असेच एक दिवस सिनेमा पाहून स्टेशनवरून पायी चालत येत होतो. नेहमीचीच सिग्नलवर असणारी लहान मुले दिसली. उन्हाळ्याचे दिवस, त्यांच्या पायात चप्पल नाही, अंगावर धड कपडे नाहीत, भुकेने व्याकुळ. आमच्याकडे फार आशेने पाहत होती.
आम्ही सर्वच जण तसे गावखेड्यातून आल्याने बऱ्यापैकी संवेदनशील.
२/१९
सर्वांनीच त्यांना जवळ बोलावले आणि एका वडापावच्या गाडीवर त्यांना हवे तेवढे खा म्हणून सांगितले. पोरांचे चेहरे पाहण्यासारखे झाले, पोट भरल्याचा आनंद पोटापेक्षा डोळ्यातून, नाकातून चमकत होता.
पुढच्या रविवारी पुन्हा तोच प्रकार.
नंतर नंतर ती मुले आम्हाला ओळखायला लागली
३/१९
आणि आम्हालाही ती आपली वाटू लागली. अशाच एका शनिवारी संध्याकाळी आम्हा मित्रांच्यात त्या मुलांचा विषय निघाला, एक जण म्हणाला आपण त्या मुलांसाठी काहीतरी करायला हवे, कॉंक्रीट करायला हवे.
तो “कॉंक्रीट” शब्द आमच्या सर्वांच्याच डोक्यात फिट्ट झाला.
खुप विचार केला आणि ठरले त्या
४/१९
मुलांना पोलिसांची मदत घेऊन आजूबाजूच्या निवारा केंद्रात सुपुर्द करून त्यांच्या शिक्षणाचा खर्च आपण सर्वांनी मिळून करायचा.
झाले, ठरले, दुसऱ्याच दिवशी आम्ही पाचसहा जण तिकडे गेलो त्या मुलांना खाऊ घातले आणि त्यांना पुर्ण कल्पना देऊन त्यांना पुस्तक, वह्या पेन आणि नवे कपडे दिले..
५/१९
आम्ही त्यांना लिहायची, वाचायची आवड लावून शाळेत टाकणार या विचाराने सुरूवात केली.
फार दुरचा विचार न करता ही चांगली सुरूवात झाली या विचाराने रात्री शांत झोपलो.
दुसऱ्या दिवशी सकाळच्या शिफ्टसाठी काही मित्र गेले तर आम्ही निघण्याच्या गडबडीत खाली उतरलो होतो,तेवढ्यात पाच-सहा चरसी,
६/१९
गुंड टाईप लोक आमच्या सोसायटीच्या गेटवर आमची वाटच पहात होते....“तूम लोग ही वो गांव के लौंडे हो ना जिसको समाजसेवा करनेका नशा चढा है?” हमारे बच्चों को कैसे लेके जाओगे, देखते हैं!”
आम्हाला काही कळायच्या आत एकाने येऊन माझ्या मित्राची कॅालर पकडली आणि त्याला जोरात धक्का दिला.
७/१९
आम्ही लगेच पुढे होऊन त्याला सावरले आणि धडाधड सूरू झालो. तेवढ्यात इतर लोकही आमच्या मदतीला धावले आणि त्यांनीही तिथे हात धुवून घेतले. पुढे आमची वरात त्या चरसी गुंडांसहीत नजीकच्या पोलिस चौकीत दाखल झाली.
पोलिसांनी आमची तिथे खरच चांगली मदत केली, मराठी, शिकलेली आणि गावाकडून ८/१९
आलेल्या माणसांना तसे पोलिस नेहमीच सहकार्य करतात याचा आम्हाला चांगला अनुभव आला.आमच्या कोणाचीही केसमधे नावं टाकली नाहीत तरी पण त्या गुंडाना लॅाकअपमधे आणि आम्हाला “बाहेर” दिवसभर थांबवून ठेवले.
दिवसभर कामाला दांडी मारावी लागली, दुसऱ्या दिवशी सकाळी पुन्हा पोलिस स्टेशनला बोलावले ९/१९
आता ते गूंड तिथे नव्हते पण एक वेगळे खविस प्रकारातले ५०-५५ वयाचे हवालदारमामा आम्हाला भेटले. त्यांनी त्या गुंडांचा इतिहास, त्यांच्या इतर बऱ्याच गुन्हेगारी कारनाम्यांबद्दल भिती वाटेल असे मुद्दे पटवून सांगितले.
पुढे ते लोक आम्हाला त्रास देणार नाहीत आणि त्या मुलांचे पोलिस आणि
१०/१९
बेगर होमचे लोक काय करायचे ते करतील, तुम्ही तुमच्या कामाचे पहा. या भानगडीत पडू नका म्हणून खडसावले. आम्ही मात्र “हुशार”! “आमची तक्रार घ्या” यावर ठाम होतो...
तेवढ्यात त्या पोलिसाकडे अजून एक दुसरी हाणामारीचीच तक्रार आली आणि पोलिसांनी आम्हाला पुन्हा ऊद्या या म्हणून सांगितले.
११/१९
तिसऱ्या दिवशी पुन्हा ते मोठे साहेब आलेत म्हणून बिझी! आम्हाला पुन्हा दोन दिवसांनी या म्हणाले, या सर्व गोष्टींमुळे आमच्या सर्वांचीच कंपनीत दांडी लागली होती.
बॅास आणि इतर सहकारीही ओरडायला लागले होते.
बरं त्या सिग्नलवरची ती लहान मुलं बदलली होती आणि ते गुंडही गायब झाले होते.
१२/१९
कधी नव्हे ते मला माझ्या कंपनीने “ऊद्या नाही आला तर यापुढे कामावर येऊ नको” असा निरोप पाठवला होता.
मित्रांनाही जवळपास असेच मानसिक धक्के बसले होते. अतिशय निराशा आणि सरकारी व्यवस्थेबद्दल चिड निर्माण झाली होती.
आपले या शहरात तसे “गॅाडफादर” कोणीही नाही आणि आपण एक क्षुल्लक
१३/१९
माणूस आहोत वगैरे वाटून रडायला यायचे.
पण एक गोष्ट सुर्यप्रकाशाइतकी स्वच्छ दिसली होती,आपल्याकडे असलेल्या मानसिक,शारिरीक आणि आर्थिक संपत्तीचा उपयोग फार जबाबदारीने करायला हवा.
एकतर आमच्यापैकी कोणीही गडगंज श्रीमंत नव्हते की एवढा वेळ आणि मानसिक ताण सहन करून या कामाला पुढे घेऊन १४/१९
जाऊ शकेल.
कोणताही पुर्वअभ्यास न करता भावनेच्या भरात असे समाजकार्य आपण तडीस नेऊ शकत नाही याची जाणीव झाली.
४/५ दिवस अशी कामावर दांडी मारली (तेही पोलिस कंप्लेंटसाठी) तर आपले स्वत:चेच खायचे वांदे होऊ शकतात आणि आपण सध्या तरी या “समाजकार्य” योग्यतेचे नाही याची खाडकन जाणीव झाली
१५/१९
या व्यवस्थेशी लढायचे असेल तर कोणत्याही ठोस नियोजन,आर्थिकदृष्ट्या सक्षम झाल्याशिवाय हे फक्त दिवा स्वप्नच राहते.
आमचे सर्वच प्रश्न आर्थिक नसले तरी त्या सर्व प्रश्नांचा संबंध शेवटी आमच्या भौतिक परिस्थितीशीच होता.
आम्हाला त्यावेळी दारूण अपयश, अपमान, आत्मक्लेश वाट्याला आला
१६/१९
पण शेवटी नोकरीवर गदा आली तर आमचेच आर्थिक प्रश्न अजून गंभीर होणार होते. त्यामुळे आमची परिस्थितीही नक्कीच वाईट होणार आणि त्या वास्तवाकडे पाठ फिरवणे आमच्यापैकी कोणालाच परवडणारे नव्हते.
पुढे बरेच दिवस तो प्रसंग आठवला की मलाच माझी लाज वाटायची...त्या मुलांचे पुढे काय झाले असेल?
१७/१९
कोणत्या नव्या सिग्नलवर ती मुले आता भिक मागत असतील? त्या दिवशी एखादा चाकूचा वार आमच्यापैकी कोणाला बसला असता तर?असे मनात येऊन भितीही वाटायची पुन्हा आपण त्यांच्यासोबत शेवटपर्यंत लढायला हवे होते वगैरे वगैरे.
आज मागे वळून पाहतांना त्या खविस पोलिसांमामाबद्दलही थोडाफार राग नक्की १८/१९
येतो पण त्याचवेळी कळतनकळत त्यांच्यामुळे आम्हाला आमची खरी आर्थिक आणि सामाजिक ताकद, ज्ञान किती अपुरे आणि त्रोटक होते हे ही कळाले होते.
कदाचित तेव्हा तिथे थांबलो म्हणून आज इथे पोहचलो असेन....
मागच्या महिन्यात काही कामानिमीत्त पाचगणीला जाणे झाले. मुंबई-बेंगलोर महामार्गावरून वेळे आणि सुरूरच्या दरम्यान ड्रायव्हरने चहा प्यायला गाडी थांबवली.
मी ही सहजच गाडीतून उतरलो तर समोर रंगीबेरंगी कपडे कमरेला लावलेला “पोतराज” मला दिसला. केसांच्या जटा वाढलेल्या, हातात आसूड १/६
गुबूगूबू वाजणारा ढोल, पत्नी, त्याची लहान मुलगी आणि मरीआईचा गाडा.... मी एकदम स्तब्ध झालो.... माझा मोबाईल सूरू होता आणि तो माझ्याकडेच येतोय हे पाहून गाडीच्या हॅंडलकडे आपसूक हात गेला.
परत मलाच माझ्या पांढरपेशा स्वभावाची लाज वाटली, कॅाल एवढाही काही महत्वाचा नव्हता २/६
का कोण जाणे मला अचानक त्या पोतराजाशी संवाद साधायची इच्छा झाली..
तो ही माझ्याकडेच येत होता, त्याच्या डोळ्यातून त्याची गरीबी आरपार पोटापर्यंत दिसत होती..मास्क नव्हताच. कोरोना-बिरोना काही नाही..
मी त्याला बोलावून १०/१५ मिनिटे बोललो.
साधारणत: सात-आठ वर्षांपूर्वी आम्ही व्यवसाय विस्तार करत असताना मुंबई आणि जवळपासच्या जागांचा शोध घेत होतो.
इकडचे जागेचे दर ऐकून आम्हाला हादरा बसत होता, ROI यायलाही पाच वर्षाचा काळ त्यामुळे तो प्रोजेक्ट रखडतो की काय याची भीती वाटत होती. #SaturdayThread#BusinessDots#मराठी#म १/१२
फॅक्टरी, मशीनरी, मनुष्यबळ, इतर पायाभूत सुविधा आणि “आपली २४ उपलब्धतता” यासाठी हा प्रकल्प मुंबईजवळ पर्यायाने घराजवळ असणे याला प्राथमिकता देत होतो पण मुंबईत हा प्रकल्प होणे शक्यच नव्हते या निष्कर्षावर आम्ही पोहचलो आणि तो बंद करणार अशात आमच्या डोक्यात एक कल्पना आली की प्रकल्प
२/१२
पुण्यात जर टाकला तर बराच खर्च कमी होईल.
तेंव्हा पुण्याला फॅक्टरी ही तशी परीक्षाच होती. या क्षेत्रात आम्हाला अनुभव असला तरी मॅन्युफॅक्चरींग हे अत्यंत आव्हानात्मक क्षेत्र आहे आणि त्यात जर एखादी जरी चूक घडली तरी तुम्ही सहज संपून जावू शकता.
वर्ष २००३ क्रिकेट वर्ल्डकपची जोरदार हवा होती,त्यात भारत-पाकिस्तान आमनेसामने येणार होते. सर्वांसारखाच मी ही फुरफुरत होतो.
मुंबईत मित्रांसोबत राहत होतो,काम आणि वाचन यामुळे टिव्ही पाहण्यासाठी वेळ तसेच तो खरेदी करण्यासाठी पैसेही नसल्याने #SaturdayThread#BusinessDots#मराठी#म १/२१
मोठा पेच पडला होता. हल्लीसारखे इंटरनेट, स्मार्टफोन किंवा इतर कोणतीही सुविधा नव्हती.
काय करावे?कसे करावे? अशा विचारात सर्वच होते, आजूबाजूचेही जास्त कोणी ओळखीचे नव्हते त्यात आम्ही बॅचलर!
लोकांची आमच्याकडे पाहण्याची नजरच 😉 विचित्र त्यामुळे कोणीही घरी घेणार नाही याची खात्री!
२/२१
बरं नातेवाईक किंवा इतर कोणाकडे जावे तर आयुष्यभर त्या मॅचचे उपकार आणि टोमणे कोणालाच नको होते मग आम्ही सर्वांनी मिळून निर्णय घेतला कि आपण वर्गणी काढून टिव्ही विकत घेऊया आणि आपल्यापैकी ज्याचे लग्न शेवटी होईल त्याला तो लग्नात भेट म्हणून देऊया!
हल्ली बरेच लोक फक्त जुजबी ओळखीवरून,कधी सोशलमिडीयातील एखाद्या मेसेजमुळे किंवा कधीतरी कुठे भेटले म्हणून “अमुकतमुक माझा एकदम खास आहे किंवा चांगला मित्र वगैरे आहे” असे बिनदिक्कत सांगतात.
ओळख असणे वेगळे आणि त्यातून आयुष्यभराचे वैयक्तिक संबंध प्रस्थापित
Personal Touch साठी खाजगी वा व्यावसायिक आयुष्यात चांगले संबंध प्रस्थापित करायचे असतील तर मनःपुर्वक प्रयत्न करणे खुप गरजेचे असते.
नोकरीसाठीचा Interview असो, व्यवसायासंबधी काही महत्वाची किंवा अगदी पहिली मिटींग असो वा एखाद्याकडून आपण काही सल्ला
२/१२
मागत असू.
आपले First Impression हे सर्वोत्तमच असावे आणि पुढे प्रत्येक वेळी त्यावर एक एक टप्पा प्रगती होत रहायला हवी.
साधारणत: २००९/१० काळ होता, आम्ही फूड प्रोसेसिंग , बेकरी आणि त्याच्या बेकींग प्रोसेसशी संबंधीत काही चांगल्या, अत्याधुनिक कल्पना प्रत्यक्षात राबवत होतो....
३/१२