Thread by @polfosol

در روزهای گذشته توییتی که افسردگی رو ربط می‌داد به راحت‌طلبی و اینکه شادبودن سخت‌ترین کاره، بحث‌برانگیز شد.
تو این رشته‌توییت به‌جای تمرکز رو اشتباهات واضح اون توییت و توضیح بدیهیات، به این مساله می‌پردازیم که افسردگی چه فایده‌ای برای ما داره و انسان‌ها چرا افسرده میشن؟

۱ از n

یکی از اشتباهات رایج در برخورد با این مساله، ربط دادنش به اقتضائات دنیای امروزه و این تصور که افسردگی پدیده‌ایست مدرن.
اما یک بررسی کوتاه نشون میده که افسردگی قدمتی به درازای عمر انسان داره.
تا اوایل قرن بیستم از افسردگی با عنوان melancholia یاد می‌شد که درواقع نوع حاد افسردگیه.

قدیمی‌ترین مورد ثبت‌شده از افسردگی مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد تو بین‌النهرین بوده. البته در لوحه‌های بجا مونده از تمدن بابل این بیماری رو به روح انسان ربط می‌دادن و ناشی از مسخ شدن با شیاطین می‌دونستن.
لذا حیطه تخصص کاهنان بود و پزشکان بهش کاری نداشتن
journals.sagepub.com/doi/10.1177/01…

این نظریه که افسردگی ناشی از ارواح خبیثه‌ست، در بسیاری از تمدن‌های قدیم رایج بود؛ ازجمله یونان، روم، چین و مصر.
به همین دلیل معمولا با روش‌هایی ازقبیل کتک، شکنجه، حبس و گرسنگی به درمانش می‌پرداختن. بااین‌حال معدودی از پزشکان رومی و یونانی معتقد بودن که افسردگی یک مشکل جسمی-روانیه

این پزشکان تجویزهای روان‌درمانی ازجمله ژیمناستیک، ماساژ، رژیم غذایی، موسیقی، حمام و یک داروی حاوی تریاک و شیر الاغ برای بیماران افسرده توصیه می‌کردن
بقراط (Hippocrates) معتقدبود افسردگی ناشی از برهم خوردن تعادل مایعات چارگانه: بلغم، صفرا، سودا، خون در بدنه
brainsway.com/knowledge-cent…

می‌گفت افزایش حجم سودا در طحال منجر میشه به افسردگی. بنابراین با حجامت، حمام، ورزش و رژیم میشه درمانش کرد.
از اون طرف، سیسرو (Cicero) فیلسوف رومی معتقد بود افسردگی ریشه روانی داره و ناشی از احساساتی مثل خشم، ترس و فقدانه.

تمام این پیشرفت‌ها با گسترش مسیحیت تا قرون وسطی به‌گا رفت

در این دوران با غلبه نظریه ارواح خبیثه، برخوردهای وحشیانه با افسردگی شدت گرفت و مثلا اینجا میگه کورنلیوس سلسوس، پزشک معروف رومی توصیه می‌کرد به شکنجه، شلاق زدن وگرسنگی دادن بیماران روانی.
از اون طرف، محمد زکریای رازی معتقد بود بیماری روانی ریشه در مغز داره
journals.sagepub.com/doi/full/10.11…

تو این مقاله bit.ly/37M841y میگه رازی اولین کسی بود که رفتاردرمانی رو برای این بیماران تجویز کرد؛ به‌صورت اعطای پاداش‌های متناسب به رفتارهای مثبت و رو به بهبودی.

بحث تاریخچه روان‌درمانی خیلی مفصله و بگذریم. نتیجه‌ای که میشه گرفت اینه که افسردگی همیشه با انسان همراه بوده

به‌نظر میاد که افسردگی در بخشی از وجود و ژنتیک انسان نهادینه شده. اما با توجه به اثرات بسیار مخرب و فلج‌کننده‌ای که افسردگی داره، ممکنه این تصور ایجاد بشه که قاعدتا باید اون ژن‌های مضر طی نسل‌های متعدد با انتخاب طبیعی از بین می‌رفتن.
آیا فایده‌ای هم داشتن؟
scientificamerican.com/article/depres…

بیماری‌ها یا اختلالاتی مثل زوال عقل با افزایش سن درصد ابتلاشون هم افزایش پیدا می‌کنه که با نظریه تکامل درباره پیری قابل توجیهه. اما افسردگی در تمام سنین درصد ابتلاش بالاست و مثلا افسردگی حاد تو بازه سنی ۱۵ تا ۲۴ بیشترین فراوانی رو داره.
بنابراین شایدم افسردگی مزیت تکاملی داشته 🤷

طبق نظریه‌ای که چندسالی هست مطرح شده، افسردگی درواقع یک مکانیزم سازگاری (adaptation) بوده با هزینه‌ها و مزایای خاص خودش.
مولکول 5HT1A گیرنده‌ی سروتونینه در مغز. موش‌هایی که فاقد این گیرنده هستند دربرابر عوامل استرس‌زا کمتر نشانه‌های افسردگی بروز میدن.
pnas.org/content/95/25/…

این مولکول مسئول تامین سوخت موردنیاز برای فعالیت نورون‌های مغز هم هست. لذا افسردگی باعث میشه که تمرکز و توانایی تحلیل در مغز بالا بره؛ و از اون طرف، افراد کسخل کمتر به افسردگی دچارمیشن.
درواقع احتمالا افسردگی یک عارضه جانبی فعالیت بالای مغزه.
بسیاری از نوابغ با افسردگی درگیر بودن

البته هدف این نیست که یک تصویر خوشگل و گوگولی از افسردگی ارائه بدیم. افسردگی کثافت محضه ولی هیچ کثافتی بی‌دلیل نیست.
اما بعضی از محققین پا رو فراتر گذاشتن و معتقدن که نباید به افسردگی به‌عنوان بیماری نگاه کرد و صرفا یک تجربه‌ست که در مغز طی میشه؛ مثل پریود
psychologytoday.com/intl/blog/freu…

پژوهش‌های متعددی این نظریه رو مطرح کردن که افسردگی بخشی از یک استراتژی دفاعی بوده برای بقای نسل انسان. این استراتژی با عنوان فقدان تحرک (immobilization) منجر به تمرکز بیشتر، تحلیل شرایط و مقابله بهتر با بیماری می‌شده
تحرک کمتر و دوری از اجتماع عامل ذخیره انرژی و جلوگیری از مریضیه

مثلا کاهش میل جنسی در افسرده‌ها شاید ریشه در این داره که سکس یکی از عوامل اصلی بیماری‌زا بوده.
اما متقابلا بعضی از عفونت‌ها هم ممکنه منجر به افسردگی بشن. در حیوانات دیده شده واکنش ایمنی شدید به بیماری‌های مزمن باعث افزایش تولید هورمون‌های cytokine میشه که با افسردگی رابطه داره.

مقالات مربوط به فواید افسردگی خیلی زیادن و هدف من این نیست که همه‌شون رو خلاصه کنم. رفرنس‌های این مدخل از ویکیپدیا مرجع خوبی برای مطالعه بیشتره: bit.ly/3nQLTgh

دیدگاهی که افسردگی رو یک مصیبت غیرضروری یا لاکچری می‌دونه، مانع از پذیرش این موضوع به عنوان یه امر طبیعیه.

اگر بدونیم که افسردگی یکی از عوامل خلاقیت بشری، اختراعات و حتی بقای نسل بشر بوده، راحت‌تر باهاش کنار خواهیم اومد و پذیرش افرادی که با این ناتوانی دست‌وپنجه نرم می‌کنن برامون ساده‌تره. وسواس دائم دنیای مدرن نسبت به شادی و خوشحالی و مطرح کردنش به عنوان هدف غایی زندگی باعث میشه که /

دید هیولاطوری نسبت به این پدیده داشته باشیم. به تبع اون افرادی که دچارش میشن ممکنه تو یک چرخه ذهنی گیر کنن و به‌خاطر خوشحال نبودن خودشون رو سرزنش کنن؛ که خودش منجر میشه به فرورفتن بیشتر توی این باتلاق.

یک شعر از مولانا در انتهای این مقاله هست که فکر کنم /
jordanharbinger.com/the-surprising…

بهترین حسن ختام باشه برای این رشته‌توییت:
n/n

هست مهمان‌خانه این تن، ای جوان
هر صباحی ضیف نو آید دوان

هین مگو کین ماند اندر گردنم
که هم اکنون باز پـرّد در عدم

هرچه آید از جهانِ غیب‌وش
در دلت ضیفست، او را دار خوش!