Thread by @sigaramcamel

Ressam, yazar, çevirmen, karikatürist, film yönetmeni, editör, oyun yazarı, seramikçi, şair, sanat tarihçisi, folklor araştırmacısı.
Tüm hayatı boyunca çok yönlü olan bir sanatçı.
1913 yılında İstanbul’da doğdu.

Abidin Dino'nun doğumundan sonra aile Cenevre'ye yerleşir.
Dino, çocukluk günlerini burada geçirir.
1925’te İstanbul’a yerleşirler.
Abidin Dino, önce babası, sonra da annesi ölünce, küçük yaşta beliren resim sevgisinin ve yeteneğinin de ağır basmasıyla

Robert College’deki öğrenimini yarıda bırakarak karikatür ve resimle uğraşmaya başlar.
Babıali çevresinde tanıdığı yazar ve çizerler arasında, kendi kendini yetiştirir.
1931 yılında henüz 18 yaşındayken Fikret Adil’in yönetimindeki Artist Dergisi’nde

ilk yazı ve resimleri yayımlanır. Nazım Hikmet’in Sesini Kaybeden Şehir kitabını da aynı yıl resimlemiştir. Bu onun resimlediği ilk kitaptır.
Bu sırada Nazım ile de ömürlük dostlukları başlar. Onunla tanışmalarını yıllar sonra şöyle anlatacaktır:

“Nazım’ı tanıdığımda ben çiçeği burnunda bir karikatürist olarak çalışıyorum bir gazetede. Nazım ise aynı gazetede düzeltmen olarak çalışıyordu. İkimiz de hayatımızı kazanmak için bu işleri yapıyorduk. Nazım, Moskova’da fütürist ve konstrüktivist ressamların yapıtlarını görmüştü

Benim çizdiklerimi ilginç bulduğunu söylüyordu”.

1933’te kuruluşuna önayak olduğu D Grubu ressamlarının ilk sergisinde, desenlerini sergiledi.
O yıl, Sovyetler Birliği’nin ünlü yönetmenlerinden Sergey Yutkeviç, Cumhuriyet’in 10. Yılı sebebiyle “Türkiye’nin Kalbi Ankara”

belgeselinin çekimleri için Türkiye’ye gelmişti.
Yutkeviç resimlerinden etkilenir. Abidin, Atatürk’ün öneri ve yüreklendirmesiyle 1934-1937 yılları arasında S.S.C.B’nde sinema öğrenimi görür.

Rusya’dan sonra Londra’ya ve Paris’e giden Dino, bu dönemde Eisenstein, Pablo Picasso gibi dönemin önde gelen sanatçılarıyla dostluklar kurar.
Bu dönemde İspanya İç Savaşı’na katılmak için gönüllüler listesine adını da yazdırır ancak gidemez.

1939’da Türkiye’ye dönen Dino, 1941’de Yeniler Grubu’nu kurar.
Siyasi olarak hep aktif olan Abidin Dino Türkiye Komunist Partisi’nin üyelerinden birisi oldu.
Yeniler Grubu’yla açtığı sergi sonrası önce Çorum-Mecitözü’ne ardından Arif Dino ile Adana’ya sürgüne gönderildi ve

yurt dışına çıkış yasağı getirildi.
Sürgünde yaptığı resimler için ; “Sanki resmettikçe görüyordum içinde yaşadığım Anadolu insanının gerçeğini. Bu resimlerde köylü ilk kez folklorik köylü değildi. Gördüğüm yoksul, hasta, sıtmalı köylüleri çiziyordum” der.

O yıllarda köy köy dolaşarak ağıt toplayan Yaşar Kemal ile tanıştı.
Yaşar Kemal’in Deniz Küstü, Ağrı Dağı Efsanesi romanlarını resimler ve birçok kitabının kapağını da yapar.
O dönem için Yaşar Kemal yıllar sonra, “Abidin Dino olmasa, Yaşar Kemal olmazdı” diyecektir.

Abidin Dino ile dilbilimci, çevirmen ve yazar Güzin Dikel 1943 yılında evlenir.

1941’de sürgündeyken basılan Kel ile ilgili olarak Abidin Dino şöyle yazar: “Benim ilk kitabımdır. Basılır basılmaz Bakanlar Kurulu tarafından toplatıldı.

Sanırım, kitabı yasaklayanlardan kimse onu okumamıştı. Üç harflik adı Kel yasaklanması için yetmişti.”

1950’de Çingeneler adlı filmin senaryosunu yazdı, senaryo yasaklandı.
1952’de yurt dışına çıkış yasağı kalkınca kesin olarak Paris’e yerleşir.

1954’ten itibaren 8 yıl boyunca Paris’in “Mayıs Salonu” sergilerinde bulunur.
Ayrıca Amerika, Fransa, Cezayir gibi başka ülkelerde de sergilerini açar.
1966’da yönettiği Dünya Futbol Kupası konulu “Gol” belgeseli ile İngiliz Film ve Televizyon Sanatları Akademisi’nin

“Belgesel Film Ödülü”nü alır.
Dino, Türkiye’deki ilk kişisel sergisini 1969 yılında açtı.

1979 yılında Fransız Plastik Sanatlar Birliği’nin onursal başkanlığına seçildi. Aynı yıl dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’ün davetlisi olarak İstanbul’a gelir.

1989 yılında Fransız Kültür Bakanlığının Sanat ve Edebiyat Altın Şövalye Nişanı ile ödüllendirilir.

1990’da tiroid kanseri teşhisi konan sanatçı, 7 Aralık 1993 günü Paris’te yaşamını yitirdi.
İstanbul’a getirildi ve Aşiyan’daki aile mezarlığına defnedildi.

Sen mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin ?

Kaynaklar;
oggusto.com/sanat/sanatci/…
istanbulsanatevi.com/turk-ressamlar…
leblebitozu.com/abidin-dinonun…
bilgiustam.com/abidin-dino-ki…
bilgihanem.com/abidin-dino-ki…
cafrande.org/abidin-dino-ha…
indigodergisi.com/2019/03/abidin…
edebiyatvesanatakademisi.com/turk-ressamlar…