#رشتو1 #مذاکرات_وین #برجام
رمزگشايي از مذاكرات وين
مذاكرات براي بازگشت مجدد ايالات متحده و ايران به برجام سخت تر از آن چيزي است كه تصور مي شود؛حتي سخت تر از سال٢٠١٥.براي اين ادعا دلايلي دارم:
رمزگشايي از مذاكرات وين
مذاكرات براي بازگشت مجدد ايالات متحده و ايران به برجام سخت تر از آن چيزي است كه تصور مي شود؛حتي سخت تر از سال٢٠١٥.براي اين ادعا دلايلي دارم:
اول اينكه خروج امريكا از برنامه جامع اقدام مشترك در مي ٢٠١٨به شدت به اعتماد طرفين بخصوص ايران اسيب زده است؛دوم اينكه ظرف سه سال گذشته رژيم بي سابقه تحريمي عليه ايران اعمال شده است و اين مساله به لحاظ فني و سياسي كار را براي دولت بايدن بسيار دشوار كرده است؛
دولت بايدن در گام اول بايد گره هاي كور اين تحريم ها را از يكديگر باز كند؛بطور مثال صنعت نفت ايران در دوره ترامپ بدلايل مختلف از جمله هسته اي،تروريسم و..بارها تحت تحريم قرار گرفته است؛سيستم بانكي و بخصوص بانك مركزي ايران نيز تقريبا از همين وضعيت برخوردار هستند.
سوم پيشرفت در برنامه هسته ايران؛ايران اگرچه به تازگي اعلام كرده است كه خود را براي غني سازي٦٠درصدي اماده مي كند ولي با شروع اين روند در گام سوم از يك پروسه چهار مرحله اي قرار گرفته است؛
اختلافات داخلي در ايران در استانه انتخابات كه در عمل منجر به تصويب طرح مجلس و قانون لغو تحريم ها شد كه تكاليفي را متوجه دولت كرده است؛از جمله غني سازي اورانيوم ٢٠درصدي در حد١٢٠كيلوگرم در يكسال و قطع همكاري با آژانس كه موعد آن ٢١مي فرا مي رسد.
چهارم نقش مخرب اسراييل؛نتانياهو به خوبي از گذشته درس اموخته است و مي داند كه استراتژي سال٢٠١٥مبني بر دامن زدن به اتش اختلافات داخلي در واشنگتن از طريق سخنراني در كنگره و پروپاگاندا جواب نمي دهد؛
پس اين بار و براي ايجاد اختلال در فرايند مذاكرات خود تهران را بطور مستقيم در ١١اوريل مورد هدف قرار داد.(امريكا از حيث دور شدن ايران از نقطه گريز هسته اي در اين مرحله بازيگر ذينفع بود )ولي تكرار چنين خرابكاري مي تواند به پروسه مذاكرات و احياي برجام اسيب وارد كند
و از همين رو از سوي واشنگتن هشدارهاي لازم به تل اويو داده شده است ولي مشخص نيست كه اين هشدار توام با مشوق ها و تضمين ها به اسراييل ،حكومت بي بي را از تداوم اقدامات خرابكارانه برحذر بدارد.از همين رو مي توان به جرات گفت كه اگر در سال ٢٠١٥ايران به معماي دولت اوباما تبديل شده بود؛
اما اين بار اسراييل در حال ايفاي اين نقش معماگونه در سياست خارجي بايدن است.پنجم به تغيير استراتژي دولت بايدن براي حل معماي ايران نسبت به دولت اوباما بازمي گردد؛بايدن خواهان يك استراتژي گام به گام براي حل مشكل كلان خود با ايران نيست
بلكه استراتژي همزمان اما چند مرحله اي را در پيش گرفته است و همين مساله باعث مي شود تحفظ بيشتري در لغو كليه تحريم ها به خرج دهد.مذاكرات احياي برجام از اوايل اوريل در وين برگزار شد و اختلافات و شكاف هاي سياسي آنچنان بود كه مذاكرات در ١٦اوريل به نقطه بن بن بست نزديك شده بود
ولي به يكباره اخبار اميدواركننده اي از سوي ايران و كشورهاي اروپايي به جهان مخابره شد؟پرسش مهم اين است كه واقعا در وين چه مي گذرد؟ايا ايران از همه شروط خود از جمله لغو كليه تحريم ها،راستي ازمايي و احيا در يك گام عقب نشيني كرده است و
يا واشنگتن در حال واگذاري امتيازات متعدد به تهران است انچنان كه منابع اسراييلي ادعا كرده اند؛به نظر مي رسد هر دو گزاره ناصحيح باشد.ايران و امريكا هر كدام با انگيزه هاي متفاوتي پا به وين گذاشته اند؛يكي براي رفع تحريم هاي فلج كننده و احياي اقتصاد خود و
ديگري جامه عمل پوشاندن به وعده انتخاباتي،تقويت روابط با متحدين اروپايي عضو برجام و ايجاد ثبات در منطقه با هدف تمركز بيشتر بر آسيا و تهديد فزاينده چين.اين انگيزه ها انقدر قوي و قدرتمند هستند كه دو كشور را به سمت تداوم مذاكرات جهت احياي برجام بكشاند
ولي در عين حال بايد در يك تحليل واقع بينانه به موانع نيز اشاره كرد.ايران حاضر نيست ابزار فشار خود يعني غني سازي٢٠درصد و سپس٦٠درصد را با يك امتياز كم ارزش مبادله كند؛امريكا نيز در مقابل بر لغو يا تعليق تحريم هاي صرفا ناسازگار با برجام اصرار مي ورزد
و نمي خواهد اين اهرم فشار را براي پروسه هاي بعدي با تهران از دست بدهد؛ضمن اينكه لغو كليه تحريم ها هزينه هاي سنگين سياسي براي بايدن در داخل به همراه خواهد داشت و حتي مي تواند به قيمت از دست دادن برخي چهره هاي كليدي دموكرات در سنا براي به تصويب رساندن طرح هاي اصلاحات داخلي
در ايالات متحده منجر شود.بنابراين برخي چالش ها همچنان به حيات خود ادامه مي دهند؛از جمله عدم توافق سياسي در مورد تحريم ها،راستي ازمايي و همچنين توالي يا همزماني بازگشت به تعهدات؛حال پرسش مهمي مطرح مي شود؛چه عواملي باعث شد كه مذاكرات روز ١٦اوريل از بن بست خارج شود؟؛
به نظر مي رسد فشار ميانجيگران بخصوص روسيه و چين موجب شده است كه ايران ميز مذاكره را ترك نكند؛يعني اين كشورها تلاش كردند معادله مذاكرات را معكوس كنند و به جاي صحبت از نقاط اختلاف وارد بحث بر سر نقاط اشتراك شوند؛
به همين دليل است كه هم نماينده روسيه و هم سخنگوي وزارت خارجه المان تاكيد كرده اند كه مذاكرات از مرحله سخنان كلي وارد گام هاي مشخص و عيني شده است؛اما چه گام هايي مي توانست تداوم مذاكرات را تضمين كند؟گام هايي كه دو طرف را مي توانست به يك نقطه تعادلي جديد نزديك كند
و اما اين نقطه تعادلي چيست؟امريكا در ماه مارس از طريق كانال اروپايي به ايران پيشنهاد داده بود كه حاضر است در عوض توقف غني سازي ٢٠درصد يك ميليارد دلار از اموال بلوكه شده ايران را ازاد كند؛طبيعي بود چنين پيشنهادي از سوي ايران با استقبال مواجه نشود؛
انچه ايران را به پاي ميز مذاكرات وين اورد ؛امادگي امريكا براي لغو تحريم هاي ناسازگار با برجام بود؛اما انچه در مذاكرات ديده شد احتمالا با خواسته ايران مبني بر لغو كليه تحريم ها فاصله زيادي داشت؛اما به نظر مي رسد با فشار طرف هاي ميانجي امريكا حاضر شده است سخاوت بيشتري خرج دهد
اما چگونه؟ (برای جلوگیری از فرسایشی شدن مذاکرات)؟ دو منبع در اين زمينه به ما اطلاعات بيشتري مي دهند:رويترز و هفته نامه تايم.بر اساس فكت هاي اين دو منبع مي توان به اين ارزيابي رسيد كه امريكا حاضر شده است كليه پول هاي بلوكه شده ايران را در بانك هاي خارجي
(رقمي در حدود٢٠ميليارد دلار)ازاد كند و پول آن نيز به بانك معتبر بين المللي واريز شود تا ايران امكان دسترسي به آن را بيابد؛امتياز دوم صدور برخي معافيت هاي نفتي است و واريز پول فروش نفت دوباره به يك بانك مورد تاييد وزارت خزانه داري و دسترسي ايران از اين طريق به پول هاي فروش نفت خود
كشورهايي كه احتمالا به انها مجوز خريد نفت داده مي شود عبارت خواهند بود از هند،ژاپن و كره جنوبي و حتي چين .ظاهرا امريكا اكنون اين پيشنهاد را روي ميز گذاشته است؛اما انتظار امريكا چيست؟احتمالا تعليق غني سازي ٦٠و٢٠درصدي توسط ايران.با اين حال هنوز مشخص نيست
اين پيشنهاد در تهران با استقبال مواجه شود يا خير.اگر تهران به اين برداشت برسد كه اين امتياز در مقطع كنوني مشكلات بزرگي از اقتصاد ايران را آن هم در استانه انتخابات حل و فصل كند،شايد بطور جدي آن را مورد بررسي قرار دهد؛
البته گشايش در اين حوزه يك پيامد مثبت نيز براي سيستم سياسي خواهد داشت كه مساله سياست خارجي را از صدر منازعات انتخاباتي به ذيل خواهد اورد و اين ادراك حتي مي تواند موجبات تسريع بيشتر در مذاكرات را فراهم كند؛
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
