Thread by @DrGunerSonmez

Kısa bir #COVID19 güncellemesi ve özeti yapalım. Yeni makaleler ve literatüre dayanarak;

📌Coronavirüs yeni bir virüs değildir. Hayvanlar arasında yaygın olan bir virüs grubu olup; SARS, MERS salgınına neden olan tipleri ve soğuk algınlığı yapan tipleri bulunmaktadır.

SARS etkeninin misk kedilerinden, MERS etkeninin tek hörgüçlü develerden, Covid 19 etkeni olan #SARSCoV2 nin ise yarasalardan insana geçtiği değerlendirilmiştir. İnsanlar arasında dolaşımda olan diğer 4 tipi ise soğuk algınlığına neden olmaktadır.

Yani sadece Covid’e neden olan tipinin insanlarda hastalık yapması yenidir, o yüzden yeni Coronavirüs diye adlandırılmaktadır.

SARS salgını 2003 yılında, MERS ise 2012 yılında olmuştur. Henüz insanlara geçmemiş Coronavirüs tipleri de bulunmaktadır.

#SARSCoV2 insan hücrelerinde bulunan ACE reseptörü denen kapıları kullanarak hücre içine girmekte, hücre içinde çoğalarak enfeksiyon oluşturmaktadır. Bu reseptörler; otopsi çalışmalarına göre en çok burunda olup soluk borusu, akciğerler, bağırsaklar, böbrekler, testislerde de var

Virüs enfeksiyonundan çok, virüsün neden olduğu aşırı bağışıklık yanıtı ( sitokin fırtınası)hücrelere zarar verir. Bu olay esnasında hücre harabiyeti, damar içi pıhtılaşmalara bağlı çeşitli tablolar ve çoklu organ yetmezlikleri olabilir. Bu olay daha çok ağır hastalarda olur.

Çocuklar ve gençler genelde daha hafif atlatırken, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar daha ağır atlatır. Bunun nedeni küçük yaşlarda ACE reseptörlerinin daha az olmasına ve yaşlandıkça bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlanmaktadır.

Covid 19’da; inme, kalp yetmezliği, miyokardit, böbrek yetmezliği, tiroid iltihabı, diyabet, cilt döküntüleri, koku- tat kaybı gibi geniş yelpazede patolojiler oluşabilir. Daha kötüsü bu şikayetlerin bir kısmı iyileştikten sonra devam edebilir ( miyokardit, beyin patolojileri)

Asemptomatik geçiren insan sayısı oldukça fazladır. Asemptomatikler aynen semptomatik olanlar gibi hastalığı yayarlar. Bu yüzden tanı konulup izole edilmeli.

CDC ye göre tanı konmuş asemptomatiklerin 10 gün, semptomatiklerin 20 gün ( bulgu yoksa) izolasyonu yeterli.

Çocuklar genelde hafif geçirmekle beraber; MIS-C denen nadir ağır tabloyla karşılaşabilir. Bu çok ağır ve ölümcül bir sendromdur. Bu nedenle çocuklar da korunmalı.

10-19 yaş grubu daha hassas ve bulaştırıcı, 10 yaş altında daha az.

Maske bulaşı önlemede oldukça etkin, bulaşı 5 kat önlüyor. Cerrahi maskeler oldukça iyi. Maske kullanımı karbondioksit solumanıza neden olmaz ve oksijen miktarını azaltmaz.
Açık alanlardan ziyade kapalı alanlarda daha önemli.

Poşet, kutu, ambalajdan bulaş çok düşük ihtimal.

Kan grubu ile hastalığa yatkınlık veya ağır geçirme arasında bir korelasyon yok. Yeni çalışmalarla bu çürütüldü. Tüm kan grupları eşit şanş ve risk içinde. A kan gruplarının endişe etmesine gerek yok.

Verem aşısı olanların hastalığın bazı belirtilerini hafif atlattığına dair makaleler çıktı. Aşı adaylarından biri de bu aşı . Ülkemizde bebekken bu aşı yapılıyor. O yüzden henüz bu aşının yeniden yapılması önerilmiyor. Ama herkese grip aşısı ve 65 yaş üstüne zatüre öneriliyor

Beta interferon ile ilgili güzel haberler geliyor. Bu ilaç olarak başka hastalıklarda kullanılıyor zaten. Bunun sprey formunun ağızs sıkılarak virüsün çoğalmasını engelleme çalışmaları yürüyor. Başarılı olursa hem tedavi hem de koruyucu olarak kullanılabilir.

Çok da güzel olur.

Coronavirüs’ün başka tipleri olduğunu söylemiştim. Son çalışmalar; SARS, MERS geçirenlerde; hatta sağlıklı bireylerde Covid 19 etkenine karşı çapraz bağışıklık ( T hücresi yanıtı) geliştiğini gösteriyor. Muhtemelen soğuk algınlığı virüsleri ile karşılaşmaya bağlı.

Hatta az bir oran değil, popülasyonunun % 35-40’ında olduğu belirtiliyor. Ülkelere göre farklı oranlar çıkıyor.

Bazı insanların asemptomatik veya hafif geçirmesi buna bağlanıyor. Yaşlıların ağır geçirmesi de buna bağlı olabilir, çünkü yaşlandıkça T hücresi miktarı azalıyor.

Son olarak aşı çalışmaları; 200’ün üzerinde aşı adayı var. 40 tanesi insan deneyi aşamasında. 8 tanesi de faz 3 de yani son aşamada. 2 tanesi kısıtlı onay durumunda (Çin-Rusya).

Okuyan, faydalı bulan ilk tweeti RT ederse sevinirim.😎