Thread by @DennisZeilstra

Een toekomstvisie. Hoe zouden de komende jaren met covid eruit kunnen zien*?

Een draadje. 🧵

Eerst de spelers:
1. Het kabinet, m.n. Rutte en De Jonge
2. Het OMT en RIVM
3. De tweede kamer
4. De media
5. Critici
6. Extremici

*Spoiler: deze verwachting is niet erg positief

1/

Ten tweede de maatregelen waar discussie over was/is:
1. Scholen dicht
2. Avondklok
3. Mondkapjesverplichting
4. Lockdown: horeca en niet-essentiële winkels dicht
5. Vaccinatie als dé uitweg
6. Testen voor toegang
7. Vaccinatiedrang
... etc.

2/

In de afgelopen anderhalf jaar was de gang van zaken (a) dat er iets voorviel, (b) het kabinet een advies vroeg aan het OMT, (c) RIVM een voorstel voor een advies en vergaderagenda opstelde, (d) het OMT haar input gaf, (e) het kabinet werd ingelicht, (f) het kabinet...

3/

... een beslissing nam, (g) er een persconferentie volgde, (h) de tweede kamer soms een debat voerde, (i) er in de media over gesproken werd, (j) obv h punten b t/m g zich daarop soms herhaalde, (k) critici zich her en der lieten horen, (l) extremici zich roerden.

4/

Uiteraard is dit een sterke vereenvoudiging, maar het laat de grote lijn zien. Belangrijk is dat normaal:
- b t/m d veel minder sterk spelen
- h en i voorafgaan aan punt f
- Daar uitgebreid de tijd voor is
- Daardoor een breder spectrum aan visies aan bod komt
- Critici...

5/

- ...gehoord worden, waardoor er geen voedingsbodem voor extremici is.

In het begin, maart 2020, was grote haast logisch, maar sinds zomer vorig jaar zou er ruimte moeten zijn om de normale manier van beleidsvorming te herstellen.

6/

De vraag is of:
➡️ de huidige vorm van 'rollercoaster'-beleidsvorming gaat veranderen
➡️ Reeds gebruikte maatregelen opnieuw in stelling zullen worden gebracht

7/

Mijn inschatting is dat dit voorlopig (lees: de komende jaren) helaas niet anders zal worden. Dit heeft niet zozeer met incompetentie te maken, maar vooral met twee psychologische factoren:
1. De neiging om de groep te volgen
2. Angst voor gezichtsverlies

8/

Het eerste punt speelt op allerlei niveaus.
- Landen wereldwijd volgen elkaar in hun aanpak
- OMT's wereldwijd volgen de primaire denklijn
- de tweede kamer volgt de briefing vh OMT
- Bedrijven volgen het beleid
- Burgers volgen wat in persco's voorgeschoteld wordt

9/

Een afwijkend standpunt is bij zo'n allesoverheersend onderwerp een psychologisch grote drempel, met name voor de spelers die richtingevend zijn. In Europees verband en m.n. t.o.v. buurlanden zal het bv lastig zijn een een fundamenteel andere koers te varen. Voor een OMT...

10/

...is het lastig om af te wijken van het advies dat de WHO geeft en in andere landen geaccepteerd is. Het afbreukrisico is nu eenmaal groter bij een eigen unieke keuze dan bij volgen van anderen. De tweede kamer zal niet snel geneigd zijn om het OMT advies in...

11/

...in twijfel te trekken. Weinig bedrijven zullen het aandurven om tegen de regels in te acteren.

Kortom, als de meerderheid zich conformeert (en let wel, soms is dat de enige manier om iets te laten werken!) zal de koers niet snel gewijzigd worden.

12/

De tweede belangrijke psychologische factor, angst voor gezichtsverlies, speelt een vergelijkbare rol. Het radicaal wijzigen van de koers kan voor degene aan het stuur voelen als toegeven van falen. Er moet dus een overweldigend sterke reden zijn voordat dit gebeurt.

13/

Als adviseurs eenmaal op sterkere of zwakkere gronden het ene advies gegeven hebben, dan betekent dit psychologische fenomeen dat de argumenten die nodig zijn om tot een radicaal ander advies te komen vele malen sterker moeten zijn dan de originele basis. Alleen is...

14/

...het argument dat wetenschappelijke inzichten de adviezen vormen, maar is er in de wetenschap rondom covid heel veel onzeker. Het is door de aard vh onderwerp immers nagenoeg onmogelijk om resultaten met hoge zekerheidgraad te krijgen over onderwerpen zoals lockdown.

15/

Iets soortgelijks geldt voor het kabinet. Zelfs als andere wetenschappers aan zouden geven dat lockdowns niet het gewenste effect hebben, zal het kabinet lang volhouden dat ze destijds de juiste keuze hebben gemaakt én dat zo'n maatregel soms nu eenmaal moet.

16/

Zelfs als er sterke aanwijzingen zouden zijn dat vaccinatie niet leidt tot het einde van de pandemie en dit een gebed zonder einde blijkt, zal het kabinet niet snel toegeven dat vaccinatie niet de oplossing was, want ze hebben het met krachtige taal 'verkocht'.

17/

Let wel, ik laat in het midden of deze twee voorbeelden het geval zijn, punt is dat *als* dit het geval zou blijken dat het kabinet niet snel van koers zal veranderen. Iets vergelijkbaars geldt voor de tweede kamer, want zij hebben tot nu toe met alle maatregelen ingestemd.

18/

Kortom, door deze sterke psychologische factoren is het onrealistisch om te verwachten dat er in de nabije toekomst op geheel afwijkende manier beleid gemaakt zal gaan worden. Als veel landen een vaccinatiepaspoort gaan invoeren, zal NL volgen. Gaan landen in het...

19/

...najaar als reactie op een opleving van het virus weer in lockdown, dan kiest NL geen andere koers. Dit volgt logisch uit de eerdere koers én de richting vd groep. Kiezen landen voor een derde prik, dan zal dat in NL niet anders zijn. Vaccinatie is immers neergezet als...

20/

...de uitweg en het zou een grote trendbreuk zijn om die lijn los te laten.

Kortom, ik voorzie geen koerswijziging.

De cruciale vraag is uiteraard of dezelfde soort koers onze samenleving het beste helpt. Als die vraag überhaupt niet gesteld wordt, is de koers bekend.

21/eind

@threadreaderapp unroll