Thread by @matinkh_fa

افراد «هم‌وابسته» آدمهای مهربونی هستن، ولی اینکه چطور مهربونی کنن رو متوجه نشدن. چون خودخواهی رو امر بدی می‌دونن، انقدر به دیگران توجه می‌کنن که خودشون رو فراموش می‌کنن. در روابطشون، نقش مادری/پدری رو بازی می‌کنن و ناخواسته به خود و دیگری آسیب می‌رسونن. /۱

افراد «هم‌وابسته» بقیه رو تر و خشک می‌کنن. ولی این روحیه اونها رو وارد الگوی رفتاریِ مخربی می‌کنه که کتاب بهش میگه «مثلث دراما» /۲

نجات‌دهنده ← دادستان ← قربانی

فرد هم‌وابسته دیگران رو از دست مسئولیت‌هاشون «نجات میده» و خودش اون وظایف رو به عهده می‌گیره. ولی بعدا بخاطر همین کار از اونها ناراحت میشه و احساس می‌کنه دیگران ازش سواستفاده کردن. پس دلش برای خودش میسوزه و احساس قربانی بودن می‌کنه. /۳

چه وقتهایی ما داریم بقیه رو از مسئولیتهاشون نجات می‌دیم؟
- به نیازهای دیگران می‌پردازیم و مشکل‌شون رو حل میکنیم، بدون اینکه از ما خواسته باشن
- بجای کسی حرف می‌زنیم
- پیامدهای اشتباه کسی رو ما به جای اونها متحمل می‌شیم
- در تعاملها احساس کنیم ما باید بیشتر بدیم، تا دریافت کنیم /۴

تر و خشک کردن بقیه (نجات دادن) رو نباید با مهربونی اشتباه بگیریم. تر و خشک کردن شاید دوستانه به نظر بیاد، ولی وجهه‌ی تاریکی داره. این به معنیِ اینه که ما طرف مقابل رو در رسیدگی به خودش ناتوان می‌دونیم. درست مثل رسیدگی مادر/پدر به نوزاد. این رفتار سالمی با یک آدم بالغ دیگه نیست /۵

فاز دوم، بعد از نجات دادن، دادستانیه. فرد «هم‌وابسته» احساس می‌کنه کاری کرده که وظیفه‌ی اون نبوده. احساس می‌کنه از نیازهای خودش زده، و به کارهای کس دیگه‌ای پرداخته. و حالا اون حتی اونطور که باید ازش تشکر هم نمی‌کنه. پس نسبت به طرف مقابلش عصبانی میشه و محکومش می‌کنه. /۶

این تغییر روحیه در فرد «هم‌وابسته» معمولا خیلی آشکاره و دیگران هم متوجه میشن. به همین دلیل معمولا کسی که کمک رو دریافت می‌کنه خیلی از فرد «هم‌وابسته» قدردانی نمی‌کنه. در خیلی از موارد، گارد دفاعی‌اش بالا میره و رفتار تدافعی پیدا می‌کنه. /۷

کسی که کمک ناخواسته دریافت می‌کنه، بصورت مستقیم یا غیرمستقیم، این پیام رو می‌شنوه که "تو در رسیدگی به خودت ناتوانی." علاوه بر اون، می‌دونه بعد از این کمک، دیر یا زود نوبت سرکوفت شنیدن و سرزنش شدن هم هست. به همین دلیل، رفتارش نسبت به فرد «هم‌وابسته» از همون ابتدا تدافعی میشه. /۸

فرد «هم‌وابسته» می‌بینه از نیازهای خودش زده و به طرف مقابلش توجه کرده. ولی بخاطر این توجه و کمک، نه تنها ازش تشکر نشده، بلکه با رفتار تدافعی طرف مقابلش هم مواجه شده.
اینجا وارد فاز سوم «مثلث دراما» میشه: قربانی /۹

فرد «هم‌وابسته» دلش به حال خودش می‌سوزه. احساس می‌کنه طرف مقابلش قدرش رو نمی‌دونه. داره فداکاری می‌کنه و در ازاش بهش حمله هم میشه. احساس می‌کنه ازش استفاده شده و حس قربانی بودن پیدا می‌کنه. /۱۰

این الگوی رفتاری «مثلث دراما» هی تکرار میشه و با هر بار تکرار میزان تنفر بیشتری در افراد انباشته میشه.

نتیجه مادری/پدری کردن در روابط حاصلی جز ایجاد نفرت نداره. /۱۱

دو تا آدم «هم‌وابسته» هم اگه با هم وارد رابطه بشن، اون رابطه تبدیل میشه به میدان همه جانبه‌ی بازی با احساسات. هر دو سعی می‌کنن به دیگری محبت کنن و نیازهای خودشون رو نمی‌گن. در نهایت ولی هر دو احساس قربانی بودن می‌کنن و روز به روز از هم بیشتر دور میشن. /۱۲

نویسنده میگه معمولا در کمتر از پنج دقیقه می‌تونه یکی که روحیه «هم‌وابسته» داره رو تشخیص بده.
اونا یا یه کمک ناخواسته‌ای رو انجام میدن.
یا در شرایطی که خودشون هم به وضوح معذبن، روشون نمیشه مکالمه رو قطع کنن و به حرف زدن ادامه میدن (وظیفه زنده نگه داشتن مکالمه رو به دوش میکشن) /۱۳

روحیه‌ی «هم‌وابسته» فقط در روابط آزاردهنده نیست. اگه کسی با این روحیه وارد شغلی بشه که باید به دیگران رسیدگی کنه، اون هم خیلی زود احساس قربانی بودن پیدا می‌کنه. احساس می‌کنه بقیه اونطور که باید ازش تقدیر نمی‌کنن و نسبت به مراجعینش روز به روز بداخلاق‌تر میشه. /۱۴

بدترین قسمت روحیه‌ی «هم‌وابستگی» اینه که به حس قربانی بودن میرسه. کسی که احساس کنه قربانیه به کارهای خودتخریبی رو میاره؛ بی‌تفاوتی نسبت به خود، رو آوردن به الکل یا مواد مخدر، عادات غذایی غیرسالم، و… /۱۵

با همه این بدی‌ها چرا یکی باید بقیه رو نجات بده و تر و خشک‌شون کنه؟
کتاب میگه خیلی‌ها نمی‌دونن دارن بقیه رو نجات میدن. احساس می کنن کمک کردن یعنی همین. احساس می‌کنن نجات دادن بقیه کار خوب و مقدسیه. نمی‌دونن مسئولیتشون تا کجاست. /۱۶

ولی علت اصلی این رفتار اینه که فرد برای خودش ارزش کمی قائله. احساس می‌کنه باید به بقیه کمک کنه تا خوب بودنش ثابت بشه. احساس می‌کنه با نه گفتن بقیه ازش ناامید میشن و دیگه خوب نمی‌بیننش. با تر و خشک کردن بقیه، برای لحظه‌ای حواسش رو از خودش پرت می‌کنن. /۱۷

تر و خشک کردن بقیه شاید بصورت موقتی به فرد حس خوب بودن بده. ولی کتاب اثر این رفتار رو معادل الکل خوردنِ یک الکلی می‌دونه - درسته بصورت مقطعی به فرد حس جالبی میده، ولی در بلند مدت داره عادت بدی رو تقویت می‌کنه و فرد رو به نابودی می‌کشونه. /۱۸

رفتار «هم‌وابستگی» شبیه رابطه‌ی مادر/پدر با فرزنده. این رفتار فقط در برخورد با نوزادان قابل قبوله. بین آدمهای بالغ این رفتار مخربه و در طرفین تنفر ایجاد می‌کنه. /۱۹

کمک کردن، بخشیدن، و توجه کردن به عزیزان رفتارهای مفید در روابط سالم هستن. ولی ما باید یاد بگیریم کی بی‌دلیل کمک نکنیم و خودمون رو کنار بکشیم. باید بدونیم با کمک کردن زیادی هم می‌تونیم به خودمون و دیگران آسیب برسونیم. /۲۰

اولین و مهم‌ترین قدم برای شکوندن الگوی رفتاری «هم‌وابستگی» همینه که تشخیص بدیم کی داریم بقیه رو نجات میدیم (یا کی بقیه دارن ما رو تر و خشک می‌کنن). ما باید مسئولیت کارهای خودمون رو بپذیریم و اجازه بدیم بقیه هم مسئول کارهای خودشون باشن. /۲۱

در آخر، کتاب از ما می‌خواد که حواسمون به «مثلث دراما» باشه. هر وقت خواستیم کسی رو نجات بدیم، بدونیم این کار منجر به حس خود-قربانی-پنداری میشه و ما رو به تنفر از طرف مقابل می‌رسونه. /۲۲

خلاصه، بجای نجات دادن بقیه، باید تمرین کنیم قبل از کمک کردن به کسی ازش بپرسیم به کمک ما احتیاج داره یا نه. خودمون هم برای خواسته‌ها و نیازهامون مستقیما حرف بزنیم و درخواست کمک کنیم، تا برای بقیه الگو بشیم و اونها هم این رفتار رو یاد بگیرن. /۲۳ و پایان