Thread by @matinkh_fa

«خدا مُرده است»

نویسنده میگه وقتی کتاب قبلی‌اش (دوازده قانون برای زندگی) رو نوشت، جاهای زیادی برای سخنرانی دعوت شد. توی سخنرانی‌هاش دید وقتی راجع به یک موضوعی صحبت می‌کنه، همه سراپا گوش میشن و تمام توجه‌شون رو به اون میدن - حس مسئولیت / ۱

اون موقع که کتابش رو می‌نوشت فکر می‌کرد این موضوع بدیهی باشه. ولی با توجه به بازخوردی که از خواننده‌ها و شنونده‌هاش گرفت، متوجه شد این حرفِ به ظاهر بدیهی چقدر برای افراد ناآشناست. /۲

همه این روزها می‌شنون که عوامل خارجی (اجتماع و ساختار فعلی اون) چطور به اونها ظلم کرده و باعث همه مشکلات زندگی‌شون شده. همین باعث شده افراد حس قربانی بودن داشته باشن، سرشار از تنفر بشن، و نقش خودشون در زندگی رو نادیده بگیرن. /۳

اینکه همه‌چی رو از چشم اجتماع و عوامل خارجی ببینن، و نقش خودشون رو در مسیر زندگی نادیده بگیرن، باعث شده خیلی‌ها در مواجهه با سختی‌های زندگی آسیب‌پذیر بشن.

زندگی در تحمل سختی‌ها و قبول مسئولیت‌هاست که معنا پیدا می‌کنه. /۴

نیچه جمله‌ی معروفی داره که "خدا مرده است" - توضیح میده که باور به ادیان روز به روز کمتر میشه، و جوامعی که براساس ادیان شکل گرفتن هم دچار تغییر بنیادی خواهند شد - ارزش‌های قدیمی جای خودشون رو به ارزشهای جدید میدن و ایدئولوژی‌های تازه پیدا میشن. /۵

نیچه دو نتیجه رو محتمل می‌دونست. اینکه نبود ادیان
- یا مردم رو دچار تردید همیشگی و پوچی میکنه (در نبود سیستم ارزش‌گذاری قطعی)
- و یا ایدئولوژی‌هایی میان که با قطعیت راهکار ارائه می‌کنن و افکار مخالف خودشون رو هم سرکوب می‌کنن.

در ادامه مشخص شد که پیش‌بینی‌های نیچه درست بودن. /۶

یک نمونه، طرز تفکر مارکسیستی بود که همه مشکلات رو در توازن ثروت میدید. فرض این بود که افراد فقیر آدمهای خوبی ان و افراد ثروتمند، بد. کشورهایی که این طرز تفکر رو اجرا کردن، به زور ثروت رو از عده‌ای گرفتن و بین مردم پخش کردن.
نتیجه؟ تنها ۶ میلیون نفر در اوکراین در اثر قحطی مردن! /۷

خیلی از فقرا که فرض شده بود آدمهای خوبی ان، جنایتکار و تشنه‌ی قدرت بودن، که از این سیستم سواستفاده کردن. خیلی از افراد ثروتمند، آدمهای متخصص و باهوشی بودن که سرمایه ازشون گرفته شد، و برای کارهای سطح پایین و نامرتبط با تخصص‌شون فرستاده شدن.
انگیزه‌ها از بین رفت و کشور نابود شد. /۸

مشکل همه ایدئولوژی‌ها اینه که مسائل پیچیده رو با یک متغیر ساده‌سازی می‌کنن و مشکلات جوامع رو براساس همون یک متغیر توضیح میدن.

مثلا اگه مشکل رو از ثروت ببینن (مارکسیست) علت فقر و بقیه مشکلات دنیا رو در عدم توازن سرمایه توضیح میدن. /۹

اگه مشکل رو در قدرت ببینن (تفکر میشل فوکو) قدرتمندان رو تنها عامل فساد دنیا معرفی می‌کنن.

اگه مشکل رو در مردسالاری ببینن (فمنیست) ویژگی‌های مردونه رو مورد حمله قرار میدن. /۱۰

توضیح مشکلات و پدیده‌های اجتماعی با استفاده از یک متغیر کار راحتیه و به افراد حس دانایی و غرور بی‌مورد میده. ولی این ساده‌سازی بیش از حده، و اون غرور و حس دانایی خطرناک. /۱۱

افراد در این ایدئولوژی‌ها مردم رو به قربانی و سرکوبگر تقسیم بندی می‌کنن. قربانی‌ها رو خوب، و افرادی که در اون سیستم موفق شدن رو بد و سرکوبگر می‌بینن. خودشون رو مدافع قربانی‌ها معرفی می‌کنن، و از نظر اخلاقی جایگاه بالاتری برای خودشون قائل هستن. /۱۲

طبیعتا این افراد فضایی برای گفتگو با اونهایی که طرز تفکر متفاوتی دارن قائل نیستن. کتاب میگه از این نظر، این افراد شبیه مذهبی‌های افراطی هستن (اگرچه در ظاهر نقطه‌ی مقابل هم ان) چرا که هر طرز تفکری غیر خودشون رو رد می‌کنن و شایسته حمله می‌دونن. /۱۳

مشکلات جوامع و افراد دلایل متنوعی می‌تونه داشته باشه - عواملی مثل شرایط اقتصادی، اوضاع روحی و روانی، حسادت، گرسنگی، خشم، اضطراب، دین، بیماری، تکنولوژی، شانس و… هیچکدوم اینها رو نمیشه در نظر نگرفت و در قالب تنها یک پدیده (مثل ثروت، قدرت، مردسالاری یا...) بیان کرد. /۱۴

توصیه کتاب اینه که خودمون رو به ایدئولوژی‌ای گره نزنیم و بخشی از شخصیت‌مون نکنیم. بجای اینکه خودمون رو قربانی بدونیم و بقیه رو سرزنش کنیم، نقش خودمون رو بپذیریم و مسئولیت‌پذیر باشیم. /۱۵

ایدئولوژی‌ها بذر خشم می‌کارن. آدمها رو به دو دسته «قربانی» و «بهره‌مند/سرکوبگر» تقسیم می‌کنن و هر دستاوردی رو ناشی از بی‌عدالتی می‌بینن. این حس تنفر خطرناکه، چون باعث میشه آدمها بهترین خودشون نباشن، خودشون رو قربانیِ محیط غیرمنصفانه ببینن، و تلاشی برای پیشرفت نکنن. /۱۶

برای مشکلاتی که تو زندگی میبینید، از مسائل کوچیک شروع کنید و براشون راه‌حلی ارائه کنید. از اتاق خودتون شروع کنید؛ مرتبش کنید. به خونواده‌تون برسید. زندگی‌تون رو تنظیم کنید. هدفی برای خودتون پیدا کنید و نسبت بهش متعهد باشید. /۱۶

اگه همه اینها رو انجام دادید، بعد سراغ مسائل بزرگتر برید و مسئولیت‌های جدی‌تر بپذیرید. اول از خودتون شروع کنید، قبل از اینکه به مسائل اجتماع بپردازید.

ایدئولوژی‌ها رو رها کنید. /۱۷ و پایان