Draadje over modellen, voorspellingen en versoepelingen: 1. Het is lovenswaardig dat politiek het beleid stoelt op wetenschap. Daarbij moet wel duidelijk zijn dat virologie één wetenschap is, en daarnaast ook andere wetenschappen bestaan, zoals economie, psychologie, (1/x)
psychiatrie. Wie claimt beleid op 'wetenschap' te stoelen moet met àl deze wetenschappen rekening houden. 2. Als beleid gebaseerd is op modellen met parameters die slechts uit 1 domein komen (bv. 1 aspect van fysieke gezondheid: besmettingen; obesitas bv ook niet) (2/x)
resulteert dit per definitie in een suboptimale afweging van de parameters uit deze verschillende domeinen, omdat ze niet eens deel uitmaken van de beslissing. Gedragseconomisch onderzoek toont dat overmatige (in dit geval quasi unieke) aandacht voor 1 domein sowieso luidt (3/x)
tot slechte besluitvorming (kokerillusie of focussing illusion: "Nothing In Life Is As Important As You Think It Is, While You Are Thinking About It"). Voorbeeld is hier onderwijs, waar een mediastorm dankzij politieke vastberadenheid gelukkig niet leidde tot sluiting van (4/x)
scholen. Dit was epidemiologisch in januari een logische beslissing louter op basis van biostatistische voorspellingen, maar ondertussen weten we dat het de verkeerde beslissing geweest zou zijn, gezien sedert november de curve stabiel is zonder schoolsluiting. We hebben zo (5/x)
immens onnodig verlies in leren, in welvaart, in welzijn én gezonde levensjaren vermeden. Dit kon niet blijken uit de modellen. 4. Het is niet correct biostatistische modellen te presenteren als 'feiten'. Het zijn geen feiten. Het zijn *voorspellingen*. En daarover valt (6/x)
veel te zeggen. Belangrijk is te beseffen dat het berekeningen zijn van de gevolgen van assumpties. Alles staat of valt dan met hoe accuraat deze assumpties zijn. Als bv men de evolutie van biologische processen in een labo modelleert zijn deze meestal heel accuraat en (7/x)
dus de voorspellingen ook. Maar hier geldt dat niet. Om het effect van een maatregel (bv een extra schooldag) te schatten moet men aannames maken over een massa gelijktijdige effecten (openbaar vervoer, grootouders, sportactiviteiten, etc.) die tegengestelde kunnen zijn (8/x)
én interageren. Het probleem is dat men deze effecten niet kent. Er is geen ground truth voor het model (zelfs niet over duidelijke interventies
), en dus hangt de uitkomst af van al deze *schattingen*. Maar dit zijn geen biologische processen maar (9/x)
(menselijk) *gedrag*. Biostatistiek modelleert de ideale robotmens, maar die verschilt van hoe mensen zich écht gedragen. 1 knuffelcontact in het model, maar ondertussen doét een meerderheid van de bevolking dat niet. In de psychologie worden ook mathematische modellen (10/x)
van gedrag gemaakt gedrag gemaakt, en slechts in een paar welomlijnde domeinen slaagt men er soms in om na jaren onderzoek 1 aspect van gedrag (bv leer- jobprestaties) voor 40% te voorspellen. Maximum. En voor heel duidelijke concepten. Het gedrag van mensen in een (11/x)
ongekende epidemie voorspellen? 10%? Het zal niet veel meer zijn (en we wéten het niet). 5. Het is hierdoor al onbegonnen werk om het effect van één maatregel te schatten, laat staan het effect een hele set over maanden. 'Mathematische' modellen presenteren daarom een (12/x)
schijnexactheid, die er altijd zeer goed uitziet voor het verleden, nadat parameters opnieuw geschat worden elke dag, en de voorspelling bijgewerkt wordt. Maar voorspellingen op lange termijn zijn zeer inaccuraat. Alle modellen (want ze h dezelfde assumpties) voorspelden (13/x)
mid-januari voor eind feb een R van 1.6. Het is nu 1 door de Britse variant. Het moment van een piek voorspellen? Niemand kan dat. Hoe vaak is de 3e al aangekondigd? Dat doet geen afbreuk aan de expertise van onze biostatistici die top zijn. Ze maken de best mogelijke (14/x)
voorspelling. Maar we moeten beseffen dat het systeem dat ze modelleren geen biologie of fysica is, maar gedrag. Het is evenveel psychologie als virologie, maar de psychologie zit niet in het model. 6. Biostatistici weten dit trouwens ook zelf wel, zie bv (15/x)
toptijdschrift: ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/P…
Modellen zijn dus nuttige instrumenten voor beleid, maar we moeten ook beseffen dat het mààr modellen zijn, geen 'feiten'. Modellen waar veel belangrijke parameters zelfs niet opgenomen zijn (economie, welzijn), en waar wat er wel (16/x)
inzit feilbaar is, schattingen, noodzakelijkerwijs zonder duidelijke empirische evidentie. Wat ook al aangetoond leidde tot gefalsifieerde voorspellingen. Ook dit is wetenschap, en belangrijk voor een evenwichtig beleid dat niet rust op een blind geloof op feilbare instrumenten.
(uitsmijter: gewoon al de term 'versoepeling' verraadt de assumptie dat vr de simulatie van een wijziging van een maatregel een verspreidingsparameter hoger gezet wordt (bv R + 5%). Maar men weet dus niet of dat overeenstemt met realiteit. Als alle mensen op de zonnige (1/3)
Gentse Graslei op een vast geplaatste terrasstoel hadden gezeten van een open/rendabel café ipv op de grond, had dit allicht niet meer besmettingen opgeleverd dan er nu gebeurd zijn. Als maatregelen veranderen zonder epidemiologische kost zijn dat niet per se (2/3)
'versoepelingen'. Waarom geen massale proeftrials vr Masterproef studenten biomedische wetenschappen die verschillende opstellingen in diverse sectoren uittesten met pre-post Coronatests. Dàt is de empirische evidentie die biostatistici nodig hebben voor parameterschatting)(3/3)
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
Bevreemdend interview gisteren in Terzake met Snoeck na zijn opinie in De Morgen: 1. Snoeck verkondigt een extreem (sluit de scholen) en absoluut minderheidsstandpunt binnen zijn eigen discipline. Alle reviews, meta-analyses van gerenommeerde collega's in *medische* (1/x)
tijdschriften stellen ronduit dat scholen sluiten géén grote epidemiologische winst oplevert. Dit werd gewoon onvermeld gelaten. Meningen die afwijkingen van de internationale wetenschappelijke consensus mogen tenminste als dusdanig geduid worden. Gelukkig gaf Van Gucht wat (2/x)
tegengas. 2. Zoals altijd werd ook lichtzinnig sluiting voorgesteld zonder dit ernstig af te wegen tegen de kosten, waarover trouwens itt de epidemiologische baten géén énkele discussie bestaat. Ze zijn immens: cognitief (lirias.kuleuven.be/retrieve/588087journals.sagepub.com/doi/10.3102/00…) (3/x)
@mboudry een aantal gedachten bij knack (draadje): 1. Ik vind wél dat het de taak is van collega Annemans om na te denken en zich uit te spreken over aanpak van covid. Een gezondheidseconoom bestudeert net het systeem (in dit geval tijdens een pandemie) in context. Dwz met
parameters gezondheid, maar ook in functie van parameters economie & welzijn. Dat is net de kern van zijn vakgebied. Hij mag, en moét zich net uitspreken over bv het evenwicht tss gezondheidsschade en sociale schade. Het enige wat hem kwalijk genomen kan worden is
de uitspraak 'het verergert niet'. Dat is een puur statistische virologische uitspraak, buiten zijn domein. Daar kunnen virologen hem een feitelijke fout aanwrijven Al de rest (en dat is wat mij betreft de kern van zijn discours) kan en moet wél.
1. Decentraliseren beleid houdt risico in dat lokale leiders racen naar de meest strenge aanpak in een (goed bedoeld) streven om baten van een maatregel te maximaliseren, zonder de kosten adequaat mee te wegen. Eén burgemeester denkt
dat de avondklok beter 22u is dan 23u, en dadelijk worden cafés uur vroeger gesloten, vrijheid bewoners ingeperkt. Epdidemiologische opbrengst onduidelijk, druk op omliggende burgemeesters (hij haalt het nationale nieuws). wachten tot iemand 21u instelt en daarvoor bejubeld wordt
Vanuit het perspectief van de leider: illusion of control (en.wikipedia.org/wiki/Illusion_…). Men heeft het gevoel controle uit te oefenen over situatie, ook al is dit niet zo. Druk op sociale media om maatregelen te nemen versterkt deze druk. Mensen zijn (vals) gerustgesteld.
De discussie over bubbels van 15 of 10 is epidemiologisch relevant, maar psychologische onzin:
1. Het getal 15 is een schoolvoorveeld van een anker (en.wikipedia.org/wiki/Anchoring…). Het trekt mensen in de richting van die groepsgrootte, en leidt tot méér contacten dan men anders zou
hebben zonder die richtlijn
2. 15 is ook psychologisch te hoog. Ons brein is lui en beperkt. Niémand houdt dit bij en past dit toe. 15 wordt ingeruild voor het cognitief veel makkelijkere ‘veel’. (en.wikipedia.org/wiki/Attribute…) 10 zal hetzelfde effect hebben dus dit maakt niks uit
3. Mensen motiveren is moeilijk omdat er heel veel kleine inspanningen gevraagd worden zonder dat het verband tss gedrag en gevolg voor het individu voelbaar is. (Idem bv klimaatverandering). Wysiati: what you see is all there is (blog.oxfordcollegeofmarketing.com/2014/06/09/554…). Even de regels
Wat staat er in het rapport van het maatschappelijk relancecomité over onderwijs?
1. scholen moeten maximaal open blijven, en pas sluiten nà alle andere maatregelen. Bij deeltijdse dagsluiting extra lesuren andere dagen én continuering examinering.
2. snelle (september, idp, ovsg) diagnose van leerverlies en -kloof kwetsbare kinderen. Structurele monitoring leerprestaties en welzijn als input voor datagebaseerde onderwijskwaliteitszorg 3. systematische verankering zomer-, herfst- en kerstscholen 4. Elke kadet een tablet.
Investeringsplan ICT infrastructuur (nu < 1 EUR/kind/jaar) én vaardigheden (leraren én leerlingen) als noodzakelijke voorwaarde voor blended leren. 5. investeringsplan schoolgebouwen (57% van patrimonium is > 50 jaar oud) mét buffercapaciteit
De eerste berichten over gestandaardiseerde toetsen na Corona afstandsonderwijs lijken bemoedigend. Geen immense effecten, wat bemoedigend is. 5 bedenkingen:
1. De participatie aan de toetsen was (veel) lager dan anders. Allicht doen enkel de 'beste' scholen mee. Zelfselectie
vertekent dan resultaten
2. Het gemiddelde is interessant, maar nog interessanter is de spreiding: wat gebeurt er aan de top, aan de staart, en hoe ver liggen die uiteen?
3. Metingen zijn sowieso heel partieel (zesde leerjaar), en ook in jaren waar schoolopening het grootst was
4. Niet enkel gemiddeldes spreiding tussen leerlingen is relevant, maar tevens spreiding tss scholen (al is dat door zelfselectie moeilijk). Grote kwaliteitsverschillen aanpak gezien
5. De angel: *als* Coronasluiting scholen slechts een beperkt effect heeft op leerprestaties