Thread by @FatihKumas4

1) Bir ihtilaf ne zaman fitneye dönüşebilir, bu konuda yaptıgım okumalar üzerinden görüşlerim:
a) İhtilafı düello gibi yürütüyorsanız, taraflar sadece birbirlerini yıpratır ve bu sadece ihtilafı körükler, fitneye kapı aralanır, insanlar daha çok birbirlerine karşı cephe alırlar.

2) b)Olaylara etkisi olsun olmasın kendi aklınızdan yürüttüğünüz mantık ile bir irtibat kurup, alakasız insanları zanlı konumuna getirirseniz, karışıklığı artırır, fitneyi körüklersiniz. Çünkü herkes herkese bir zan beslemeye başlar,esas olan ise sonuna kadar temkinli harekettir.

3) c) Böyle zamanlarda empati en önemli çözüm aracıdır. Bu insanlar neyi bilmek istiyor, neden rahatsızlar diyerek anlamak ve zihinlerindeki soruları gidermeye çalışmak önemlidir. Her zaman ters tavırlı insanlar çıkacaktır, ama samimi gönlü kırık insanları unutmamak gerekir.

4) d) Bu gibi durumlar nifak tohumu ekmek isteyenler için fırsattır. En çok uydurma haberlerin ortaya çıktığı zaman dilimleridir,evet her haber yanlış değildir, ama her duyulan da doğru olmayabilir. Her zamankinden daha çok tahkike ve habere dayalı gerçekçi yoruma ihtiyaç vardır.

5) Mesela Ibn Sirin, hadiste isnadın Hz. Osman'in şehid edilmesinden sonra ortaya çıktığını söyler. Hz. Osman'ın katline "el-fitnetu'l kübra" denmiştir. İnsanlar gruplaşmış, her grubun kendine göre doğruluk algısı oluşmuştur ve sıkı sıkıya rivayetler araştırılmaya başlanmıştır.

6) e) Bu durumlarda gizli hesapları olanlar da ortaya çıkar. Evet kimi insanlar gerçekten hakikati öğrenmek ister, ama kimi insanların gayz besledikleri başka bir sorunları veya meselelerden nemalanacakları başka bir umutları olabilir.

7) Mesela, Hz. Ali'nin taraftarları arasında barıştan yana olmayan insanlar vardı. Çünkü Osman'ı biz öldürdük diyorlardı. Barış olursa kendilerinin cezalandırılacaklarının farkındaydılar. Hakem Olayı ile barış görüşmelerine başlandığı için -haşa- Hz. Ali'yi dahi tekfir ettiler.

8) f) Tarafların çok sert söylemlerde bulunması, hakarete varan ifadeler kullanması, sinir bozmak için muhalifini düşük göstermeye yeltenmeleri, hakikatin ortaya çıkmasına yardım etmeyecegi gibi, daha da zıtlaşılmasına sebep olur.

9) g) Bütün bunların yanında kitle bu süreçten duygusallığını atarak, daha temkinli ve ilmi temelli düşünerek, daha sağlamacı argüman üzerine hareket etmeyi öğrenerek de bu süreci bitirebilir. Mesela Üstad diyor ki:

10) Nasıl ki baharda dehşetli yağmurlu bir fırtına, her taife-i nebatatın, tohumların, ağaçların istidatlarını tahrik eder, inkişaf ettirir; her biri kendine mahsus çiçek açar; fıtrî birer vazife başına geçer.

11) Öyle de sahabe ve tabiînin başına gelen fitne dahi çekirdekler hükmündeki muhtelif ayrı ayrı istidatları tahrik edip kamçıladı; “İslâmiyet tehlikededir, yangın var!” diye her taifeyi korkuttu, İslâmiyet’in hıfzına koşturdu.

12) Her biri, kendi istidadına göre câmia-i İslâmiyet’in kesretli ve muhtelif vazifelerinden bir vazifeyi omuzuna aldı, kemal-i ciddiyetle çalıştı. Bir kısmı hadîslerin muhafazasına, bir kısmı şeriatın muhafazasına, bir kısmı hakaik-i imaniyenin muhafazasına, bir kısmı

13) Kur’an’ın muhafazasına çalıştı ve hâkeza… Her bir taife bir hizmete girdi. Vezaif-i İslâmiyet’te hummalı bir surette sa’y ettiler. Muhtelif renklerde çok çiçekler açıldı. Pek geniş olan âlem-i İslâmiyet’in aktarına, o fırtına ile tohumlar atıldı; yarı yeri gülistana çevirdi.