Thread by @sigaramcamel

15 Şubat 1938’de Tavşanlı, Kütahya’da dünyaya geldi.
Camile Hanım ile madenci Bedrettin Bey'in oğludur.
Tiyatro sanatçısı, dramaturg, yönetmen ve yazar.
Türkiye’de tiyatro denilince , epik/diyalektik tiyatro denince akla gelen ilk isimlerdendir.

Vasıf Öngören, “Asiye Nasıl Kurtulur?”, “Almanya Defteri”, “Oyun Nasıl Oynanmalı?” ve “Zengin Mutfağı” oyunlarıyla tiyatromuzda yer edinmiştir.
Lisede öğrenci olduğu üç yıl boyunca tiyatro kolunu yönetti.

1958 yılında İstanbul Teknik Üniversitesinde Jeofizik Bölümünde okumak için İstanbul'a, abisi Ferid Öngören'in yanına geldi.
Yine aynı yıl, Eminönü Halkevi'nde Gençlik Tiyatrosu'nun çalışmalarına katıldı.

Üniversitede iki yıl okuduktan sonra bırakmasına tiyatro sevdası neden olur.
1958 yılında Türk Milli Talebe Federasyonu Gençlik Tiyatrosu’na giren Vasıf Öngören, bu toplulukta 1962’ye dek oyuncu ve yönetmen olarak görev alır.

1962 yılında Almanya’ya giderek Berlin Üniversitesi Felsefe Fakültesi Tiyatro Bilimleri Bölümü’nde ve Berliner Ensemble topluluğunda dört yıl epik tiyatro öğrenimi gördü.
Manfred Wekwerth’in (Alman tiyatrosu ve film yönetmeni ve yazarı) reji çalışmalarına katılır.

Hayatını sürdürmek için pek çok farklı işte çalışır.
Türkiye’ye döndükten sonra ilk oyunu Göç, 1966 yılında TMTF Gençlik Tiyatrosu tarafından İstanbul Tiyatro Festivali’nde sergilenir ve ikincilik ödülü alır.

1966–68 yıllarında askerliğini yaparken ünlü oyunu “Asiye Nasıl Kurtulur?”u yazdı.
“Asiye Nasıl Kurtulur?”, oynandığı 1970 yılından itibaren içerik ve biçim bakımından tiyatromuzun başyapıtlarından biri haline gelir ve

Sanat sevenler Derneği tarafından En İyi Yazar ve En İyi Yönetmen ödüllerini kazanır.
Oyun Rusça, Azerice, Kazakça, Yugoslavca ve Fransızcaya çevrilir.
Ankara Birliği Sahnesi’ni kurar.
1971’de Brecht’in “Adam Adamdır” oyununu yönetti.

12 Mart darbesiyle 1972 yılında Halil Ergün, Erdoğan Akduman ve Mustafa Alabora ile gizli örgüt kurmak suçundan askeri mahkeme tarafından 6 yıl 8 ay cezaya çarptırılır.

İki yıl cezaevinde kaldığı sırada “Oyun Nasıl Oynanmalı?” adlı oyununu yazar ve “Göç” oyununu yeniden düzenleyerek “Almanya Defteri” adıyla oluşturur. 1974 genel affıyla serbest bırakılır.

İstanbul Birlik Sahnesi’ni 1975 yılında kurar ve burada Brecht’in Faşizmin Korku ve Sefaleti ile Sezuan’ın İyi İnsanı’nı sahneler.
Oyunlarında topluma yabancılaşma, namus, dürüstlük kavramları epik yöntemle işleyerek anlattı.

1977’de Zengin Mutfağı ilk kez sahnelendi ve İsmet Küntay Ödülü dahil olmak üzere dört ödül kazandı. Aynı yıl kızı Aslı Öngören’e adadığı masal kitabı "Masalın Aslı" hem Türkiye’de hem de Almanya’da yayınlanır.

Nazım Hikmet’in “Memleketimden İnsan Manzaraları” adlı şiir kitabını tek kişilik oyuna dönüştürerek 1978-1979 döneminde sergiler.
1980 darbesi ortamı sebebiyle Amsterdam’a göç eder ve burada “El Kapısı” adını verdiği tiyatro topluluğunu kurar.

Ölümünden sonra bu tiyatroya kendi adı verildi.
Vasıf Öngören, 14 Mayıs 1984 yılında Amsterdam, Hollanda'da ani bir kalp yetmezliği sonucu yaşamını yitirmiştir.

“Vasıf Öngören, Türk Tiyatrosunun 1960’larda gerçekleştirdiği atılım içinde, insanımızı tüm sıcaklığı ve canlılığı ile epik tiyatro yöntemini kullanarak yansıtmış bir tiyatro ustamızdır.

Oyunlarındaki yalın dil, gülmeceye yatkın üslup ve toplumsal-politik doğru içerik, sahne ile seyirci arasında kolayca iletişim kurmayı sağlamış, tüm oyunları, seyircisini düşünmeye yöneltmede çok başarılı olmuştur.”
(Ayşegül Yüksel)

“Yazar, gerçeğin değişebilir olduğundan başka bir şey öğretemez.”
Zaten, “tiyatronun jeofiziği” de budur...
Vasıf Öngören

Kaynaklar;
biyografi.info/kisi/vasif-ong…
turkedebiyatcilar.net/vasif-ongoren-…
sosyolojisi.com/vasif-ongoren-…
matematiksel.org/bertolt-brecht…
evrensel.net/haber/158785/y…
agos.com.tr/tr/yazi/4208/z…
evrensel.net/haber/150834/t…
https://t.co/ucS7lfPruI
wannart.com/icerik/8463-se…