Because more often we are lost on the surface of life that we miss out on its very essence.
Follow this 🧵..
The central theme of भजगोविन्दं is just this — Seek that higher self. Do not get distracted by trivial attractions of the world — those wont stand by you while you face the greater challenges of life, death.
So what exactly is the error in the erring human ignoramus according to Ādi Śhaṅkara ?
भजगोविन्दं भजगोविन्दं गोविन्दं भज मूढमते ।
bhaja-govindaṁ bhaja-govindaṁ
govindaṁ bhaja mūḍhamate |
In this 🧵 here however, you will find 33 verses..
|| bhaja govindam ||
भजगोविन्दं भजगोविन्दं गोविन्दं भज मूढमते ।
संप्राप्ते सन्निहिते काले नहि नहि रक्षति डुकृञ्करणे ॥ १ ॥
bhaja govindaṁ bhaja govindaṁ
govindaṁ bhaja mūḍha-mate |
saṁprāpte sannihite kāle
nahi nahi rakṣati ḍukṛñ-karaṇe || 1||
यल्लभसे निजकर्मोपात्तं वित्तं तेन विनोदय चित्तम् ॥ २ ॥
mūḍha jahīhi dhanāgama-tṛṣṇāṁ
kuru sad-buddhiṁ manasi vitṛṣṇām |
yallabhase nija karmopāttaṁ
vittaṁ tena vinodaya cittam
|| 2||
|| 2||
एतन्मांसावसादि विकारं मनसि विचिन्तय वारं वारम् ॥ ३ ॥
nārī-stanabhara-nābhī-deśaṁ
dṛṣṭvā māgāmohāveśam |
etan māṁsa-vasādi vikāraṁ
manasi vicintaya vāraṁ vāram || 3||
Do not fail to remember this again and again in your mind.
|| 3||
विद्धि व्याध्यभिमानग्रस्तं लोकं शोकहतं च समस्तम् ॥ ४ ॥
nalinī-dala-gata-jalam ati-taralaṁ
tadvaj-jīvitam atiśaya-capalaṁ |
viddhi vyādhyabhimāna-grastaṁ
lokaṁ śoka-hataṁ ca samastam
|| 4||
|| 4||
पश्चाज्जीवति जर्जर देहे वार्तां कोऽपि न पृच्छति गेहे ॥ ५ ॥
yāvad-vittopārjana saktaḥ
tāvan-nija parivāro raktaḥ |
paścājjīvati jarjara dehe
vārtāṁ ko’pi na pṛcchati gehe
|| 5||
|| 5||
गतवति वायौ देहापाये भार्या बिभ्यति तस्मिन्काये ॥ ६ ॥
yāvat-pavano nivasati dehe
tāvat-pṛcchati kuśalaṁ gehe |
gatavati vāyau dehāpāye
bhāryā bibhyati tasmin kāye
|| 6||
|| 6||
वृद्धस्तावत्चिन्तासक्तः परे ब्रह्मणि कोऽपि न सक्तः ॥ ७ ॥
bāla stāvat krīḍāsaktaḥ
taruṇa stāvat taruṇīsaktaḥ |
vṛddha stāvat cintāsaktaḥ
pare brahmaṇi ko’pi na saktaḥ
|| 7||
|| 7||
कस्य त्वं कः कुत आयातः तत्त्वं चिन्तय तदिह भ्रातः ॥ ८ ॥
kāte kāntā kaste putraḥ
saṁsāro’yamatīva vicitraḥ |
kasya tvaṁ kaḥ kuta āyātaḥ
tattvaṁ cintaya tad iha bhrātaḥ
|| 8||
|| 8||
निर्मोहत्वे निश्चलतत्त्वं निश्चलतत्त्वे जीवन्मुक्तिः ॥ ९ ॥
satsaṅgatve nissaṅgatvaṁ
nissaṅgatve nirmohatvam |
nirmohatve niścalatattvaṁ
niścalatattve jīvanmuktiḥ
|| 9||
|| 9||
क्षीणेवित्ते कः परिवारः ज्ञाते तत्त्वे कः संसारः ॥ १० ॥
vayasi gate kaḥ kāma-vikāraḥ
śuṣke nīre kaḥ kāsāraḥ |
kṣīṇe vitte kaḥ parivāraḥ
jñāte tattve kaḥ saṁsāraḥ
|| 10||
|| 10||
मायामयमिदमखिलं हित्वा ब्रह्मपदं त्वं प्रविश विदित्वा ॥ ११ ॥
mā kuru dhana jana yauvana garvaṁ
harati nimeṣāt-kālaḥ sarvam |
māyāmayamidam-akhilaṁ hitvā
brahma-padaṁ tvaṁ praviśa viditvā
|| 11||
|| 11||
कालः क्रीडति गच्छत्यायुः तदपि न मुञ्चत्याशावायुः ॥ १२ ॥
dina yāminyau sāyaṁ prātaḥ
śiśira-vasantau punarāyātaḥ |
kālaḥ krīḍati gacchatyāyuḥ
tadapi na muñcatyāśā-vāyuḥ
|| 12||
|| 12||
उपदेशोऽभूद्विद्यानिपुणैः श्रीमच्छङ्करभगवच्छरणैः ॥ १२अ ॥
dvādaśa-mañjarikābhira śeṣaḥ
kathito vaiyākaraṇasyaiṣaḥ |
upadeśo’bhūd-vidyānipuṇaiḥ
śrīmacchaṅkara-bhagavaccharaṇaiḥ
|| 12a||
|| 12a||
त्रिजगति सज्जन सङ्गतिरेका भवति भवार्णवतरणे नौका ॥ १३ ॥
kāte kāntā dhana gata-cintā
vātula kiṁ tava nāsti niyantā |
trijagati sajjana saṅgatirekā
bhavati bhavārṇava taraṇe naukā
|| 13||
|| 13||
पश्यन्नपि चन पश्यति मूढः उदरनिमित्तं बहुकृतवेषः ॥ १४ ॥
jaṭilo muṇḍī luñchita keśaḥ
kāṣāyāmbara bahukṛta veṣaḥ |
paśyannapi ca na paśyati mūḍhaḥ
udara nimittaṁ bahukṛtaveṣaḥ
|| 14||
|| 14||
वृद्धो याति गृहीत्वा दण्डं तदपि न मुञ्चत्याशापिण्डम् ॥ १५ ॥
aṅgaṁ galitaṁ palitaṁ muṇḍaṁ
daśana-vihīnaṁ jataṁ tuṇḍam |
vṛddho yāti gṛhītvā daṇḍaṁ
tadapi na muñcatyāśāpiṇḍam
|| 15||
|| 15||
करतलभिक्षस्तरुतलवासः तदपि न मुञ्चत्याशापाशः ॥ १६ ॥
agre vahniḥ pṛṣṭhe bhānuḥ
rātrau cubuka samarpita jānuḥ |
karatala bhikṣas-tarutala vāsaḥ
tadapi na muñcatyāśāpāśaḥ
|| 16||
|| 16||
ज्ञानविहिनः सर्वमतेन मुक्तिं न भजति जन्मशतेन ॥ १७ ॥
kurute gaṅgā-sāgara gamanaṁ
vrata paripālanam-athavā dānam |
jñāna vihinaḥ sarvamatena
muktiṁ na bhajati janma śatena
|| 17||
|| 17||
सर्व परिग्रह भोग त्यागः कस्य सुखं न करोति विरागः ॥ १८ ॥
sura mandira taru mūla nivāsaḥ
śayyā bhūtalam-ajinaṁ vāsaḥ |
sarva parigraha bhoga tyāgaḥ
kasya sukhaṁ na karoti virāgaḥ
|| 18||
|| 18||
यस्य ब्रह्मणि रमते चित्तं नन्दति नन्दति नन्दत्येव ॥ १९ ॥
yogarato vā bhogarato vā
saṅgarato vā saṅgavihīnaḥ |
yasya brahmaṇi ramate cittaṁ
nandati nandati nandatyeva
|| 19||
||19||
सकृदपि येन मुरारि समर्चा क्रियते तस्य यमेन न चर्चा ॥ २० ॥
bhagavad-gītā kiñcidadhītā
gaṅgā jalalava kaṇikā pītā |
sakṛdapi yena murāri samarcā
kriyate tasya yamena na carcā
|| 20||
|| 20||
इह संसारे बहुदुस्तारे कृपयाऽपारे पाहि मुरारे ॥ २१ ॥
punarapi jananaṁ punarapi maraṇaṁ
punarapi jananī jaṭhare śayanam |
iha saṁsāre bahu dustāre
kṛpayā’pāre pāhi murāre
|| 21||
|| 21||
योगी योगनियोजित चित्तो रमते बालोन्मत्तवदेव ॥ २२ ॥
rathyā carpaṭa viracita kanthaḥ
puṇyāpuṇya vivarjita panthaḥ |
yogī yoga niyojita citto
ramate bālonmattavadeva
|| 22||
|| 22||
इति परिभावय सर्वमसारं विश्वं त्यक्त्वा स्वप्न विचारम् ॥ २३ ॥
kastvaṁ ko’haṁ kuta āyātaḥ
kā me jananī ko me tātaḥ |
iti paribhāvaya sarvam asāraṁ
viśvaṁ tyaktvā svapna vicāram
|| 23||
|| 23||
भव समचित्तः सर्वत्र त्वं वाञ्छस्यचिराद्यदि विष्णुत्वम् ॥ २४ ॥
tvayi mayi cānya traiko viṣṇuḥ
vyarthaṁ kupyasi mayyasahiṣṇuḥ |
bhava samacittaḥ sarvatra tvaṁ
vāñchasyacirād-yadi viṣṇutvam
|| 24||
|| 24||
सर्वस्मिन्नपि पश्यात्मानं सर्वत्रोत्सृज भेदाज्ञानम् ॥ २५ ॥
śatrau mitre putre bandhau
mā kuru yatnaṁ vigraha sandhau |
sarvasminnapi paśyātmānaṁ
sarvatrot-sṛja bhedājñānam
|| 25||
|| 25||
आत्मज्ञान विहीना मूढाः ते पच्यन्ते नरकनिगूढाः ॥ २६ ॥
kāmaṁ krodhaṁ lobhaṁ mohaṁ
tyaktvā’tmānaṁ bhāvaya ko’ham |
ātma-jñāna vihīnā mūḍhāḥ
te pacyante naraka nigūḍhāḥ
|| 26||
|| 26||
नेयं सज्जन सङ्गे चित्तं देयं दीनजनाय च वित्तम् ॥ २७ ॥
geyaṁ gītā-nāma-sahasraṁ
dhyeyaṁ śrīpati rūpam-ajasram |
neyaṁ sajjana saṅge cittaṁ
deyaṁ dīna-janāya ca vittam
|| 27||
|| 27||
यद्यपि लोके मरणं शरणं तदपि न मुञ्चति पापाचरणम् ॥ २८ ॥
sukhataḥ kriyate rāmābhogaḥ
paścāddhanta śarīre rogaḥ |
yadyapi loke maraṇaṁ śaraṇaṁ
tadapi na muñcati pāpā-caraṇam
|| 28||
|| 28||
पुत्रादपि धन भाजां भीतिः सर्वत्रैषा विहिता रीतिः ॥ २९ ॥
artham-anarthaṁ bhāvaya nityaṁ
nāsti tataḥ sukha leśaḥ satyam |
putrādapi dhana bhājāṁ bhītiḥ
sarvatraiṣā vihitā rītiḥ
|| 29||
|| 29||
जाप्यसमेत समाधिविधानं कुर्ववधानं महदवधानम् ॥ ३० ॥
prāṇāyāmaṁ pratyāhāraṁ
nityānitya vivekavicāram |
jāpyasameta samādhi-vidhānaṁ
kurvavadhānaṁ mahad-avadhānam
|| 30||
|| 30||
सेन्द्रियमानस नियमादेवं द्रक्ष्यसि निज हृदयस्थं देवम् ॥ ३१ ॥
guru-charaṇāmbuja nirbhara bhaktaḥ
saṁsārādacirādbhava muktaḥ |
sendriya mānasa niyamādevaṁ
drakṣyasi nija hṛdayasthaṁ devam
|| 31||
|| 31||
श्रीमच्छङ्कर भगवच्छिष्यै बोधित आसिच्छोधितकरणः ॥ ३२ ॥
mūḍhaḥ kaścana vaiyākaraṇo
ḍukṛñkaraṇādhyayana dhuriṇaḥ |
śrīmacchaṅkara bhagavacchiṣyai
bodhita āsicchodhitakaraṇaḥ
|| 32||
|| 32||
नामस्मरणादन्यमुपायं नहि पश्यामो भवतरणे ॥ ३३ ॥
bhaja-govindaṁ bhaja-govindaṁ
govindaṁ bhaja-mūḍhamate |
nāma-smaraṇādanyamupāyaṁ
nahi paśyāmo bhavataraṇe
|| 33||
|| 33||
iti bhajagovindaṁ saṁpūrṇam
Thus ends the 31 + 2 bonus verses ...,
नलिनीदलगत जलमतितरलं तद्वज्जीवितमतिशयचपलम् ।
nalinīdalagata jalamatitaralaṁ
tadvajjīvitamatiśayacapalam
So, भज गोविन्दम् ॥ 😀