लागवड करताना स्थानिक प्रजातींचा वापर केला जातो.कोणताही ठरावीक क्रम न राखता तर्कशुद्ध अशी अगदी दाट लागवड
(६)

केली जाते.आपल्या सजीव सृष्टीचा ढासळलेला तोल सांभाळायचा असेल,तर आपण शंभर टक्के स्थानिक प्रजातींचा वापर करून वने निर्माण केली पाहिजेत,तसा डॉ . मियावाकी यांचा आग्रह आहे.एक चौ.मी.मध्ये ३ झाडे,१ हेक्टरमध्ये ३०,००० झाडे. आशी कमी जागेत जास्त झाडे लावता येतात.शहरी भागातील लहान जागेत
(७)

जंगल क्षेत्रातील मोठ्या जागेत याची लागवड करता येते. ह्या पद्धतीने रोपांची झपाट्याने वाढ होते.जंगल कित्येक
पट(संदर्भातील पूस्तकात३० पट) घनदाट जैवविविधता १०० % सेंद्रीय पदार्थांचा वापर.मियावाकी घनवन लागवडीत स्थानिक प्रजातींची निवड करावी वेगवेगळ्या थराप्रमाणे झुडुप , उपवृक्ष
(८)

,वृक्ष व मोठी पसरणारी झाडे असे वर्गीकरण करुन निवड करावी.
जागेची सुयोग्यता,माती परिक्षण जमीनीचा पोत.सेंद्रीय कार्बन, नायट्रोजन,मातीचा सामु उपलब्ध सुक्ष्म जिवांची माहिती. मातीचे परिक्षण झाल्यानंतर मातीचे पोषणमूल्य वाढविण्यासाठी कोणत्या साहित्याची गरज आहे.हे ठरविता येते.
(९)

जमीनीचे पोषणमूल्ये वाढविणारे घटक
१) सच्छिद्र पदार्थ: - गव्हाचा कोंडा, भाताचा कोंडा,मक्याचा कोंडा, भुईमूग टरफलांचा कोंडा,इतर कृषी पिकांचा कोंडा
२)जल प्रतिधारक पदार्थ:- उसाचे पाचट,कोकोपीट,लाकडी भुसा
३) मृदासंवर्धक साहित्य:- कंपोस्टखत शेणखत,गांडुळखत,लिंबोळीखत' लेंडीखत.
(१०)

४)आच्छादन साहित्य:- धानाचे तनस,गव्हाचे तूस,कडबा , काडीकचरा
५)सूक्ष्म जीववर्धक द्रव पदार्थ - जीवामृत,अमृतपाणी,गोमूत्र , व्हर्मीवॉश धन सूक्ष्मजीवर्धक घनपदार्थ - घन जीवामृत.
वरील सर्व सेंद्रिय पदार्थांची जमीनीच्या पोतानुसार प्रमाण ठरवता यईल.
जमीनीचे पोषणमुल्यांचा विचार
(११)

केल्यानंतर लागवडीसाठी स्थानिक प्रजातीचे जवळपास आसणार्या नैसर्गिकरित्या आलेल्या वनस्पतींची यादी बनवावी व सदर माहिती घेउन तेथे आसलेल्या वनस्पतींची संख्या व त्यांची गूणात्मक माहिती एकत्र करून घ्यावी व स्थानिक परिसरात नैसर्गिकरित्या आसलेल्या वनस्पतींची झूडुपवर्गीय,मध्यम उंचीचे
(१२)

झाड, उंच झाड, पसरणारे झाड आशी वेगवेगळी यादी बनवावी.त्याच प्रकारची रोपे एकत्र करावीत.वेगवेगळ्या परिस्थितीती वेगवेगळ्या थरात चांगली वाढणारी वाढणारी वनस्पतींची रोपांची संख्या ठरवावी.
नंतर प्रत्यक्ष जमीनीवर नांगरणी वखरणी करावी त्यात आपण वर्णन केलेले सेंद्रिय पदार्थ यांचे
(१३)

मिश्रण करून घ्यावे. सेंद्रिय पदार्थांचे व मातीचे प्रमाण समसमान आसावे.
लागवडीपूर्वी जागेची स्थळ निश्चिती व मोजणी करावी.लागवडीपूर्वी चाचणी खड्डे घेणे काम करावे.शहरात लगवडीचे काम करण्यासाठी दहा मीटर बाय दहा मीटर म्हनजे शंभर चौ.मी. (१०×१०=१००चौ.मी.) क्षेत्र निवडावे त्यात एक
(१४)

मीटर खोलीचा खड्डा खोदावा व त्यात निघालेली आर्धी माती परत त्याच खड्डय़ात टाकावी बाकीच्या आर्ध्या खड्डय़ात सेंद्रिय पदार्थ टाकावेत हे खड्डे करून लागवड करावयाच्या ठिकाणी करावे परंतु बर्याच ठिकाणी नागरटी करताना सेंद्रिय पदार्थ टाकुनचखालीवर माती करावी.त्यानंतर लागवडीसाठी रोपांची
(१५)

निवड करावी त्यातझुडुपवर्गीय, उपवृक्ष, मध्यम झाड, उंच वाढुन परणारी झाडे.निवडुण प्रती चौरस मीटर क्षेत्रात तीन झाडांची लागवड करता यईल. त्याठिकाणी जमानीत कंपोस्ट खत टाकावे. खोदकामात कोकोपीट,माती,कंपोस्ट कोकोपीट व लाकडाचा भुसा एकत्र मिसळून चांगल्या प्रकारे एकत्र करून लागवडीच्या
(१६)

ठिकाणी पसरून घेतल्यानंतर परत रोटाव्हेटरच्या साहाय्याने एकजीव करून घेतल्यावर जमीन लागवडीसाठी तयार होते.
झाडे लागवड करण्यासाठी प्रथम
जागेवर दहा बाय दहा मीटरच्या उभ्या आडव्या चून्यांनी रेषा मारून एक एक चौरस मीटरचे शंभर डब्बे आखणी करून घ्यावेत.प्रत्येक चौरस मीटर मध्ये वेगवेगळ्या
१७

स्तरानुसार झाडे ठेवून घ्यावीत. जागेवर ठेवलेल्या रोपांना जीवांमृत मिश्रीत पाण्यात बुडवूनच लागवड करावी. रोपांची लागवड केल्याबरोबर माती लावावी नंतर एक चौरस मीटर डब्यात पाच लिटर पाणी टाकावे. कायम तण काढत राहावे. लागवड केलेल्या दोन रोपातील अंतर शक्यतो साठ सें.मी. ठेवावे थोडेसे
(१८)

कमी जास्त आसले तरी चालते परंतु रोपे एकाओळीत दिसू नयेत ह्याची काळजी घ्यावी. एका डब्यात एकाच प्रकारातील दोन रोपांची लागवड होणार नाही याची काळजी घ्यावी. म्हनजे एका चौरस मीटरच्या डब्यात आंबा मोठे झाड,सिताफळ झुडुप, आवळा मध्यम वाढणारे झाडे आलटून पालटून आले पाहिजेत त्यामुळे झाडांना
१९

सूर्य प्रकाश मिळेल व वाढ लवकर होईल.सदर लगवड केलेल्या क्षेत्रास रोज पाणी देण्यात यावे पाणी देण्याची वेळ सकाळ ठेवावी. रोपांना जनावरांन पासुन संरक्षण द्यावे त्यामुळे लवकरच नैसर्गिक जंगलासारखे दाट व उंच जंगल लवकरच तयार होते.

२०/२०

@Unrollme @threadreaderapp

🌵👆👆☝️☝️

@Phanase_Patil @PoyrePatil @TSYIngle @vikrayan @Archanagsanap2 @rajrajsi @Shra2498 @Atarangi_Kp @yadavtartepatil @SeemaMumbai
@Rmjs444 @Vinayak_300